Η κ. Βαποράκη Μαρίνα είναι ζωγράφος και, εκτός από την τιμή που μας έκανε να επισκεφτεί το Σχολείο μας και να παραδώσει στην ομάδα του Ομίλου μας ένα σεμινάριο σκίτσου κεφαλής/προσώπου, φιλοξένησε στον χώρο της την Κοκοσάλη Μαριτίνα στην οποία και παραχώρησε μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη.
Κ.Μ.: Θα ήθελα πρώτα να σας ζητήσω να μας συστηθείτε, να μας πείτε το όνομα σας, από πού είστε και με τι ασχολείστε
Β.Μ: Ονομάζομαι Βαποράκη Μαρίνα, κατάγομαι και μένω εδώ, στο Ηράκλειο, και ασχολούμαι με την τέχνη της ζωγραφικής.
Κ.Μ.: Πόσα χρόνια ζωγραφίζετε;
Β.Μ.: Ζωγραφίζω από τότε που με θυμάμαι, από πολύ μικρή. Άρα δεν υπάρχει ένα χρονικό σημείο για να σου ορίσω, ζωγράφιζα πάντα. Επαγγελματικά ωστόσο ζωγραφίζω από το 2003.
Κ.Μ.: Άρα ποια ήταν η ηλικία που καταλάβατε ότι η ζωγραφική ήταν αυτό που θέλατε να κάνετε;
Β.Μ.: Στα πέντε μου…στα πέντε μου έλεγα ότι θέλω να γίνω ζωγράφος όταν θα μεγαλώσω, χωρίς να ξέρω βέβαια την πλήρη έννοια τότε, αλλά είχα κατασταλάξει στο αντικείμενο από πολύ νωρίς!
Κ.Μ.: Πήγατε σε κάποια σχολή ή είστε αυτοδίδακτη;
Β.Μ.: Είμαι αυτοδίδακτη, κατά κύριο λόγo, κι όταν άρχισα επαγγελματικά να ασχολούμαι με τη ζωγραφική, πήρα μαθήματα κι από δυο σπουδαίους δασκάλους. Δεν έχω πάει όμως σε σχολή, ουσιαστικά λοιπόν είμαι αυτοδίδακτη.
Κ.Μ.: Τι πιστεύετε ότι είναι αυτό που προσφέρει η ζωγραφική στη ζωή σας;
Β.Μ.: Η ζωγραφική είναι η ζωή μου…Είναι αυτό που με ευχαριστεί…Αυτό που με ευχαριστούσε πάντοτε να κάνω… από το να πιάνω ένα πινέλο και να ζωγραφίζω, από το να ασχολούμαι θεωρητικά με τη ζωγραφική δηλαδή να μαθαίνω πράγματα για την ιστορία της τέχνης, για σπουδαίους καλλιτέχνες εικαστικούς του παρελθόντος… Δεν θα μπορούσα να σκεφτώ να κάνω κάτι άλλο ποτέ…είναι αυτό που με γεμίζει, που γαληνεύει την ψυχή μου και με κάνει να νιώθω όμορφα
Κ.Μ.: Από πού αντλείτε κυρίως τα θέματα που ζωγραφίζετε;
Β.Μ.: Με ΄΄τραβάει΄΄ πάντοτε το πρόσωπο και η εκφραστικότητά του, χωρίς αυτό να αποκλείει άλλα θέματα. Έχω ασχοληθεί και με το τοπίο και θα ασχοληθώ ξανά, δεν αποκλείω τίποτα σαν θέμα, απλά πάντα με έλκυε και συνεχίζει να με ελκύει περισσότερο ένα πρόσωπο ή μια φιγούρα, η κίνηση του σώματος, οι εκφράσεις του προσώπου σε όλες τις εκφάνσεις και σε όλες τις ηλικίες…το τι μπορεί να εκφράσει ένα πρόσωπο ή ένα σώμα ή μια κίνηση…αυτά με ελκύουν περισσότερο από άλλα θέματα χωρίς να αποκλείω οτιδήποτε άλλο, βέβαια
Κ.Μ.: Άρα αυτό είναι το κύριο περιεχόμενο των έργων σας;
Β.Μ.: Τα τελευταία χρόνια, ναι. Παλιότερα ζωγράφιζα περισσότερο τοπία αλλά πλέον έχω κατασταλάξει στο πρόσωπο σαν θέμα.
Κ.Μ.: Είπατε ότι στο παρελθόν ζωγραφίζατε άλλα θέματα και τώρα έχετε κατασταλάξει στα πρόσωπα….Ως καλλιτέχνιδα επομένως περνάτε φάσεις;
Β.Μ.: Νομίζω όλοι περνάμε φάσεις, κατά τις οποίες μας ελκύει κάτι περισσότερο και αυτό είτε διαμορφώνεται, είτε εξελίσσεται είτε αλλάζει εντελώς, είτε ακολουθεί μια πορεία. Κάποια στιγμή, ακόμα κι όταν κατασταλάξει, πάλι υπάρχουν αλλαγές και ψάχνουμε άλλα πράγματα. Πάντοτε κάτι ψάχνουμε στη ζωγραφική. Ποτέ δεν είμαστε απόλυτα ικανοποιημένοι … Πάντα υπάρχει μια αναζήτηση, κι αυτό είναι το ωραίο στοιχείο της ζωγραφικής, δεν βαλτώνεις, υπάρχει πάντα μια κίνηση, μια ροή συνεχόμενη.
Κ.Μ.: Βλέπω ότι έχετε στον χώρο σας εκτός από πίνακες, και έργα από πηλό και άλλα υλικά. Ποια έργα προτιμάτε;
Β.Μ.: Οι πίνακες είναι η κύρια ασχολία μου. Ασχολούμαι και με το γλυπτό πολύ επιλεκτικά, όπως, πολύ επιλεκτικά, έχω ασχοληθεί και με την αγιογραφία…Σε πολύ μικρό βαθμό όμως σε σχέση με τη ζωγραφική. Ασχολούμαι παράλληλα με διάφορα αλλά η ζωγραφική παραμένει το κυρίως επάγγελμά μου και η κύρια ασχολία μου.
Κ.Μ.: Όσον αφορά τους πίνακες, με τι υλικό σας αρέσει να ζωγραφίζετε κυρίως;
Β.Μ.: Οι περισσότεροι πίνακές μου είναι ελαιογραφίες. Και πάλι όμως θα απαντήσω το ίδιο…Δεν αποκλείω κανένα μέσο. Ασχολούμαι εξίσου και με το μολύβι…Έχω κάνει έκθεση, ας πούμe, μόνο με μολύβια. Χρησιμοποιώ κάρβουνα, ακουαρέλες, ακρυλικά αλλά πάντοτε το κυρίως υλικό που αγαπώ παραμένει το λάδι.
Κ.Μ.: Τι θεωρείτε εσείς προσωπικά ότι πρέπει να περιέχει ένας πίνακας για να θεωρείται ωραίος;
Β.Μ.: Συναίσθημα! Νομίζω είναι το μόνο που χρειάζεται ένας πίνακας για να δείχνει ωραίος! Από εκεί και μετά είναι βασικό να τον κατανοεί ο θεατής. Πρέπει να μην ξεχνάς ότι ο αυτός ο πίνακας θα έχει θεατές και πρέπει να τον κατανοήσουν. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι δεν μπορεί να είναι αφαιρετικός ο πίνακας… Οι θεατές θα πρέπει να μπορούν να κατανοήσουν αυτό που θέλεις να πεις και να νιώσουν κι εκείνοι πράγματα.
Κ.Μ.: Πάλι μια προσωπική ερώτηση…Τι είναι για σας η έμπνευση;
Β.Μ.: Έμπνευση είναι καταρχήν η σκέψη… όταν κάτι σε βασανίζει στο μυαλό σου, είναι έμπνευση. Θέλεις να το βγάλεις από μέσα σου, να το κάνεις εικόνα. Αυτό είναι έμπνευση… Είτε είναι ένα πρόσωπο είτε ένα τοπίο ή μπορεί και να είναι κάτι τελείως αυθόρμητο, μια εικόνα που θα σου δημιουργήσει την αίσθηση αυτή, τη σκέψη ότι «θέλω να το αποτυπώσω, θέλω να το κάνω εικόνα». Αυτό για μένα είναι έμπνευση!
Κ.Μ.: Πότε θεωρείτε ότι ένα έργο σας είναι επιτυχημένο, τι διαφορετικό έχει από τα υπόλοιπα, διαφέρει σε κάτι;
Β.Μ.: Και πάλι μπαίνει στη μέση η σκέψη… Μια ιδέα μπορεί να έχει «επιτυχία», μπορεί να είναι ένα καλό έργο αντικειμενικά. Η ιδέα μπορεί να είναι ατόφια εικαστική και πρωτότυπη κι αυτό είναι που γεννάει ένα έργο τέχνης. Το να αντιγράψω είναι πολύ καλό γιατί με βοηθάει να κατακτήσω τα μέσα και τη δεξιότητα. Όμως μια αυτούσια ιδέα που θα γεννηθεί στο μυαλό και θα γίνει εικόνα πάντοτε έχει αντίκτυπο και στον κόσμο που είναι αποδέκτης.
Κ.Μ.: Ξεχωρίζετε κάποιον από τους πίνακές σας; Ποιος είναι ο αγαπημένος σας; Είναι εδώ;
Β.Μ.: Ναι, είναι εδώ. Είναι η αναφορά στον Γκρέκο, ένα έργο που έχω αγαπήσει πολύ. Είναι μια ιδέα που την αγάπησα και γεννήθηκε για το «έτος Καζαντζάκη», το 2017, που ήταν αφιερωμένο στον Καζαντζάκη, κι εκεί ΄΄πάντρεψα΄΄ τον El Greco με τον Καζαντζάκη, πατώντας στο έργο του Καζαντζάκη «Αναφορά στο Γκρέκο» με στοιχεία που δένουν πολύ τους δυο τους, στοιχεία που τους κάνουν οικείους. Είναι και οι δυο παγκόσμιοι άλλωστε…Ναι, είναι ένα έργο που αγαπώ!
Κ.Μ.: Δηλαδή δεν δένεστε συναισθηματικά με τα έργα σας;
Φυσικά και δένομαι, ειδικά με τα έργα που έχω ΄΄γεννήσει΄΄ εγώ, όπως το έργο μου με τον Καζαντζάκη.
Κ.Μ.: Τα έργα σας γενικά προτιμάτε να τα πουλάτε ή να τα κρατάτε για εσάς;
Β.Μ: Υπάρχουν έργα που τα έχω εκθέσει και βάζω εκ των προτέρων «ανήκει» ώστε να μην πουληθούν γιατί τα θέλω. Δεν μπορώ ωστόσο να θέλω μια ολόκληρη έκθεση, δεν μπορώ να έχω εκατοντάδες έργα στο σπίτι μου. Είναι άλλωστε πολύ ωραία η αίσθηση ότι και κάποιος άλλος θέλει ένα έργο στον χώρο του, που το ένιωσε και το θέλει γιατί τον εκφράζει. Μπορεί να λες το αποχωρίζομαι άλλα αισθάνεσαι πολύ ωραία με αυτό γιατί ξέρεις ότι και κάποιον άλλον τον πληροί εξίσου αυτό το έργο, τον γεμίζει και θέλει να το βλέπει κάθε μέρα της ζωής του. Είναι μια πολύ ωραία αίσθηση και αυτή.
Κ.Μ.: Με ποιον καλλιτέχνη γενικά πιστεύετε ότι μοιάζετε περισσότερο, ποιος σας έχει επηρεάσει ιδιαίτερα;
Β.Μ.: Έχω επηρεαστεί από πολλούς καλλιτέχνες αλλά ίσως ακόμα είμαι στον δρόμο για να βρω μια υπογραφή. Δεν θα έλεγα ότι μοιάζω με κάποιον, ίσως αυτό να είναι και το στοιχείο που ψάχνουμε όλοι, να διαφέρουμε λίγο. Δεν ξέρω αν το έχω καταφέρει, δεν θα σου απαντήσω σε αυτή την ερώτηση απόλυτα. Είμαι σε ένα δρόμο. Ίσως ένα άλλο μάτι θα μπορούσε να πει για μένα «μου θυμίζει αυτόν…» αλλά εγώ δεν μπορώ να πω. Αν θέλεις μπορώ να σου απαντήσω αυτό…Με έχει επηρεάσει πολύ τόσο θεωρητικά όσο και με τα έργα του ο El Greco, χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια ότι κάνω αυτό που έκανε εκείνος.
Κ.Μ.: Είπατε ότι κάνετε και μαθήματα…Προτιμάτε να είστε η ζωγράφος ή η δασκάλα;
Β.Μ.: Προτιμώ να είμαι η ζωγράφος τις ώρες που κάθομαι να ζωγραφίσω και παράλληλα αγαπάω πολύ να το μεταδίδω αυτό. Τις ώρες που έχω μάθημα θέλω οι μαθητές και οι μαθήτριές μου να πάρουν μέσα από αυτό, να τους δω να δημιουργούν κι εκείνοι/ες, να νιώσουν την ικανοποίηση που μπορεί να τους προσφέρει η ζωγραφική. Είναι δυο διαφορετικά κομμάτια, η δημιουργία και η διδαχή, και τα αγαπώ και τα δυο.
Κ.Μ.: Τι θα συμβουλεύατε, ως μια έμπειρη ζωγράφος, ένα νέο παιδί ;
Β.Μ.: Θα το συμβούλευα να ακολουθήσει αυτό που θέλει…Είναι κάτι που θα του δώσει πολλά πράγματα στην πορεία της ζωής του…ψυχικά αλλά και άλλα…Που θα τα εκτιμά στην πορεία της ζωής του ένα ένα. Η ζωγραφική πάντα δίνει πράγματα. Δεν παίρνει, πάντα δίνει, με όποιο τρόπο κι αν ασχοληθείς με αυτή.
Κ.Μ.: Βλέπω ότι έχετε δημιουργήσει κι έναν πολύ ωραίο χώρο εδώ. Τι σας ώθησε στη δημιουργία του;
Β.Μ.: Εξαρχής ήθελα ένα εργαστήριο για να εργάζομαι γιατί καταλαβαίνεις ότι στο σπίτι η ζωγραφική θέλει λίγο να κάνεις ένα ΄΄μακελειό΄΄, οπότε είχα ανάγκη έναν χώρο. Στην πορεία, και μετά την πρώτη μου έκθεση, ήρθαν άνθρωποι και μου ζήτησαν να κάνω μαθήματα, και, αν και δεν το είχα στο πρόγραμμα, προέκυψαν και τα μαθήματα ζωγραφικής, τα οποία εν τέλει τα αγάπησα και τα αγαπώ. Ήταν κάτι που δεν το είχα στο μυαλό μου και τελικά να ένα κομμάτι που δεν το είχα προγραμματίσει αλλά προέκυψε και μου αρέσει πάρα πολύ. Οπότε θα έλεγα ότι η ανάγκη για ένα εργαστήριο και η ανάγκη για τα μαθήματα δημιούργησε αυτόν τον χώρο, στον οποίο γίνονται τα μαθήματα, προστέθηκε φέτος και το καφέ κι έτσι δημιουργήθηκε ένας χώρος όπου μπορεί κάποιος να έρθει και είτε να συμμετέχει στις δραστηριότητες είτε απλά να πιει τον καφέ του και να χαζέψει τι γίνεται στον χώρο αυτόν.
Κ.Μ.: Και μια τελευταία ερώτηση… αν μπορούσατε να συνομιλήσετε με τον εαυτό σας νέο, τι θα του λέγατε, τι θα τον συμβουλεύατε;
Β.Μ.: Θα του έλεγα ότι είμαι ευγνώμων που αποφάσισα να ακολουθήσω αυτό που πάντα ήθελα γιατί έχω πάρει πολλά από την τέχνη μου και δεν το μετανιώνω στιγμή. Κατάφερα να κάνω την αγάπη μου επάγγελμα κι αυτό είναι κάτι που δυστυχώς στην Ελλάδα λίγοι έχουν τη δυνατότητα να πουν ότι το έχουν καταφέρει, να κάνουν αυτό που αγαπούν και να το κάνουν δουλειά, επάγγελμα. Οπότε θα του έλεγα να το κάνει πολύ νωρίτερα! «Βιάσου να προλάβεις», θα του έλεγα.