Ο Μάνος Χατζιδάκις
Ο Μάνος Χατζιδάκις γεννήθηκε στις 23 Οκτωβρίου του 1925 στην Ξάνθη και απεβίωσε στην Αθήνα στις 15 Ιουνίου του 1994 από πνευμονικό οίδημα σε ηλικία 69 ετών.
Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες μουσικοσυνθέτες, ποιητές και μαέστρους. Το έργο του, επίσης, συνέδεσε τη λόγια με τη λαϊκή μουσική παράδοση. Το έργο του έχει μείνει ως κειμήλιο στην ελληνική ιστορία και σήμερα αναγνωρίζεται ως κλασικό.
Ξεκίνησε να μαθαίνει την τέχνη της μουσικής σε ηλικία μόλις τεσσάρων ετών. Έκανε μαθήματα πιάνου, ενώ παράλληλα μάθαινε και βιολί.
Ο Μάνος Χατζιδάκις κατά την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου γνώρισε ανθρώπους όπως τον Νίκο Γκάτσο, τον Κάρολο Κουν και άλλους. Όλοι αυτοί οραματίζονταν μία Ελλάδα ελεύθερη. Τότε, ο Χατζιδάκις ξεκίνησε να γράφει μουσικές για θέατρο. Λίγα χρόνια αργότερα έδωσε διάλεξη για τα ρεμπέτικα τραγούδια, η ελληνική κοινωνία όμως αντέδρασε διότι, τέτοιου είδους τραγούδια εξέφραζαν λαϊκά στρώματα, κάτι που στην τότε Ελλάδα ήταν παράνομο. Θα λέγαμε πως ο Μάνος Χατζιδάκις βοήθησε στην εξάπλωση του γνήσιου λαϊκού τραγουδιού. ‘Η μεγαλύτερη μουσική ιδιοφυία της Ελλάδας’ όπως έχει χαρακτηριστεί, κέρδισε το 1960 το βραβείο Όσκαρ, για το τραγούδι του ‘Τα παιδιά του Πειραιά’ από την ταινία του Ζιλ Ντασέν ‘Ποτέ την Κυριακή’.
Το τραγούδι αυτό μάλιστα, συμπεριλαμβάνεται στα 10 εμπορικότερα τραγούδια του 20ου αιώνα.
Από το 1966 μέχρι το 1972, παρέμεινε στην Αμερική και η μουσική του επηρεάστηκε σημαντικά από τη μουσική ποπ της εποχής εκείνης.
Με την πτώση της Δικτατορίας στην Ελλάδα το 1974, ανέλαβε πάλι ενεργό δράση στη ζωή της χώρας. Διορίστηκε Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της Λυρικής Σκηνής και Διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών.
Στα τέλη του 1989 ο Μάνος Χατζιδάκις ίδρυσε και διηύθυνε την Ορχήστρα των Χρωμάτων με σκοπό να παρουσιάζει μεγαλύτερη ποικιλία έργων σε σχέση με αυτά που συνήθως παίζονταν από τις ελληνικές ορχήστρες.
Μερικά από τα έργα του είναι:
- Για μια μικρή λευκή αχιβάδα (σουίτα για πιάνο) 1947
- Γυάλινος κόσμος (Θέατρο Τέχνης) 1947
- Ματωμένος Γάμος (θέατρο) 1948
- Λεωφορείον ο πόθος («χάρτινο το φεγγαράκι») 1949
- Έξι λαϊκές ζωγραφιές (μπαλέτο) 1950
- Καταραμένο Φίδι (σουίτα μπαλέτου) 1950
- Ιονική σουίτα (έργο για πιάνο) 1952
- Ο κύκλος του C.N.S (κύκλος τραγουδιών για βαρύτονο) 1953
Τα αποφθέγματά του, όπως και τα τραγούδια του, έχουν μείνει αναλλοίωτα στον χρόνο, παρά τον θάνατο του σπουδαίου αυτού μουσικοσυνθέτη.
Ας δούμε μερικά μόνο από τα αποφθέγματα, που διατύπωσε με τόσο ξεχωριστό τρόπο ο Μάνος Χατζιδάκις.
“Η μουσική χρειάζεται 3 πράγματα. Τέχνη, τεχνική και βιώματα. Χωρίς αυτά δε γίνεται να γράψεις μουσική”.
“Η δόξα είναι επιταγή που δεν πρέπει να εξαργυρώσεις σε χρήμα. Παίρνεις χρήμα, χάνεις τη δόξα”.
“Τώρα που ζω με τον εαυτό μου βαθιά κι απόλυτα, θέλω να μάθω ο ίδιος ποιος υπήρξα, τι σκέφτηκα, πώς έζησα και τι είναι αυτό που συνθέτει την μελλοντική μου απουσία“. (σημείωμά του στο δίσκο “Αθανασία”)
Ένα μικρό αφιέρωμα στον σπουδαίο αυτόν συνθέτη ετοίμασε η χορωδία του σχολείου μας με την καθοδήγηση της μουσικού μας, κυρίας Στυλίδη Ειρήνης:
Τα δύο τραγούδια είναι σε στίχους του Νίκου Γκάτσου. Η επιτυχημένη ερμηνεία τους από τη χορωδία μας, επιβεβαιώνει το συμπέρασμα πως η μουσική ιδιοφυΐα του Μάνου Χατζιδάκι συνάντησε τον τέλειο ποιητικό λόγο του Νίκου Γκάτσου. Η γνωριμία και η συνεργασία τους που χρονολογείται, από τα μέσα της δεκαετίας του ’40, έμελλε να αποτελέσει σταθμό στην ιστορία της Ελληνικής μουσικής, ολοκληρώνοντας από κοινού κύκλους τραγουδιών μοναδικής αξίας, ποιότητας και αισθητικής.
Το άρθρο επιμελήθηκε η μαθήτρια Καραβούζη Ειρήνη
