Γράφουν οι μαθήτριες της Γ΄ τάξης, Μαλιόγλου Ιωάννα και Δημητρίου Δήμητρα
Η Κατάθλιψη, κερδίζει συνεχώς έδαφος ανάμεσα στις σύγχρονες νόσους, πλήττοντας ανθρώπους ανεξάρτητα από το φύλο, την ηλικία, την εθνικότητα και την κοινωνικοοικονομική κατάσταση. Μιλώντας με αριθμούς, περισσότεροι από 300 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο υποφέρουν σήμερα από κατάθλιψη ενώ 800.000 αυτοκτονούν κάθε χρόνο εξαιτίας αυτής της ψυχικής ασθένειας. Μπορεί όμως η κατάθλιψη να θεωρηθεί ως η μάστιγα της εποχής σήμερα; Μπορούμε να ορίσουμε τι είναι κατάθλιψή; Tην αναγνωρίζουμε γύρω μας;
Ο όρος κατάθλιψη προέρχεται από το ρήμα «καταθλίβω» που σημαίνει πιέζω πολύ, προξενώ βαθύτατη θλίψη. Είναι τόσο παλιά νόσος που ο γνωστός σε όλους μας Ιπποκράτης «ο πατέρας της ιατρικής» την ονόμαζε μελαγχολία.
Ας μη βγάζουμε όμως βιαστικά συμπεράσματα, υπάρχει διαφορά μεταξύ θλίψης και κατάθλιψης. Η θλίψη είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα που εκδηλώνεται μετά από κάποιο συγκεκριμένο ερέθισμα όπως η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου. Σε αντίθεση, η κατάθλιψη χωρίς απαραίτητα κανένα φανερό ερέθισμα κυριεύει το άτομο, του αφαιρεί την ενέργεια καθώς και το κίνητρο για κοινωνική επαφή και δραστηριότητα.
Ως επί το πλείστον τα άτομα που παρουσιάζουν καταθλιπτικά επεισόδια έχουν μερικά από τα παρακάτω συμπτώματα:
- Καταθλιπτική, μελαγχολική διάθεση για το μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας και για αρκετό χρονικό διάστημα.
- Έλλειψη ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που το άτομο απολάμβανε παλιά.
- Αδυναμία κίνησης ή ομιλίας.
- Αίσθημα κόπωσης και απώλεια ενέργειας.
- Διαταραχές ύπνου- αυπνίες ή υπνηλία.
- Αλλαγές στη διάθεση για φαγητό- απώλεια ή αύξηση βάρους.
- Αδυναμία συγκέντρωσης και λήψης αποφάσεων.
- Εκδήλωση επιθετικής συμπεριφοράς.
- Απομόνωση από τον κοινωνικό περίγυρο.
- Έντονη και αυστηρή αυτοκριτική, αισθήματα ενοχής, χαμηλής αυτοεκτίμησης και αναξιότητας.
- Επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου, αυτοκτονική διάθεση.
- Συνεχής εστίαση σε παρελθόντα και πρόσφατα λάθη και αποτυχίες.
- Αδυναμία ανταπόκρισης στις εργασιακές απαιτήσεις καθώς και στις οικογενειακές υποχρεώσεις.
- Απαισιόδοξες σκέψεις όπως «τίποτα δεν έχει νόημα», «η ζωή δεν έχει καμία αξία», « τα πράγματα δε θα βελτιωθούν ποτέ».
Δεν υπάρχει μία και μοναδική αιτία που «γεννά» την κατάθλιψη, αλλά συνδυασμός παραγόντων όπως η κληρονομικότητα, το περιβάλλον που μεγαλώνουμε, η προσωπικότητα, η ύπαρξη στρεσογόνων καταστάσεων, το φύλο, η ύπαρξη άλλων διαταραχών κ.ά.
Έρευνες έχουν στοιχειοθετήσει ότι στη μετά covid εποχή που διανύουμε υπάρχει σημαντική αύξηση του ποσοστού των ανθρώπων με κατάθλιψη ή και άλλες ψυχικές διαταραχές, όπως κρίσης άγχους, κρίσης πανικού. Σε αυτό συνέβαλλαν ασφαλώς ο εγκλεισμός αλλά και ο φόβος καθώς και η ανασφάλεια σε κάθε επίπεδο, επακόλουθα της πανδημίας. Στην Ελλάδα, κατά δήλωση τους, ποσοστό 12% των ερωτηθέντων από το σύνολο του δείγματος (1 άτομο στα 3), βίωσε είτε άγχος, είτε κατάθλιψη κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Το ποσοστό αυτό είναι διπλάσιο από αυτό που έχει μετρηθεί από επιδημιολογικές μελέτες πριν από την πανδημία.
Όλα τα παραπάνω καταδεικνύουν ότι δικαίως η κατάθλιψη θεωρείται σιωπηλή απειλή στην σύγχρονη εποχή υποσκάπτοντας τα θεμέλια της ψυχικής υγείας του πληθυσμού στο σύνολο του.