-Όπως και κάθε χρόνο έτσι και φέτος εκδίδουμε την εφημερίδα του σχολείου μας «Στην Πένα» και μιας και φέτος -πέρσι αλλά, τέλος πάντων, όλοι νομίζουμε ότι είναι 2018 ακόμα- η βιβλιοθήκη έκανε τα εγκαίνιά της, αποφασίσαμε να πάρουμε μια συνέντευξη από εσάς, τη διευθύντρια.
-Μάλιστα
-Λοιπόν, ας ξεκινήσουμε. Η βιβλιοθήκη της Κοζάνης έχει πολύ μεγάλη ιστορία. Πόσα χρόνια, ακόμα και πόσους αιώνες, λειτουργεί;
-Η βιβλιοθήκη λέμε ότι ξεκίνησε τη λειτουργία της το δεύτερο
μισό του 17ου αιώνα, γύρω στο χίλια εξακόσια ογδόντα κάτι περίπου (1680). Από τότε σύμφωνα με τους ιστορικούς, ήταν η σχολική βιβλιοθήκη, ήταν ένα σχολείο και ξεκίνησε σαν σχολική βιβλιοθήκη, όπως έχετε εσείς τώρα στο σχολείο σας. Μετά εξελίχθηκε σε κοινοτική, έγινε πρώτα οίκος βελτιώσεως, και μετά έγινε Αναγνωστήριο Κοζάνης. Κατέληξε σε δημοτική το 1923, δηλαδή όλα αυτά τα σωματεία και οι σύλλογοι τα παρέδωσαν στο τέλος στο δήμο το 1923 και από τότε έχουμε δημοτική βιβλιοθήκη.
-Ποιες κοινωνικές/ιστορικές συνθήκες στην Κοζάνη του 17ου αιώνα συνέβαλαν θετικά στη λειτουργία της βιβλιοθήκης;
-Τότε, όπως ξέρετε, υπήρχαν, όπως και στις άλλες περιοχές της Ελλάδας, Έλληνες που έβγαιναν στο εξωτερικό. Αυτοί οι Κοζανίτες που έβγαιναν στο εξωτερικό έστελναν κυρίως τα βιβλία τους, για να εμπλουτιστεί η βιβλιοθήκη της πόλης, είτε μερικές φορές και χρήματα σα δωρεές.
-Από πού προήλθε το όνομα;
-«Κοβεντάρειος». Από τους αδελφούς Κοβεντάρου που δώσανε χρήματα για να χτιστεί η βιβλιοθήκη.
-Από όσα γνωρίζουμε έχει ένα μεγάλο πλούτο σε τόμους, χειρόγραφα, παλαίτυπα. Θα μπορούσατε να μας πείτε λίγα πράγματα για αυτό; Ας πούμε τι είναι τα παλαίτυπα;
-Η λέξεις «Παλαίτυπο» και «Αρχέτυπο» είναι πολύ ειδικός όρος.
Το Αρχέτυπο είναι τα βιβλία που έχουν εκδοθεί μέχρι το 1501 μ.Χ.
τα πρώτα χρόνια της τυπογραφίας. Ο διαχωρισμός Αρχέτυπο-Παλαίτυπο είναι το χρονικό όριο μέχρι το 1501. Εμείς (στην Κοζάνη) ονομάζουμε Παλαίτυπα όλες τις παλιότερες εκδόσεις μέχρι το 1912, που έγινε η απελευθέρωση της Κοζάνης.
-Ποια είναι η πιο σπάνια έκδοση που υπάρχει στη βιβλιοθήκη;
-Όταν λέμε έκδοση, εννοούμε βιβλίο που έχει εκτυπωθεί. Είναι του 1494, ένα λατινικό κείμενο του Φεράριου. Έχουμε όμως και ένα παλιότερο χειρόγραφο, είναι το Ευαγγελιστάριο ή Τετραευάγγελο, του 1020, από τον Αναστάσιο το Μοναχό.
- Όλο αυτό το πολύτιμο υλικό θα μπορούν να το δουν οι επισκέπτες της βιβλιοθήκης, ή μόνο ερευνητές, ή και κανένας;
-Κανονικά στη βιβλιοθήκη έχουμε πρόσβαση παντού, αλλά, όταν μιλάμε για τέτοια συλλογή, βιβλιοθήκες που είναι ιστορικές, όπως της Κοζάνης που είναι πολύ παλιές σαν έτος ίδρυσης ή έχουν παλιό υλικό, εφαρμόζεται μια διαφορετική πολιτική σ’ αυτά τα βιβλία. Δηλαδή, φανταστείτε να πάει κάποιος να πάρει το αρχέτυπο, επειδή δεν έχει τι να κάνει. Θα διαλυθεί. Το οποίο είναι και από μεμβράνη, από δέρμα ζώου. Έχουμε δηλαδή κάποια βιβλία – τέσσερα, πέντε, που άμα ξέρετε την ιστορία της γραφής, πώς ξεκίνησε και όλα αυτά, πρώτα πέτρα, μετά πάπυρος και μετά περγαμηνή (δέρμα ζώου), δέρμα από κατσικάκι ή πρόβατο μικρό που το επεξεργάζονταν και έγραφαν επάνω, για να αντέχει, και επειδή ήταν στην Πέργαμο ονομάστηκε περγαμηνή – τα οποία πρέπει να τα προσέξουμε ιδιαίτερα.
-Γνωρίζουμε πως στην νέα βιβλιοθήκη υπάρχει χώρος για μουσείο. Πότε θα λειτουργήσει και τι θα εκτίθεται σε αυτό;
-Όταν λέμε μουσείο εννοούμε τον εκθεσιακό χώρο της βιβλιοθήκης. Επειδή δεν μπορεί, όπως είπαμε, κάποιος να έχει πρόσβαση σε αυτά τα παλιά βιβλία, να τα πιάνει στα χέρια του χωρίς να χρειάζεται, εμείς ψηφιοποιήσαμε ένα μεγάλο μέρος αυτού του υλικού. Μπορεί κάποιος να τα αναζητήσει και να τα δει μέσω
ηλεκτρονικού υπολογιστή. Στον εκθεσιακό χώρο, που σύντομα θα βγει η προκήρυξη, θα υπάρχουνε γύρω στα 400 τέτοια βιβλία, παλιά, που θα τα βγάλουμε έξω να τα δείξουμε, έργα που θεωρούνται σημαντικά, θα εκτίθενται στο χώρο απέναντι από τη είσοδο της βιβλιοθήκης. Του χρόνου πιστεύω να είναι έτοιμος αυτός ο χώρος και να διαθέτει όλα τα σύγχρονα μέσα.
-Μιλήστε μας για το αρχείο των εφημερίδων. Συνεχίζεται ακόμη;
-Είμαστε από τις λίγες βιβλιοθήκες που κρατάμε τον τοπικό τύπο. Από τότε που βγήκε η πρώτη εφημερίδα στην Κοζάνη (Ηχώ της Μακεδονίας, 1914), μέχρι και σήμερα, κοιτάμε να κρατάμε αντίγραφο όλων των εφημερίδων. Τις κρατάμε στο κλιμακοστάσιο και έρχονται κάποια παιδάκια και ρωτάνε «Τι ‘ναι αυτά τα μεγάλα βιβλία;». Είναι εφημερίδες δεμένες, τις δένουμε, για να τις προστατέψουμε. Τις έχουμε και ψηφιακά, έχουμε πάρει έναν server και μπορεί όποιος θέλει να μπει και να βρει το υλικό.
-Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον;
-Τα σχέδια για το μέλλον τα βγάζει ο εκάστοτε δήμαρχος, η εκάστοτε δημοτική αρχή. Η βιβλιοθήκη  λειτουργεί σαν πολιτιστικό κέντρο, δεν είναι πια μόνο βιβλιοθήκη, είναι το κτίριο που βοηθάει σε αυτό, οι αίθουσες, το αμφιθέατρο, το φουαγιέ, ο εκθεσιακός χώρος. Νομίζω ότι πια μόνο το κτήριο δείχνει ότι σταματάει πια  η λογική της παλιάς βιβλιοθήκης, και βλέπετε ότι στο εξωτερικό,και στην Ελλάδα πια, οι βιβλιοθήκες δεν έχουν ησυχία. 
Δηλαδή παλιά λέγαμε «Σσσς, ησυχία!», τώρα λέμε να έρθει μέσα ο κόσμος κι ας κάνει και λίγο φασαρία (αρκεί να μην ενοχλεί το διπλανό του), και να γίνει η βιβλιοθήκη ένα κέντρο που να μαζεύεται όλη η νεολαία, αν είναι δυνατόν, της Κοζάνης και να την κάνει στέκι.
-Τι ενέργειες κάνετε για να διευρύνετε τις δράσεις της βιβλιοθήκης;
-Προσπαθούμε να έρθουμε σε επαφή και με μικρές ηλικίες, με συλλόγους, με άλλες βιβλιοθήκες, με άλλους φορείς για να κάνουμε γνωστή τόσο τη συλλογή της βιβλιοθήκης όσο και τις δράσεις της. Συνεχώς φιλοξενούμε δράσεις. Αν μπείτε στην ιστοσελίδα μας, στο πρόγραμμα δράσεων, συνεχώς (και τα Σαββατοκύριακα)
φιλοξενούμε δράσεις.
-Ποια είναι η σχέση της βιβλιοθήκης με τα σχολεία;
-Μέχρι τώρα είχαμε αρκετές συνεργασίες με σχολεία και της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας, ιδίως όμως ήτανε επισκέψεις και ξεναγήσεις, και στο παλιό, και στο καινούργιο κτήριο.
Αλλά υπήρχαν και εκπαιδευτικά προγράμματα, όπως η εβδομάδα δημιουργικής γραφής, η εβδομάδα παιδικού βιβλίου, κάποιες δράσεις το καλοκαίρι, όπως είναι το Future Library. Προσπαθούμε να τα ομαδοποιήσουμε και να κάνουμε – συγγνώμη χτυπάει το τηλέφωνο – συγκεκριμένα πράματα και κυρίως εκπαιδευτικά προγράμματα.
-Πιστεύετε πως η βιβλιοθήκη θα συμβάλει στην καλλιέργεια του πολιτισμού, των γραμμάτων και των τεχνών στην πόλη μας, την Κοζάνη; Αν ναι, με ποιους τρόπους;
- Αν μάθουν οι ενήλικες και τα παιδιά να έρχονται εδώ και να το κάνουν στέκι, θα ανεβάσει το επίπεδο των Κοζανιτών και είναι σημαντικό ότι οι Κοζανίτες και πριν και τώρα, αγαπάν τη βιβλιοθήκη και τη στηρίζουν.
-Θα γίνει η βιβλιοθήκη πόλος έλξης τόσο για τους κατοίκους της πόλης, όσο και των άλλων πόλεων;
-Νομίζω ότι εμείς ήμαστε ήδη. Δηλαδή σε μεγαλύτερες πόλεις
τυχαίνει να μην γνωρίζουν πού είναι η βιβλιοθήκη τους. Στην Κοζάνη αυτό δεν συμβαίνει, όλοι ο κάτοικοι ξέρουν που είναι η βιβλιοθήκη μας. Πόλος έλξης έχει γίνει, γιατί είναι καινούργιο το κτήριο και είμαστε στην αρχή ακόμα, αλλά το στοίχημα είναι να παραμείνει πόλος έλξης και να γίνουν ενεργοί χρήστες όλοι οι Κοζανίτες και οι πολίτες της ευρύτερης περιοχής.
-Ποια είναι τα δικά σας σχόλια και σχέδια για τη νέα ταυτότητα της βιβλιοθήκης;
-Το δικό μου όνειρο, επειδή δουλεύω πολλά χρόνια, είναι η βιβλιοθήκη να γίνει το κέντρο για τις νέες τεχνολογίες. Ό,τι χρειάζεται ο Κοζανίτης, αν π.χ. θέλει να έχει ένα 3D εκτυπωτή, αν θέλει να σκανάρει κάτι, να μαγνητοφωνήσει κάτι, οτιδήποτε να μπορεί να το βρει στη βιβλιοθήκη του. Αν κάποιος δεν έχει χρήματα ή δεν μπορεί να κάνει κάτι, να μπορέσει να το κάνει στη βιβλιοθήκη.
Να ξέρει ότι, αν πάει στη βιβλιοθήκη, θα τα βρει όλα. Σαν ένας κόμβος καινοτομίας. Μέσα από τις νέες δυνατότητες που δίνονται θα αναπτυχθούν νέες γενιές. Ο συνδυασμός της έντυπης και της ηλεκτρονικής τεχνολογίας.

H συντακτική ομάδα:
Σβίγκος Γιώργος
Σπανίδης Θεμιστοκλής
Ταγάρα Άννα
Χαμπίδης Κων/νος
Χαμπίδου Σταυρούλα