Τροχαία ατυχήματα: Θανάσιμη απειλή για τους νέους!

Από τις Άννα Μητσάνη (Γ’), Ελένη Μούγιου (Α’) και Κωνσταντίνα Τάτου (Γ’)

 

Θνησιμότητα εφήβων και νέων ενηλίκων από τροχαία ατυχήματα στην Ελλάδα

Asf15114
images

Η ομάδα των εφήβων και νεαρών ενηλίκων ηλικίας 10-24 ετών υπερεκπροσωπείται στους δείκτες θνησιμότητας από ριψοκίνδυνες συμπεριφορές. Αρκετά σημαντικά κοινωνικά προβλήματα και προβλήματα δημόσιας υγείας που σχετίζονται με ριψοκίνδυνες συμπεριφορές, όπως τα τροχαία ατυχήματα, ξεκινούν ή κορυφώνονται στις ηλικίες αυτές. Διερευνήθηκε η θνησιμότητα από τροχαία ατυχήματα στους νέους 10-24 ετών στην Ελλάδα, ανά γεωγραφική περιοχή, κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας για την οποία υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία (2000-2009).

Τα τροχαία ατυχήματα αποτέλεσαν την κυριότερη εξωτερική αιτία θανάτου και για τις τρεις ηλικιακές ομάδες, σε κάθε περιοχή της χώρας μας. Ακριβέστερα, σημειώθηκαν 3.844 θάνατοι λόγω τροχαίων ατυχημάτων στις ηλικίες 10-24 ετών (μέση ετήσια θνησιμότητα 17,9 ανά 100.000) σε ολόκληρη τη χώρα. Η πλειοψηφία (59,9%) των θανάτων λόγω τροχαίων ατυχημάτων αφορούσε νεαρούς ενήλικες (2.301/3.844 περιπτώσεις), ενώ 174 (4,5%) και  1.369 (35,6%) θάνατοι τους νεαρότερους και μεγαλύτερους εφήβους, αντίστοιχα με μέση ετήσια θνησιμότητα 3,0/100.000 σε νέους εφήβους, 18,9/100.000 σε μεγαλύτερους εφήβους και 27,5/100.000 σε νεαρούς ενήλικες.

1onx0la10uΜεταξύ των γεωγραφικών περιοχών, η χαμηλότερη θνησιμότητα από τροχαία σημειώνεται στην περιοχή της Αττικής (14,6/100.000 ανά έτος) ενώ η υψηλότερη στη Στερεά Ελλάδα (23,7/100.000 ανά έτος) εξαιρουμένης της περιοχής της Αττικής. Συνολικά, η προσαρμοσμένη κατά ηλικία κατά φύλο αναλογία ήταν 4.4 υπέρ των ανδρών, με διακύμανση από 3.8 στην Κεντρική/Δυτική Μακεδονία έως 5.4 στη νησιωτική χώρα. Η επικράτηση του άρρενος φύλου στους θανάτους αυξάνεται με την ηλικία, από 69% στη νεότερη ηλικιακή ομάδα έως 85% στην ηλικιακή ομάδα 20-24 ετών.

Συγκριτικά με τον παγκόσμιο χάρτη, τα αίτια θνησιμότητας των νέων στην Ελλάδα ακολούθησαν τις παγκόσμιες τάσεις της θλιβερής πρωτιάς των τροχαίων ατυχημάτων που το 2004 ευθύνονταν για το 14% και 5% των θανάτων μεταξύ των νέων ανδρών και γυναικών αντίστοιχα. Η διαχρονική μείωση της θνησιμότητας από τροχαία ατυχήματα φαίνεται ότι είναι το σύνθετο αποτέλεσμα της ενεργοποίησης της κοινής γνώμης από τον πόνο της πολλαπλής εκατόμβης των θυμάτων και της δραστηριοποίησης μη κυβερνητικών οργανώσεων, αλλά κυρίως είναι το αποτέλεσμαμιας δέσμης παρεμβάσεων, που εφαρμόστηκαν σε όλη την Ελλάδα κατά τη διάρκεια των συναπτών αυτών ετών οικονομικής άνθησης και των δεσμεύσεων της χώρας για τους Ολυμπιακούς αγώνες. Ειδικότερα, πρωταρχικό ρόλο φαίνεται να έπαιξε η επιβολή μέτρων στο πλαίσιο του πρώτου (2001‐2005) και δεύτερου (2006‐2010) Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την οδική ασφάλεια που επικεντρώθηκαν: (α) στη βελτίωση της οδικής ασφάλειαςμε έμφαση στην εφαρμογή πιο εκσυγχρονισμένου και αυστηρότερου Οδικού Κώδικα, όπως πχ. η χρήση ζώνης ασφαλείας και κράνους, τα όρια ταχύτητας και η εφαρμογή του αλκοτέστ με επιβολή κυρώσεων στους μεθυσμένους οδηγούς ανάλογα με τις συγκεντρώσεις αλκοόλ στο αίμα, όπως πρόστιμα, παύση της άδειας οδήγησης, ποινές φυλάκισης (β) στη βελτίωση των περιβαλλοντικών παραγόντων όπως οδικών υποδομών με την κατασκευήτης Αττικής και της Εγνατίας Οδού, η οποία διασχίζει την Ελλάδα από τα δυτικά μέχρι τα ανατολικά της σύνορα, του Αυτοκινητοδρόμου Αιγαίου και της αύξησης των δημόσιων συγκοινωνιών με την κατασκευή των γραμμών 2 και 3 του Μετρό, του Τραμ, του Προαστιακού Σιδηροδρόμου, της ανάπλασης του αστικού σιδηροδρόμου στην Αττική και της κατασκευής του Προαστιακού Σιδηροδρόμου στην Κεντρική Μακεδονία και (γ) τέλος, πραγματοποιήθηκαν συχνές και στοχευμένες εκπαιδευτικές και ενημερωτικές καμπάνιες για την οδική ασφάλεια από μη κυβερνητικές οργανώσεις.Dscf0643

Σε σύγκριση όμως με τις 27 χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, η Ελλάδα κατατάσσεται στις χώρες με τους χαμηλότερους δείκτες οδικής ασφάλειας. Πράγματι ακόμη και το 2009, παρά τη διαχρονική μείωση, η Ελλάδα εξακολουθούσε να κρατά μια από τις χειρότερες θέσεις από τροχαία θνησιμότητα στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια. Τα τροχαία ατυχήματα γενικώς σχετίζονται ασθενώς με το επίπεδο της κίνησης, τις οδικές και καιρικές συνθήκες  ή  τη συντήρηση του οδικού δικτύου. Στην πραγματικότητα, οι παράγοντες που συμβάλλουν στα τροχαία ατυχήματα είναι συχνά συμπεριφορικοί και δεν είναι πλήρως αποσαφηνισμένοι, με τον παράγοντα «ριψοκίνδυνη συμπεριφορά» να αποτελεί μείζονα αιτία των ατυχημάτων. Οι νέοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στα τροχαία ατυχήματα λόγω συνδυασμού σωματικών και ψυχολογικών χαρακτηριστικών, περιορισμένης εμπειρίας, τάσης να επιδεικνύουν ριψοκίνδυνες συμπεριφορές (δε συμμορφώνονται σε κανόνες, είναι πιθανό να οδηγούν ή να είναι συνοδηγοί σε ριψοκίνδυνη οδήγηση ή σε κατάσταση μέθης, δε φοβούνται το θάνατο κλπ.) και της μεγαλύτερης ευαλωτότητας στις επιδράσεις του αλκοόλ, ιδιαίτερα μεταξύ των νέων ανδρών. Παρά το γεγονός ότι έχει σημειωθεί πρόοδος αναφορικά με τις πολιτικές πρόληψης χρήσης αλκοόλ τα τελευταία έτη, η Ελλάδα εξακολουθεί να μη διαθέτει ένα ολοκληρωμένο σύστημα ελέγχου της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ, πιθανώς λόγω του γεγονότος ότι η παραγωγή και η κατανάλωση αλκοόλ είναι συνυφασμένες με την Ελληνική οικονομία και την κοινωνική ζωή πολλά χρόνια. alcohol1

Η σημαντική μείωση της θνησιμότητας των νέων από τροχαία ατυχήματα κατά τη δεκαετία 2000-2009, καταδεικνύει πως υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες περαιτέρω βελτίωσης των δεικτών  εφόσον δοθεί έμφαση στην ευάλωτη αυτή ηλικιακή ομάδα των νέων ατόμων. Ωστόσο, η απρόσμενη οικονομική κρίση στην Ελλάδα θα μπορούσε να ενέχει τον κίνδυνο να περικοπούν οι προαναφερθείσες υπηρεσίες λόγω της έλλειψης πόρων. Από την άλλη πλευρά, ενδεχομένως η οικονομική κρίση να συμβάλει στην εντατικοποίηση των προσπαθειών ανάπτυξης θετικών παρεμβάσεων και ανάληψης στρατηγικών τροποποίησης των συμπεριφορών αυξημένου κινδύνου για τους νέους στη χώρα μας.

cms1395

stop

 

 

 

Σχολιάστε

Top