Ήταν 6 Απρίλη του 1914, ένα Πάσχα που έμελλε να μείνει στην Ιστορία ως το Μαύρο Πάσχα των Θρακών. Δεν επρόκειτο για την απαρχή φυσικά αλλά για την κορύφωση των γενοκτονικών τάσεων των Νεοτούρκων, σε βάρος των ελληνικών πληθυσμών της Θράκης. Κατά το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα προγραμματίστηκε από τους Βουλγάρους ο ξεριζωμός των Βορειοθρακών. Ακολούθησαν το 1906 σφαγές, καταστροφές εκκλησιών και ελληνικών σχολείων, ολοκληρωτική καταστροφή της Αγχιάλου και εμπρησμοί στην ελληνικότατη Ανατολική Ρωμυλία στην οποία μέχρι τότε ευημερούσαν περίπου 300.000 Θράκες. Κορύφωση των διωγμών σε βάρος του ελληνικού στοιχείου της Θράκης αποτέλεσε το Μαύρο Πάσχα του 1914.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο, έπειτα από προηγηθείσες διαμαρτυρίες, αναγκάστηκε να κλείσει τα σχολεία και τις εκκλησίες, να κηρύξει γενικό πένθος και την Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία εν διωγμώ και να υψώσει έντονη φωνή διαμαρτυρίας προς την Υψηλή Πύλη και τις πρεσβευτικές αρχές των Μεγάλων Δυνάμεων. Μεγάλη εβδομάδα και ανήμερα Κυριακή του Πάσχα, 232.000 Θρακιώτες της Ανατολικής Θράκης εγκατέλειπαν τις πανάρχαιες πατρογονικές τους εστίες, με κάρα, τρένα και καράβια, καταφεύγοντας οι περισσότεροι σε περιοχές της ελεύθερης Ελλάδας. Στην ερημωμένη ελληνική γη παρέμειναν 30.000-40.000 Έλληνες, οι περισσότεροι γέροι, ανήμποροι και απροστάτευτοι. 96.000 οδηγήθηκαν στην Μικρά Ασία σε καταναγκαστικά έργα. Από αυτούς μόνο 50.000 επέστρεψαν στις οικογένειές τους, ζωντανά φαντάσματα, με τη λήξη του Α” Παγκόσμιου Πολέμου. Οι 46.000 Ανατολικοθρακιώτες πέθαναν στην Μικρά Ασία από τις αγγαρίες, τις ασθένειες, τον υποσιτισμό και τις κακουχίες.
Μετά από χρόνιες προσπάθειες της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θρακικών Σωματείων, τον Ιανουάριο της φετινής χρονιάς δημοσιεύτηκε Προεδρικό Διάταγμα, σύμφωνα με το οποίο αναγνωρίζεται πλέον η 6η Απριλίου ως ημέρα μνήμης του Θρακικού Ελληνισμού. Φέτος, για πρώτη φορά τιμήθηκαν τα θύματα της Γενοκτονίας του Θρακικού Ελληνισμού, με ευθύνη της Πολιτείας.
Ανάλογες δράσεις πραγματοποιήθηκαν και στην πόλη μας από την Θρακική Εστία Βέροιας. Το πρωί της Κυριακής 6 Απριλίου τελέστηκε το ετήσιο μνημόσυνο στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου και επιμνημόσυνη δέηση στο Ηρώο Πεσόντων της πόλης μας στην Πλατεία Ρακτιβάν (Ωρολογίου). Ενώ το απόγευμα στον χώρο της Θρακικής Εστίας Βέροιας παρουσιάστηκε ομιλία με θέμα την Γενοκτονία του Θρακικού Ελληνισμού από τους Βουλγάρους και τους Τούρκους. Η ομιλία περιείχε μια ιστορική αναδρομή των γεγονότων που οδήγησαν στον βίαιο ξεριζωμό των Ελλήνων της Θράκης, μαρτυρίες προσφύγων α” και β” γενεάς σχετικά με τον διωγμό από τα προγονικά εδάφη και την νέα ζωή στην Μητροπολιτική Ελλάδα και πλούσιο φωτογραφικό υλικό εκείνης της εποχής. Ρίγος και συγκίνηση διασκορπίστηκε σε όσους παρακολούθησαν την απογευματινή ομιλία. Μια ομιλία χρέος για όλους αυτούς που χάθηκαν, για να διατηρηθεί ζωντανή η μνήμη και η πολιτιστική κληρονομιά των Θρακών.
Αδριανούπολη, Αρκαδιούπολη, Βιζύη, Ραιδεστός, Καλλίπολη…
Τσεπραϊλίδης Νίκος , Β2
