Επιμέλεια άρθρου: Υφαντή Μαρία
Μπορεί το Λεωνίδιο να μην συγκαταλέγεται στην λίστα των ιδανικών ελληνικών προορισμών και να μην μπορεί να συναγωνιστεί τα ειδυλλιακά και απαράμιλλης ομορφιάς τοπία της Ελλάδας, ωστόσο παρατηρείται να επιλέγεται συχνά από τους επισκέπτες, με σκοπό να βιώσουν τα ξακουστά και παινεμένα πασχαλινά έθιμα της Αρκαδίας.
Στο παραδοσιακό Λεωνίδιο αναβιώνει ένα από τα μοναδικά και πλέον φαντασμαγορικά αναστάσιμα έθιμα της Ελλάδος. Το ξεχωριστό χρώμα το δίνει το πέταγμα των «αερόστατων» το βράδυ της ανάστασης, ένα έθιμο που απαντάται μόνο στη πόλη αυτή και αναβιώνει κάθε χρόνο. Πρόκειται για ένα από τα μοναδικά και πιο φαντασμαγορικά πασχαλινά έθιμα της Ελλάδας. Ο μεγάλος θεατρικός συγγραφέας Δημήτρης Ψαθάς έγραφε: «…Καρναβάλι στην Πάτρα και Πάσχα στο Λεωνίδιο…» και αυτό είναι μια μικρή μόνο περιγραφή του πόσο κατανυκτικό και ιδιαίτερο είναι το Πάσχα στο Λεωνίδιο. Με το «Χριστός Ανέστη» από τις πέντε ενορίες παίρνουν φωτιά οι κολλημάρες των αεροστάτων, οι ποτισμένες με λάδι και πετρέλαιο, πληρούν με ζεστό αέρα – που είναι ελαφρύτερος – τα αερόστατα και με ένα τεχνικό στρίψιμο τα ωθούν οι ενορίτες προς τα πάνω απελευθερώνοντάς τα, αυτά ανεβαίνουν στα μεσούρανα και για 30-40 λεπτά κατακλύζουν τον ουρανό, προσθέτοντας 500-600 αστέρια σ΄ αυτά της ανοιξιάτικης γλυκιάς αναστάσιμης νύκτας. Το θέαμα είναι μοναδικό! Όταν καίγεται κάποιο αερόστατο από υπερβολικά μεγάλη κολλημάρα, ή από πολύ πετρέλαιο, ή ακόμη όταν μπερδεύεται στα σύρματα της ΔΕΗ, η αγωνία κορυφώνεται, διότι οι ανταγωνιστές των άλλων ενοριών κρατούν λογαριασμό αποτυχιών, για να ακολουθήσουν τα πειράγματα το πρωί της Κυριακής του Πάσχα στην ψησταριά του Δήμου. Τα αερόστατα ετοιμάζονται από τα παιδιά εβδομάδες πριν. Δε γνωρίζουμε την προέλευση του εθίμου, αλλά οι παλιότεροι θυμούνται ότι ξεκίνησε περίπου το 1910-1915 (πληροφορία του μακαρίτη θεολόγου Νικολάου Οικονομάκη), από τον Παπα-Δημήτρη Κουτσογιάννη ή τον Ευάγγελο Καρακλή. Το άναμμα της κολλημάρας και το πέταγμα του αεροστάτου μόνο στο Λεωνίδιο και τη στιγμή που ο παπάς ψέλνει το Χριστός Ανέστη, έχει τη μοναδική του αξία, πουθενά αλλού δεν υπάρχει αυτό το έθιμο. Η μικρή όμορφη και γραφική πρωτεύουσα της Τσακωνιάς μετατρέπεται σ΄ένα γιγάντιο σκηνικό θεάματος, ήχου και φωτός. Τα 500-600 αερόστατα ξεκολλούν από τη γη, για να ταξιδέψουν με ορμή στην αρχή και νωχελικά κατόπιν το ταξίδι τους προς τ΄ αστέρια. Η παράδοση λέει πως όποιες καιρικές συνθήκες και να επικρατούν, ξαφνικά τη στιγμή της Αναστάσεως επικρατεί σχετική νηνεμία με ελαφρό δυτικό αεράκι. Οι φωτιές από τις κολλημάρες των αεροστάτων πολλές φορές γίνονται ορατές μέχρι τις Σπέτσες και το Ναύπλιο.
Ένα άλλο τοπικό παραδοσιακό εθιμο που συνδυάζει αυτή την κανυκτική χριστιανική τελετή με την παραθαλάσσια γεωγραφική θέση της Αρκαδίας είναι η περιφορά των Επιταφίων, οι οποίοι συνοδεύονται από καικια, δίνοντας συγχρόνως την αίσθηση ότι και η ίδια η θάλασσα θρηνεί για τον θάνατο του Κυρίου. Συγκεκριμένα, το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου τα παιδιά γεμίζουν τον κόλπο του χωριού, που βρίσκεται στις ακτές του Μυρτώου πελάγους, με χιλιάδες κεριά που φωτίζουν τη θάλασσα και συμβολίζουν, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, τις ψυχές των ναυτικών και ψαράδων που έχουν χαθεί. Έπειτα όπως ειναι αναμενόμενο στην ενορία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος γίνεται το κάψιμο του Ιούδα μέσα στη θάλασσα και συνοδεύεται από βεγγαλικά και δυναμίτες. Σαφώς δε θα μπορούσε να λείπει από μια τέτοια περιοχή, με πλούσιες παραδόσεις και το γλέντι στην κεντρική πλατεία, ύστερα από την ανάγνωση του Ευαγγελίου στην Τσακωνικη διάλεκτο. Φυσικά δεν λείπουν τα σουβλισμένα αρνιά, τα λαϊκά όργανα και ο Τσακώνικος χορός.
Όλα αυτά τα έθιμα έχουν ως στόχο να φιλοξενήσουν όσον το δυνατό περισσότερους επισκέπτες, οι οποίοι γιορτάζουν κάτω από τη σκέπη τους την πανηγυρική Ανάσταση. Για το λόγο αυτό θα πρέπει και εμείς να γνωρίσουμε αυτά τα θαυμάσια σε όλο τον κόσμο έθιμα και το ελληνικό παραδοσιακό Πάσχα!
