Κρυονέρι ή Μπάστα

Το Κρυονέρι είναι το χωριό του μπαμπά μου. Το Κρυονέρι είναι χωριό στο νομό Ηλείας βορειοανατολικά της Αρχαίας Ολυμπίας.Από το 1998 είναι Δημοτικρυονέρικό Διαμέρισμα του Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας. Το παλιότερο όνομα του χωριού ήταν Μπάστα. Το όνομα του χωριού Μπάστα είναι λέξη Ιταλική. Στα Ελληνικά σημαίνει: φτάνει, ως εδώ, ως εδώ και μη παρέκει, αλλά και το όριο. Οι κατάσπαρτες ενετικές ελιές, το μισοτελειωμένο ενετικό Κάστρο στα Κιόνια, η δυτικής τεχνοτροπίας εικόνες στην εκκλησιά, η αρχιτεκτονική των ναών και των καμπαναριών, ιδιαίτερα το παλιό, τα πάμπολλα ιταλόηχα τοπωνύμια, που ακόμα δεν έχουν αλλάξει, καθώς και πολλές λέξεις στο καθημερινό Μπασταίικο λεξιλόγιο, παραπέμπουν σε γεννητούρια Ενετικά και σε χρόνους πιο πριν και από το 1204. Ο μεγάλος λοιμός που ξέσπασε στα μέσα του 14ου αιώνα (1347-1350) και η ελονοσία, μείωσαν δραματικά τον πληθυσμό της Ηλείας. Στο λοιμό αυτό, οι κάτοικοι των χωριών, Μπάστα και Καλολετσή του Δήμου Ωλένης και Μηλιές του Δήμου Ολυμπίων, απεβίωσαν όλοι. Μετά το λοιμό ήρθαν και κατοίκησαν στα χωριά αυτά Αρβανίτες, ορθόδοξοι χριστιανοί. Μετά την επανάσταση του 1821, κατά την πρώτη καταγραφή των οικισμών του Μοριά, το έτος 1828, αναφέρεται το χωριό ως: «Οικισμός Μπάστα – Διοίκηση Γαστούνη». Στις πρώτες προσπάθειες συγκρότησης του Ελληνικού κράτους, το 1836, καταγράφεται και πάλι ως: «Οικισμός Μπάστα – Δήμος Ώλενος – Διοίκηση Ηλείας». Το 1912, με την κατάργηση του Δήμου Ωλένης, οι συνοικισμοί Μπάστα και Χελιδόνι απαρτίζουν κοινότητα με έδρα το Χελιδόνι. Το 1928, με κυβέρνηση Ε. Βενιζέλου, το Υπουργείο Εσωτερικών, άλλαξε το όνομα του χωριού Μπάστα σε Κρυονέριον. Το 1932 αναγνωρίζεται, για πρώτη φορά, σαν ανεξάρτητη κοινότητα με έδρα το Κρυονέριον. Η αλλαγή του ονόματος δεν έγινε αποδεκτή από τους Μπασταίους, για πολλούς και διαφόρους λόγους. Αυτό φαίνεται κι από τις ενέργειες της διοίκησης της Μεταξικής δικτατορίας στην προσπάθειά της να τους πείσει, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Έτσι το 1940, μετονόμασε το συνοικισμό και κοινότητα Κρυονερίου σε Μοναστήριον. Αυτή η ενέργεια της διοίκησης, εξόργισε τους Μπασταίους. Το 1953 μετονόμασε το συνοικισμό και κοινότητα Μοναστηρίου σε κοινότητα Κρυονερίου.

Στο χωριό πάμε πολύ συχνά και παίζω με τα αδέρφια μου στη φύση, κάτι που δεν μπορούμε να κάνουμε στην πόλη του Πύργου. Τα βράδια απολαμβάνουμε τις ιστορίες που μας λέει ο παππούς από τα παλιά.

Γεωργίου Διονυσία (Ε’ τάξη)

Σχολιάστε

Top