Από τους Δημήτη Γιάντση, Ορέστη Γιώτη και Αλέξανδρο Καπουσίζη, μαθητές του Β1
Ο επαγγελματικός προσανατολισμός είναι ένα θέμα που απασχολεί σχεδόν κάθε έφηβο, ειδικά όσο πλησιάζει το τέλος του σχολείου. Πολλοί νιώθουν πίεση να αποφασίσουν τι θα κάνουν στη ζωή τους, ενώ συχνά δεν έχουν ξεκάθαρη εικόνα για το τι πραγματικά τους ταιριάζει. Αυτό δημιουργεί άγχος, αλλά στην πραγματικότητα ο προσανατολισμός είναι μια διαδικασία που χρειάζεται χρόνο και λίγη διερεύνηση.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι μαθητές/τριες του Λυκείου καλούνται συχνά να απαντήσουν σε ερωτήματα όπως «Τι επάγγελμα θα ακολουθήσεις;» ή «Σε ποια κατεύθυνση θα πας;». Από την Α’ Λυκείου, που αποτελεί σημαντικό στάδιο μετάβασης, είναι χρήσιμο να ξεκινά η διερεύνηση επιλογών και ενδιαφερόντων. Το ίδιο ισχύει και στις επόμενες τάξεις, όπου η υποστήριξη του επαγγελματικού προσανατολισμού μπορεί να βοηθήσει στη διασαφήνιση στόχων και στη χάραξη μίας πρώτης πορείας για το μέλλον.
Πρώτα απ’ όλα, είναι σημαντικό κάθε έφηβος να γνωρίσει τον εαυτό του. Τι του αρέσει; Σε τι είναι καλός; Υπάρχουν μαθήματα ή δραστηριότητες που του τραβούν περισσότερο το ενδιαφέρον; Αυτές οι μικρές παρατηρήσεις μπορεί να οδηγήσουν σε σημαντικά συμπεράσματα για το μέλλον. Επίσης, βοηθάει πολύ η συζήτηση με άτομα που έχουν εμπειρία: καθηγητές, συμβούλους, αλλά και μεγαλύτερους φίλους ή συγγενείς που μπορούν να προσφέρουν πραγματικές πληροφορίες για επαγγέλματα.
Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν και αρκετά εργαλεία, όπως τεστ δεξιοτήτων ή ενημερωτικές εκδηλώσεις για επαγγέλματα. Αυτά δεν δίνουν πάντα «τη σωστή απάντηση», αλλά βοηθούν στο να περιοριστούν οι επιλογές και να γίνει αντιληπτή η κατεύθυνση που ταιριάζει περισσότερο σε κάθε μαθητή.
Το πιο σημαντικό όμως είναι οι έφηβοι να κατανοήσουν ότι δεν χρειάζεται να πάρουν μια απόφαση που θα τους δεσμεύει για πάντα. Οι άνθρωποι αλλάζουν, δοκιμάζουν νέα πράγματα και πολλές φορές ανακαλύπτουν άλλες διαδρομές στην πορεία. Ο επαγγελματικός προσανατολισμός είναι περισσότερο μια ευκαιρία να γνωρίσει κανείς καλύτερα τον εαυτό του και λιγότερο μια «τελική απόφαση».
Εξίσου απαραίτητο είναι να μην συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους. Κάθε άνθρωπος έχει διαφορετικά ενδιαφέροντα, ικανότητες και όνειρα. Το γεγονός ότι ένας φίλος έχει αποφασίσει ήδη τι θέλει να κάνει δεν σημαίνει ότι πρέπει κι εμείς να βιαστούμε.
Ο κόσμος γύρω μας αλλάζει πολύ γρήγορα. Δημιουργούνται συνεχώς νέα επαγγέλματα, ενώ άλλα εξελίσσονται και αποκτούν διαφορετική μορφή. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να είμαστε ενημερωμένοι και έτοιμοι να προσαρμοζόμαστε. Δεν αρκεί να βρούμε τι μας αρέσει τώρα· χρειάζεται να μπορούμε να εξελιχθούμε και στο μέλλον, αν χρειαστεί.
Τέλος, είναι ουσιαστικό το σχολείο και η οικογένεια να στηρίζουν αυτή τη διαδρομή. Η ενθάρρυνση, η ενημέρωση και η σωστή καθοδήγηση συμβάλλουν στο να νιώθει ο έφηβος ασφαλής και σίγουρος για τα επόμενα βήματά του. Με αυτόν τον τρόπο, ο επαγγελματικός προσανατολισμός δεν γίνεται μια πηγή άγχους, αλλά ένα πολύτιμο εργαλείο για τη μελλοντική του πορεία.
