Ο Ερατοσθένης γεννήθηκε στην Κυρήνη της σημερινής Λιβύης το 276 π.Χ. και πέθανε στην Αλεξάνδρεια το 194 π.Χ.. Ήταν μαθηματικός, γεωγράφος και αστρονόμος.

Από τα πιο σπουδαία επιτεύγματά του ήταν ότι υπολόγισε για πρώτη φορά το μέγεθος της Γης  και ότι κατασκεύασε ένα χάρτη του κόσμου, όπως τον θεωρούσε.

Νέος πήγε στην φημισμένη για την βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρεια όπου σπούδασε και εργάστηκε. Από πολύ νεαρή ηλικία ήταν εξαιρετικά ευφυής και αμέσως καταπιάστηκε  επιτυχώς  με οτιδήποτε, από την ποίηση μέχρι τη γεωγραφία. Τον φώναζαν Πένταθλο, παρομοιάζοντας τον με τον αθλητή που συμμετέχει στα πέντε αθλήματα του πένταθλου, για να τονίσουν το εύρος του ταλέντου του. Δεν παντρεύτηκε ποτέ και το 195 π.Χ. ο Ερατοσθένης τυφλώθηκε, ενώ ένα χρόνο αργότερα σε μεγάλη ηλικία λένε ότι πέθανε από εκούσιο υποσιτισμό. Ο Ερατοσθένης ισχυριζόταν ότι σπούδασε για κάποια χρόνια και στην Αθήνα. Το 236 π.Χ. ορίστηκε από τον Πτολεμαίο τον Γ’ τον Ευεργέτη, ως βιβλιοθηκάριος της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, διαδεχόμενος τον Ζηνόδοτο. Δεν είχε καμία σχέση με τις σημερινές βιβλιοθήκες, όπου αυστηροί βιβλιοθηκονόμοι σφραγίζουν βιβλία και ψιθυρίζουν ο ένας στον άλλο, καθώς επρόκειτο για ένα ζωντανό και συναρπαστικό μέρος, γεμάτο εμπνευσμένους μελετητές και ευφυείς μαθητές. Έκανε αρκετές σημαντικές συνεισφορές στα Μαθηματικά και ήταν φίλος του Αρχιμήδη. Γύρω στο 225 π.Χ. εφηύρε τον σφαιρικό αστρολάβο, που τον χρησιμοποιούσαν ευρέως μέχρι την εφεύρεση του πλανηταρίου τον 18ο αιώνα. Επίσης, ο όρος Γεωγραφία αποδίδεται στον Ερατοσθένη.

Δείτε το παρακάτω βίντεο για την Αυγούστα Άντα Κίνγκ,  την Κόμισσα του Λάβλεϊς και κόρη του Λόρδου Βύρωνα, η οποία δημιούργησε το πρώτο πρόγραμμα για υπολογιστή στην Αναλυτική Μηχανή του Τσαρλς Μπάμπατζ.

Μία προσωπικότητα γρίφος!

Μπορείτε να βρείτε ποίος είναι ο εικονιζόμενος;

Γράψτε την απάντησή σας στα σχόλια παρακάτω.

(την δευτέρα θα σας δώσουμε μία βοήθεια, αν δεν το έχετε βρεί…)

Ο Ευκλείδης ήταν κορυφαίος Έλληνας μαθηματικός ο οποίος χαρακτηρίζεται ως ο πατέρας της Γεωμετρίας.  Στην ουσία δεν ανακάλυψε κάτι αλλά κατάφερε να παρουσιάσει τα θεωρήματα <<Θαλή, Πυθαγόρα, Ιπποκράτη>> σε ένα ενιαίο συμπαγές και λογικό πλαίσιο. Το έργο του στην Γεωμετρία είναι τόσο μεγάλο και για αυτό το λόγο ονομάστηκε Ευκλείδεια γεωμετρία. Ο Ευκλείδης δίδαξε και πέθανε στην Αλεξάνδρεια κατά την βασιλεία του Πτολεμαίου Ά. Κατά την διάρκεια της ζωής του, ο Πτολεμαίος βλέποντας την συμβολή  του στην Γεωμετρία του ζήτησε να του μάθει Γεωμετρία όμως η απάντηση του μεγάλου μαθηματικού ήταν ότι <<δεν υπάρχει βασιλική για την Γεωμετρία>>.

Δεν γνωρίζουμε αρκετά πράγματα για την ζωή του πάρα μόνο  ότι έχει σπουδάσει στην ακαδημία του Πλάτωνα στην Αθήνα και δίδαξε εκεί μέχρι που ο Πτολεμαίος τον προσκάλεσε να διδάξει στο νέο του Πανεπιστήμιο στην Αλεξάνδρεια. Κατά τη διάρκεια τη διάρκεια της διδασκαλίας του κάποιος από τους σπουδαστές του στην Αλεξάνδρεια αφού έμαθε το πρώτο θεώρημα ρώτησε τον Ευκλείδη  <<  Τι περισσότερο θα κερδίσω όταν τα μάθω όλα αυτά;>>  τότε ο Ευκλείδης φώναξε το δούλο του και του είπε << Δώσε σε αυτόν τρεις οβολούς (μικρό νόμισμα που ισοδυναμεί με την πεντάρα) διότι έχει ανάγκη να κερδίζει κάτι από ότι μαθαίνει >>.

Κάποια από τα έργα του μεγάλου αυτού μαθηματικού  ήταν τα στοιχεία, τα δεδομένα, τα τμήματα των αριθμών ,τα φαινόμενα και τα οπτικά. Τα δεδομένα, αφορούν ορισμούς και αξιώματα. Τα τμήματα των αριθμών, αποτελούνται από 36 προτάσεις- υποδείξεις για το διαχωρισμό διάφορων σχημάτων σε ένα ή σε δύο ίσα μέρη ή με συγκεκριμένες αναλογίες. Τα φαινόμενα, έχουν να κάνουν με τα σφαιρικά σχήματα και έχουν ως σκοπό να εξηγήσουν την κίνηση της γης . Τα οπτικά, στα οποία   υποστηρίζει  ότι η όραση προέρχεται από ιδιαίτερες ακτίνες που προέρχονται από το μάτι. Σχετίζει δηλαδή  το μέγεθος των αντικειμένων με την  απόσταση και την γωνία θέασης. Τέλος στα στοιχεία  ο Ευκλείδης παρουσιάζει ολόκληρη την Ελληνική Γεωμετρική γνώση. Περιλαμβάνουν  θεωρήματα και σύνταξη της επίπεδης και στερεάς Γεωμετρίας, μαζί με την θεωρία των αναλογιών, συμμετριών, αριθμών και ένα τύπο Γεωμετρικής άλγεβρας. Τα έργα του αυτά αναγνωρίστηκαν γρήγορα.

Τα παραπάνω είναι επηρεασμένα από τον Θαλή τον Ιπποκράτη και το Πυθαγόρα. Παρόλα αυτά η διαμόρφωση  των στοιχείων είναι αποκλειστικά δική του. Τα στοιχεία μεταφράστηκαν σε λατινικά και αραβικά έτσι κατάφεραν να επιζήσουν από τις καταστροφές που έγιναν αργότερα  όπως η καταστροφή της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας. Στα στοιχεία όμως  υπήρχαν ελλιπείς περιοχές που συμπλήρωσαν οι επόμενοι μαθηματικοί . Το πιο γνωστό είναι το παράλληλο αξίωμα το οποίο δηλώνει  ότι για μία ευθεία και ένα σημείο έξω από την γραμμή, υπάρχει μόνο μία γραμμή που περνά μέσω του σημείου  παράλληλη στην αρχική γραμμή. Ο Ευκλείδης δεν το απέδειξε αλλά το θεώρησε ως αληθινό γιατί το χρειαζόταν για τις περαιτέρω αποδείξεις του . Οι μαθηματικοί ξόδεψαν πολλά χρόνια για να το αποδείξουν αλλά μέχρι σήμερα κανείς δεν κατάφερε τίποτα.

Ο Ευκλείδης μέχρι και σήμερα διακρίνεται ως ο πρώτος μαθηματικός που τυποποίησε τα μαθηματικά

Λιανή.Β @ Β1