Τον Αύγουστο του 1922, στη Μικρασιατική γη γράφτηκε μία από τις πιο τραγικές
σελίδες της ελληνικής ιστορίας με θύματα τους χιλιάδες Μικρασιάτες και τους
Έλληνες στρατιώτες, στους οποίους, σήμερα, 103 χρόνια μετά, οφείλουμε να
αποτίσουμε ελάχιστο φόρο τιμής στη μνήμη τους.
Μια σύντομη ιστορική αναδρομή των τραγικών γεγονότων, περιλαμβάνει την
απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη, στις 2 Μαΐου 1919, έως τις πολιτικές
αλλαγές στην Ελλάδα, την κατάρρευση του μετώπου, την εσπευσμένη εκκένωση της
Μικράς Ασίας και την καταστροφή της Σμύρνης τον Αύγουστο του 1922.
Ειδικότερα, τις τελευταίες δραματικές μέρες της καταστροφής και των
φρικαλεοτήτων που επακολούθησαν.
Έλληνες Μικρασιάτες είδαν τους δικούς τους να σφάζονται και να
αιχμαλωτίζονται, οι ίδιοι ατιμάστηκαν, εξευτελίστηκαν, κακοποιήθηκαν και
ληστεύτηκαν. Έντρομοι και αλλόφρονες κατέφυγαν στην Ελλάδα, προκειμένου να
σωθούν, εγκαταλείποντας τα πάντα πίσω τους, ζωντανούς και νεκρούς.
Η ελληνική Μικρά Ασία χάθηκε για πάντα τον Αύγουστο του 1922. Ο άλλοτε
ακμαίος Μικρασιατικός ελληνισμός, εγκαταλελειμμένος από την Ελληνική
Κυβέρνηση και την Ελληνική και Στρατιωτική Διοίκηση Σμύρνης, υπέστη ωμότητες
που αδυνατεί να συλλάβει ο ανθρώπινος νους και αποτελούν ντροπή για την
ανθρωπότητα και την πολιτισμένη Δύση.
Στη Λέσβο καταφθάνουν με κάθε μέσο, όπως και σε άλλα νησιά του
Βορειοανατολικού Αιγαίου, καθημερινά, χιλιάδες εξαντλημένοι και ρακένδυτοι
πρόσφυγες και Έλληνες στρατιώτες. Η εικόνα που παρουσιάζει το νησί είναι
πρωτοφανής και το βάρος που καλείται να σηκώσει δυσανάλογο με τις δυνατότητες
ενός ελληνικού νησιού, που ήδη έχει δεχθεί μεγάλο κύμα προσφυγικών ροών από τον
πρώτο διωγμό του 1914.
Τον Σεπτέμβριο του 1922 το νησί γίνεται γνωστό σε όλο τον κόσμο ως επίκεντρο
του προσφυγικού ζητήματος με πλήθος ξένων πρακτορείων να στέλνουν
ανταποκριτές στη Μυτιλήνη για να καλύψουν τα γεγονότα.
Οι πρόσφυγες ζουν σε άθλιες συνθήκες, στερούνται ακόμη και τα πιο βασικά
αγαθά, όπως η τροφή, τα φάρμακα και η στέγαση, με τις τοπικές εφημερίδες να
απευθύνουν διαρκείς εκκλήσεις προς τον Λεσβιακό λαό να βοηθήσει, όπως μπορεί,
τους αδελφούς πρόσφυγες. Η περίθαλψή τους και η στοιχειώδης κάλυψη των
βασικών αναγκών χιλιάδων ανθρώπων δεν είναι εύκολη υπόθεση και η ενσωμάτωσή
τους στην τοπική κοινωνία πραγματοποιείται με αργούς ρυθμούς.
Καταληκτικά, η Μικρασιατική Καταστροφή δεν αποτελεί απλώς μια ιστορική
ήττα. Είναι μια βαθιά πληγή στη συλλογική μνήμη των Ελλήνων, σύμβολο χαμένων
πατρίδων, αλλά και μιας δύναμης που άντλησε ο λαός για να αναγεννηθεί μέσα από
τις στάχτες. (Λέξεις 373)
Μαλένα Καραολάνη
Μαθήτρια Γ΄ ΕΠΑΛ
ΠΗΓΕΣ
Βιβλιογραφία
- Εθνική Ηχώ – «Μικρασιατική Καταστροφή»
- Ειρήνη Π. Βεκρή – «Η εγκατάσταση των Μικρασιατών προσφύγων στη Δυτ. Λέσβο»
