Από την Παναγιώτα Βογιατζή, μαθήτρια του Β1

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου. Καθιερώθηκε το 1966 από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών σε ανάμνηση ενός τραγικού συμβάντος, που συγκλόνισε την παγκόσμια κοινή γνώμη.

Ρατσισμός είναι η αντίληψη ότι οι άνθρωποι δεν είναι όλοι ίσοι μεταξύ τους, αλλά διαχωρίζονται σε ανώτερους και κατώτερους, διακρινόμενοι είτε από το χρώμα του δέρματος, την εθνικότητα, τη θρησκεία, το φύλο, είτε από τον σεξουαλικό προσανατολισμό κλπ.

Σήμερα, η λέξη ρατσισμός χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις πράξεις μιας ομάδας ανθρώπων εναντίον μίας άλλης ομάδας. Έτσι, οι ρατσιστές υποστηρίζουν την διαφορετικότητα των φυλών. Επίσης, οι φυλετικοί ρατσιστές θεωρούν μία συγκεκριμένη ομοιογενή ομάδα ανθρώπων ως ανώτερη. Ο ρατσισμός θεωρείται παραβίαση του θεμελιώδους δικαιώματος του ανθρώπου στην ισότητα στους τομείς της εργασίας, της πολιτικής, της οικονομίας και άλλων παραγόντων της καθημερινότητας.

Είδη του Ρατσισμού

Φυλετικός: με κριτήριο διάκρισης των ατόμων το χρώμα του δέρματος είτε με βάση διαχωρισμού τη φυλετική καταγωγή.

Εθνικός: διαφοροποίηση των ανθρώπων με γνώμονα την εθνική τους καταγωγή (στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο το γερμανικό έθνος θεωρούσε ότι ήταν ανώτερο από τα άλλα).

Θρησκευτικός: η διάκριση των ατόμων εστιάζεται στις θρησκευτικές πεποιθήσεις τους.

Πολιτισμικός: οι λαοί διαιρούνται με κριτήριο το πολιτιστικό τους επίπεδο (πολιτιστική ανωτερότητα του δυτικού κόσμου σε σχέση με τον υπανάπτυκτο Τρίτο Κόσμο).

Κοινωνικοοικονομικός: με κριτήριο την κοινωνική και οικονομική κατάσταση των ατόμων, το μορφωτικό τους  επίπεδο, το φύλο, το επάγγελμα, τη σωματική ή νοητική ικανότητα, την υγεία, τις συνήθειες, τη σεξουαλική συμπεριφορά, την εμφάνιση.

Πολιτικός: διάκριση των ατόμων με κριτήριο την πολιτική τους ιδεολογία και την κομματική τους ένταξη.

 

Γιατί γίνονται οι άνθρωποι ρατσιστές;

Πέρα από τις ευθύνες της κοινωνίας, τα πάντα, τελικά, καταλήγουν στον καθένα ξεχωριστά. Στην παιδεία που έχει, στις εμπειρίες του, στις απόψεις του κοινωνικού του περίγυρου, στις συνθήκες κάτω από τις οποίες ζει.

Πολλά στοιχεία του χαρακτήρα μας, αλλά και η γενικότερη συμπεριφορά μας, διαμορφώνονται σε μεγάλο βαθμό, όταν είμαστε ακόμα μικροί. Όταν τα μέλη της οικογένειάς μας ή του στενού μας κύκλου εκφράζουν ρατσιστικές απόψεις, είναι σύνηθες να τις υιοθετούμε και εμείς, θέλοντας ή μη, και να τις μεταφέρουμε στην ενήλικη ζωή μας.

Επιπλέον, έχουμε την τάση να συναναστρεφόμαστε με άτομα από την κουλτούρα μας, με τα οποία μοιραζόμαστε γλώσσα και, σε πιο ειδικό επίπεδο, ενδιαφέροντα. Μια φυσική συμπεριφορά, η οποία, όμως, παρόλο που εδραιώνει την αίσθηση ότι ανήκουμε σε μία ομάδα, ταυτόχρονα, μας διαχωρίζει από το γενικό σύνολο.

Η υπερβολική προσήλωση στην ομάδα μας, εμπεριέχει τον κίνδυνο να αρχίσουμε να την βλέπουμε σαν καλύτερη από τις υπόλοιπες και συνεπακόλουθα, να υποτιμούμε όσους βρίσκονται εκτός αυτής. Το παραπάνω γίνεται ευκολότερα, όταν η κοινωνική ομάδα μας είναι (η) μεγαλύτερη ή όταν δεν είμαστε συνηθισμένοι, δίπλα σε εμάς, να υπάρχουν και άλλες, διαφορετικές ομάδες.

Η έλλειψη τριβής με το διαφορετικό, η παιδεία που επιλέγει να αναδεικνύει την εκάστοτε φυλή σε, λίγο – πολύ, αλάνθαστη και εκλεκτή, αντί να είναι προσανατολισμένη στην καλλιέργεια της αποδοχής της διαφορετικότητας, οι οικονομικές δυσκολίες, αλλά και η συνήθεια να κατηγορούμε άλλους για τα προβλήματά μας παίζουν, επίσης, σημαντικό ρόλο.

Συνέπειες του ρατσισμού

1. Παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις ατομικές ελευθερίες που υποστήριξαν όλα τα φωτισμένα πνεύματα της ιστορίας. Με αυτόν τον τρόπο προσβάλλει την ανθρώπινη προσωπικότητα.

2. Περιθωριοποιούνται άτομα και ομάδες, με αποτέλεσμα να χάνει η κοινωνία ένα ιδιαίτερα σημαντικό και πολλές φορές ικανό δυναμικό, που θα μπορούσε να συμβάλλει στην ανάπτυξη και ευημερία.

3. Επικρατεί αναξιοκρατία, κοινωνικές ανισότητες, διχόνοια, φαινόμενα που δυναμιτίζουν την εύρυθμη λειτουργία της κοινωνίας.

4. Ξεσπούν συγκρούσεις, εκδηλώνονται ταραχές, κυριαρχεί η βία, που «πληγώνει» την έννοια και την αξία του πολιτισμένου ανθρώπου.

5. Διευρύνεται το χάσμα μεταξύ των πλουσίων και φτωχών. Δημιουργεί άθλιες συνθήκες διαβίωσης, και οδηγεί στην ανεργία και το χαμηλό βιοτικό επίπεδο, ένα, μεγάλο τμήμα του πληθυσμού. Έτσι πολλοί ωθούνται στην εγκληματικότητα και τα ναρκωτικά. Οι άνθρωποι χωρίζονται σε τάξεις «ισχυρών» και «αδυνάτων», «ανωτέρων» και κατωτέρων ανθρώπων.

6. Συντελεί στην εκμετάλλευση και την υποδούλωση των ανθρώπων και των λαών.

7. Δημιουργεί «χωριστή συμβίωση» (Απαρτχάιντ) των κατοίκων ενός κράτους.

 

Τρόποι Αντιμετώπισης

1. Οι γονείς στο στενό περιβάλλον της οικογένειας πρέπει να διαποτίζουν τα παιδιά τους με ανθρωπιστικές αρχές. Έτσι, το άτομο από τη νεαρή ηλικία θα μαθαίνει να σέβεται το συνάνθρωπό του σαν ύπαρξη και σαν προσωπικότητα.

2. Η ανθρωπιστική παιδεία είναι δυνατό να συμβάλει στη στενότερη επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ των ανθρώπων ανεξαρτήτου χρώματος, φύλου, καταγωγής, επαγγέλματος. Η πνευματική καλλιέργεια θα μας απομακρύνει από το φανατισμό και τις προκαταλήψεις, βοηθώντας στο να επανατοποθετήσουμε σε σωστότερες και δικαιότερες βάσεις τις σχέσεις με τους συνανθρώπους μας.

3. Απαιτείται η ενεργοποίηση των πνευματικών ανθρώπων, ώστε να αγωνιστούν για την κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων, στις χώρες που υπάρχουν.

4. Θα πρέπει να υπάρξει επίσης μια δικαιότερη κοινωνική πολιτική, που δε θα δημιουργεί καμιά διάκριση μεταξύ των ανθρώπων, αλλά θα παρέχει σε όλους ίσες ευκαιρίες στον τομέα της απασχόλησης, της εφαρμογής των νόμων και γενικά σε κάθε εκδήλωση της ανθρώπινης δραστηριότητας που καθορίζεται από τις σχέσεις κράτους – πολίτη.

5. Ευαισθητοποίηση όλων των κρατών σε παγκόσμια κλίμακα πάνω σε θέματα σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

6. Υλική και ηθική βοήθεια στους λαούς που καταπιέζονται από το ρατσισμό.

 Ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου δεν είναι μόνο πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας και δέσμευση της χώρας σε διεθνές επίπεδο, αλλά κυρίως πρωταρχική υποχρέωση της εκπαίδευσης που παρέχει μια δημοκρατική κοινωνία, μιας εκπαίδευσης που οφείλει να αμβλύνει τις κοινωνικές ανισότητες, να καταπολεμά τις προκαταλήψεις, τις ρατσιστικές τάσεις και τις εκδηλώσεις μισαλλοδοξίας και να προωθεί τις ανθρωπιστικές αξίες: το σεβασμό, τον αυτοσεβασμό, την αποδοχή κάθε μορφής ετερότητας (φυλετικής, εθνικής, θρησκευτικής, έμφυλης, κοινωνικής, οικονομικής), την αλληλεγγύη και την κοινωνική ευαισθησία.

Πηγές Πληροφόρησης:

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CE%B1%CF%84%CF%83%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82

https://vagialagou.weebly.com/epsilon943deltaeta- rhoalphatausigmaiotasigmamuomicron973.html

http://www.pathfinder.gr/stories/4542764/oi-aities-toy-misoys-giati-oi-anthrwpoi-ginontai-ratsistes/

https://tassos-filologos.blogspot.gr/2012/11/blog-post_9414.html