Tag: γιορτές

Πασχαλινά Ήθη και Έθιμα στην Ελλάδα

Γράφει μαθήτρια  της Β τάξης, Μακρή Αγγελική,

   Στην Ελλάδα και κυρίως στην περιοχή μας έχουμε πάρα πολλά έθιμα που αφορούν το Πάσχα. Τα τελευταία τρία χρόνια όμως έχουν εξασθενήσει λόγω της πανδημίας που είχε κατατρομάξει τους νέους σε ηλικία ανθρώπους ,καθώς και τους ηλικιωμένους. Έτσι, νιώθουμε μεγαλύτερη ανάγκη να τα ξαναβάλουμε στην ζωή μας και να τα τιμήσουμε ,όπως παλιά. Παρακάτω θα γίνει μία αναφορά σε έθιμα από όλη την Ελλάδα τα οποία μπορεί να έχετε ακούσει ή ζήσει.

 Πάσχα στην Κέρκυρα – Μπότηδες

   Το Πάσχα στην Κέρκυρα ξεκινά το Σάββατο το πρωί. Οι Κερκυραίοι ξυπνάνε νωρίς στις 6 , είτε για να παρακολουθήσουν την αναπαράσταση του σεισμού της Πρώτης Ανάστασης του Χριστού ,είτε για να συμμετάσχουν σε αυτή. Έπειτα,  γίνεται η περιφορά του επιταφίου ακριβώς στις 11:00 και εκεί ξεκινάει το πασίγνωστο πλέον έθιμο των Μπότηδων. Οι Μπότηδες είναι τεράστια κανάτια είτε ζωγραφισμένα είτε όχι, στολισμένα με μια κόκκινη συνήθως κορδέλα και ο σκοπός της χρήσης τους είναι να εκτοξευτούν από τα μπαλκόνια των κατοίκων για να εξορκίσουν το κακό.

Μπότιδες

 

Πάσχα στην Χίο – Ρουκετοπόλεμος

   Ο Ρουκετοπόλεμος είναι ένα ελληνικό έθιμο που λαμβάνει χώρα στην κωμόπολη Βροντάδος στην Χίο. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μας δίνονται, δυο αντίπαλες ομάδες στην πόλη ξεκινούν Ρουκετοπόλεμο πετώντας δεκάδες χιλιάδες ρουκέτες, με στόχο η μία να χτυπήσει το καμπαναριό της εκκλησίας από την άλλη πλευρά. Οι ρουκέτες είναι ξύλινα ραβδιά γεμισμένα με μείγμα που περιλαμβάνει πυρίτιδα. Τα κτίρια των εκκλησιών και τα γύρω κτίρια καλύπτονται με φύλλα μετάλλων για την περίσταση.

http://https://youtu.be/VOr8l0u2Q-g?t=95

Ρουκετοπόλεμος

 

Πάσχα στην Κύθνο – Η κούνια της Λαμπρής

   Το έθιμο αυτό προέκυψε γιατί οι ερωτευμένοι άνδρες έφτιαχναν μια κούνια 2×3 μέτρα με σκοπό να ζητήσουν από την κοπέλα που τους αρέσει να καθίσει μαζί τους. Αυτός είναι ο τρόπος έκφρασης των συναισθημάτων τους προς αυτές. Αν το δεχόταν αυτό οι κοπέλες, γινόταν μία άτυπη δέσμευση μεταξύ τους με σκοπό τον γάμο. Οι μάρτυρες σιγοτραγουδούσαν και με συνοδεία του βιολιού και άλλων μουσικών οργάνων βρισκόταν αφορμή για γλέντι. Πλέον, πρόκειται για ένα φεστιβάλ παραδοσιακής μουσικής δεκάδων χορευτικών και πολιτιστικών συλλόγων από όλη την Ελλάδα.

 

 

Κούνια Λαμπρής

 

Κύρια Πασχαλινά Έθιμα στην Ελλάδα

Τα κόκκινα αυγά βάφονται παραδοσιακά την Μεγάλη Πέμπτη από τις γυναίκες του σπιτιού και το τσούγκρισμα τους πραγματοποιείται την Κυριακή του Πάσχα μετά την Ανάσταση του Χριστού. Όποιος έχει το ισχυρότερο αυγό και βγει απείραχτος από την δοκιμασία  θεωρείται ότι έχει την τύχη μαζί του. Οι κουλούρες ή αλλιώς τα τσουρέκια γίνονται την Μεγάλη Πέμπτη και τις στολίζουν με λουρίδες από ζυμάρι και ξηρούς καρπούς

Κοκκινα ΑυγαΚουλούρες

 

Γιορτές έναντι καθημερινότητας

   Γράφει η μαθήτρια της Β” Γυμνασίου,  Αλεξάνδρα Λούγγου

   Ημέρα γιορτινή ή καθημερινή: Τι προτιμάτε; Ένα μεγάλο μέρος των αναγνωστών θεωρεί την απάντηση δεδομένη. Ίσως και να είναι. Ρίχνοντας μια πιο προσεκτική ματιά στο θέμα μπορεί κανείς να αναλύσει τους λόγους που θέλουν τις γιορτές πρώτες στην προτίμηση των περισσότερων ανθρώπων. Οι γιορτές έχουν κυρίως τον ρόλο του ανατρεπτικού στοιχείου της καθημερινότητας, της μη-γιορτής. Φυσικά, δε σταματάει ο χρόνος ούτε αποτελεί «νεκρό» διάστημα μια γιορτή. Κάθε άλλο, το πλήθος των δραστηριοτήτων των εορταστικών ημερών είναι που καθιστά τον ρόλο τους πολύ σημαντικό για την επίτευξη της σωματικής, ψυχικής, οικογενειακής και κοινωνικής ισορροπίας.

   Αρχικά, μέσω των γιορτών διαφοροποιείται η καθημερινότητα. Συνήθως αλλάζει το πρόγραμμα και ο φόρτος εργασίας καθώς και το είδος των ενασχολήσεων των ανθρώπων. Ακόμη, αλλαγές έντονες παρατηρούνται στους χώρους λόγω των διακοσμήσεων και των στολισμών αλλά και στην εικόνα των ίδιων των συνανθρώπων μας, καθώς φροντίζουν την εμφάνισή τους  περισσότερο. Δεύτερον, επιτυγχάνεται η σύσφιξη των οικογενειακών, συγγενικών και φιλικών δεσμών. Υπάρχει από κοινού ελεύθερος χρόνος, στον οποίον αγαπημένα πρόσωπα μπορούν να εκμεταλλευθούν και να περάσουν μεταξύ τους. Συχνά, τέτοιες συναθροίσεις δίνουν τη δυνατότητα να αναβιώσουν ήθη και έθιμα που υπενθυμίζουν στο άτομο την καταγωγή και τις ρίζες του. Έτσι, διαμορφώνεται για τους νεότερους και ενισχύεται για τους μεγαλύτερους η ιστορική και πολιτιστική τους κληρονομιά. Ακόμα, για κάθε θρήσκο άνθρωπο είναι αφορμή να τελέσει τα θρησκευτικά του καθήκοντα βιώνοντας έτσι αγαλλίαση και χαρά. Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, ο σημαντικός ρόλος της αργίας που συνεπάγονται οι μεγάλες γιορτές. Ο ελεύθερος χρόνος της αργίας δίνει τη δυνατότητα και το έναυσμα για σκέψη, ανάλυση, κριτική και αποφάσεις. Οι τελευταίες αφορούν κυρίως στις επερχόμενες αλλαγές και σε νέα ξεκινήματα, που δίνουν στον άνθρωπο αίσθηση πληρότητας και το φέρνουν πιο κοντά στον «Ιδανικό Εαυτό», κατά τους ψυχολόγους.

   Από την άλλη, υπάρχει και η πρακτική πλευρά των γιορτών. Ενώ για κάποιους σημαίνουν ξεκούραση, διασκέδαση, συντροφιά, δώρα, ψυχαγωγία, καλό φαγητό, για άλλους αποτελούν επιπρόσθετη κούραση, έξοδα, μετακινήσεις, καταπόνηση σωματική αλλά και πνευματική και πολλές φορές άγχος για το αν θα καταφέρουν να ανταπεξέλθουν στις «προκλήσεις» αυτές. Για την πλειονότητα ισχύει μάλλον ένας συγκερασμός των παραπάνω. Φαίνεται όμως πως είναι τόσο έντονη η επίδραση των θετικών, που η συλλογική μνήμη επιλέγει να συγκρατεί κυρίως αυτά. Πιθανότατα αυτός είναι και ο λόγος που οι εορταστικές ημέρες και εκδηλώσεις έχουν εδραιωθεί και υπάρχει πάντα μια γλυκιά προσμονή γι’ αυτές.

   Τέλος, οι γιορτές δίνουν τη δυνατότητα για συμμετοχή σε πράγματα που ο μέσος άνθρωπος στερείται στην καθημερινότητά του, όπως η ψυχαγωγία και η διασκέδαση. Αυτή η συμμετοχή στα ανώτερα έργα του ανθρώπινου πολιτισμού μορφώνει πνευματικά και αισθητικά εξευγενίζοντας τον άνθρωπο. Παρόλο δε  που επιτυγχάνεται με διαφορετικό τρόπο για κάθε πολιτισμό, σε όλους συνδέεται με την πνευματική και καλλιτεχνική δημιουργία, φέρνει την εκτόνωση και την ψυχική χαλάρωση, καθώς και ισορροπία. Άλλωστε, «βίος ανεόρταστος, μακρά οδός απανδόχευτος*» κατά τον αρχαίο Έλληνα φιλόσοφο, Δημόκριτο (470-370 π.Χ.), και είναι αλήθεια πως σε ένα μακρύ και δύσκολο ταξίδι,  όπως η ζωή, καθένας μας χρειάζεται κάπου – κάπου να στέκεται, να ξεκουράζεται, να ονειρεύεται, για να βρίσκει τη δύναμη να συνεχίζει.

Καλές γιορτές, λοιπόν, και ευτυχισμένη η ερχόμενη χρονιά!

* Μια ζωή χωρίς γιορτές (και πανηγύρια) είναι ένας μακρύς δρόμος χωρίς πανδοχείο.

Το έθιμο των καλάντων στην εποχή των παππούδων μας και στο παρόν

Γράφουν οι μαθήτριες της Β΄ γυμνασίου Παναγιώτα Μοσχοπούλου και Ελένη Μαββίδου

    Στη χώρα μας τηρούνται πολλά και πρωτότυπα έθιμα που επιβεβαιώνουν ότι ως Έλληνες έχουμε πολύ σπουδαία παράδοση! Μέσα σε αυτά, περιλαμβάνονται και τα κάλαντα. Πρόκειται ίσως για μία από τις πιο γλυκές αναμνήσεις των ενηλίκων, διότι, εκτός του γεγονότος ότι αποτελούν ένα κομμάτι των Χριστουγέννων, αποτελούν ένα έθιμο που αφορά κυρίως στα παιδιά. Βέβαια, έχουν συμβεί πολλές αλλαγές με το πέρασμα του χρόνου.

   Στην εποχή που καλαντιστές ήταν οι παππούδες μας, το έθιμο αυτό ήταν αρκετά διαφορετικό σε σχέση με σήμερα. Πρώτα απ” όλα, τα κάλαντα διέφεραν από περιοχή σε περιοχή της Ελλάδας.  Δηλαδή τα λόγια και ο σκοπός του τραγουδιού ήταν κοντά στη μουσική και καθημερινή παράδοση του κάθε τόπου, καθώς επίσης ήταν διαφορετική και η οργανική συνοδεία των καλάντων. Μια άλλη διαφορά είναι ότι τότε συνήθιζαν να πηγαίνουν κυρίως παιδιά δημοτικού σε παρέες. Επιπλέον, οι αμοιβή για τα παιδιά ήταν συνήθως γλυκά, φρούτα και ξηροί καρποί. Επίσης, οι καλαντιστές ξυπνούσαν από τα χαράματα, για να πάνε να τα ψάλλουν. Τέλος, οι οικοδέσποινες και οι νοικοκύρηδες τους υποδέχονταν με χαρά και ζεστασιά. Όταν χτυπούσαν τις πόρτες και τελείωναν το καλάντισμα, τους έδιναν με ευχαρίστηση ποικίλα νόστιμα ντόπια κεράσματα!

   Αντιθέτως, τις τελευταίες κυρίως δεκαετίες έχουν αλλάξει πολλά. Αρχικά, σε όλα τα μέρη της Ελλάδας ψάλλονται τα ίδια κάλαντα. Επειδή στην πορεία του χρόνου αλλοιώθηκαν οι παραδόσεις και οι παλιές συνήθειες, τα κάλαντα σταμάτησαν να τραγουδιούνται με τον παραδοσιακό τρόπο. Έτσι, την παραμονή των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, λένε παντού παρόμοια κάλαντα κρατώντας τρίγωνα στα χέρια. Πλέον οι δρόμοι γεμίζουν με παιδιά διαφόρων ηλικιών και το «κέρασμα» που παίρνουν είναι χρήματα και όχι παραδοσιακές λιχουδιές. Ακόμα ένα καινούριο σημάδι των καιρών είναι ότι οι νέοι βγαίνουν για κάλαντα μετά τις δέκα το πρωί και, μάλιστα, «τα λένε» όλη μέρα. Αισθητή είναι, επίσης, η διαφορά στο καλωσόρισμα  από την πλευρά των νοικοκυραίων, καθώς πολλοί σπάνια ανοίγουν τις πόρτες τους στους καλαντιστές. Αυτό συμβαίνει είτε λόγω φόβου είτε έλλειψης χρημάτων.

   Μπορεί να παρατηρούνται πολλές διαφορές ανάμεσα στο χθες και στο σήμερα αλλά τα κάλαντα δεν σταμάτησαν να ψάλλονται και να  δίνουν τα χαρμόσυνα μηνύματα της γέννησης του Χριστού και του ερχομού του νέου χρόνου, μηνύματα χαράς, ελπίδας και ειρήνης. Μηνύματα που ακούγονται ακόμη πιο αισιόδοξα, όταν ψάλλονται μέσα από αγνές αυθόρμητες παιδικές ψυχές…

 

Top