Από τις Δήμητρα Παυλίδου και Νικολέτα Φούφι, μαθήτριες του Α2

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου, σε ανάμνηση μιας μεγάλης εκδήλωσης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου του 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Η πρώτη Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε το 1909 με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ και υιοθετήθηκε δύο χρόνια αργότερα από τη Σοσιαλιστική Διεθνή. Η 8η Μαρτίου ορίστηκε το 1977 από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ως Παγκόσμια Ημέρα για τα δικαιώματα της Γυναίκας και τη Διεθνή Ειρήνη.

Πότε καθιερώθηκε το δικαίωμα ψήφου των γυναικών στην Ευρώπη

Το δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες δεν ήταν αυτονόητο πάντα. Σε κάποιες χώρες πέρασαν πολλά χρόνια για να το διεκδικήσουν και τελικά να τα καταφέρουν.

Όλα ξεκίνησαν στη Νέα Ζηλανδία, όπου οι γυναίκες απέκτησαν δικαιώματα ψήφου το 1893. Ακολούθησαν η Ρωσία και ο Καναδάς το 1917 και οι ΗΠΑ το 1920. Υπάρχουν όμως και χώρες που αυτό ήρθε πολύ αργότερα, όπως στη Σαουδική Αραβία το 2011, γεγονός που δεν προκαλεί καμία έκπληξη λαμβάνοντας υπόψη τη θέση της γυναίκας εκεί.

Στην Ελλάδα στις 28 Μαΐου 1952 ο νόμος 2159, κατοχυρώνει το δικαίωμα της γυναίκας όχι μόνο να εκλέγει, αλλά και να εκλέγεται στις Δημοτικές και Βουλευτικές εκλογές. Παρόλα αυτά, οι Ελληνίδες δεν μπορούν να ψηφίσουν στις εκλογές του Νοέμβρη που ακολουθεί, αφού δεν έχουν ενημερωθεί οι εκλογικοί κατάλογοι. Στις επαναληπτικές εκλογές, ωστόσο, λίγους μήνες αργότερα, εκλέγεται στη Θεσσαλονίκη πρώτη γυναίκα βουλευτής στην ιστορία της Ελλάδας, η Ελένη Σκούρα.

 

Η θέση της γυναίκας με την πάροδο του χρόνου

Τα  παλιά χρόνια οι σχέσεις των δύο φύλων δεν ήταν όπως οι σημερινές. Την προϊστορική εποχή η γυναίκα ήταν σε κυρίαρχη θέση. Αυτό συνεχίστηκε και στα μινωικά χρόνια αλλά ύστερα η θέση της γυναίκας υποβαθμίστηκε με αποτέλεσμα από την αρχαιότητα μέχρι και πριν από λίγες δεκαετίες οι άνδρες να θεωρούν τις γυναίκες πολύ κατώτερές τους, να τις καταπιέζουν και να τις εκμεταλλεύονται.

Οι γυναίκες στην κοινωνία της μινωικής Κρήτης είχαν τα ίδια περίπου δικαιώματα και ελευθερίες με τους άντρες. Έπαιρναν μέρος σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής, στις γιορτές, τα αγωνίσματα, το κυνήγι. Όπως και οι σημερινές γυναίκες, χτένιζαν με φροντίδα τα μαλλιά τους, βάφονταν, φορούσαν φανταχτερά φορέματα και όμορφα στολίδια.

Η θέση της γυναίκας στην αρχαία Αθήνα

Η γυναίκα στην Αρχαία Αθήνα έπρεπε να υπακούει τον άντρα της, τον γιο της, τον πατέρα της και γενικά όποιον άλλο άρρενα της οικογένειάς της. Η ζωή της εξαρτιόταν από αυτούς. Ο ρόλος της Αθηναίας περιοριζόταν μέσα στο σπίτι ως σύζυγος ή μητέρα.

Η θέση της γυναίκας στην αρχαία Σπάρτη

Οι κοπέλες στην αρχαία Σπάρτη καλλιεργούσαν το σώμα τους και γυμνάζονταν  σε καθημερινή βάση, ώστε να γίνουν στο μέλλον άξιες μητέρες. Επίσης είχαν την ικανότητα να βγαίνουν έξω και να διατηρούν κοινωνικές σχέσεις, σε αντίθεση με τις γυναίκες της αρχαίας Αθήνας.

Γυναικείες προσωπικότητες που έμειναν στην ιστορία

Ζαν ντ’ Αρκ

Η Ιωάννα της Λωραίνης ήταν Γαλλίδα ηρωίδα επικεφαλής των Γαλλικών στρατευμάτων στον Εκατονταετή Πόλεμο κατά των Άγγλων στη Γαλλία.

Σε ηλικία 13 ετών είδε στον κήπο του πατρικού σπιτιού της το πρώτο από τα οράματά της, όπου παρουσιαζόταν ο Αρχάγγελος Μιχαήλ, η Αγία Μαργαρίτα και η Αγία Αικατερίνη και την καλούσαν να δράσει προκειμένου να απαλλάξει τη Γαλλία από την ταπείνωση που της είχαν επιβάλει οι Άγγλοι με τη Συνθήκη του Τρουά στην πιο κρίσιμη φάση του Εκατονταετούς πολέμου, και να βοηθήσει τον διάδοχο του γαλλικού θρόνου Κάρολο Z΄ να επανακτήσει το στέμμα.

Το 1429, αφού υπερνίκησε πολλές δυσκολίες, η Ιωάννα κατόρθωσε να γίνει δεκτή από τον Κάρολο και να πάρει την άδεια να ηγηθεί μιας μικρής στρατιωτικής δύναμης που είχε συγκροτηθεί για να ενισχύσει την Ορλεάνη, μία από τις λίγες πόλεις που είχαν μείνει πιστές στον διάδοχο, την οποία πολιορκούσαν οι Άγγλοι.

Αφού τραυματίστηκε κάτω από τα τείχη του Παρισιού, η Ιωάννα αιχμαλωτίστηκε από στρατιώτες του δούκα Φίλιππου της Βουργουνδίας (Μάιος 1430), ο οποίος την παρέδωσε στους Άγγλους. Στη Ρουέν δικάστηκε από εκκλησιαστικό δικαστήριο, που το είχε ορίσει το πανεπιστήμιο του Παρισιού και ενεργούσε σύμφωνα με τις διαταγές των Άγγλων. Κατηγορήθηκε για «κοντή κόμη», επειδή «ντυνόταν με ανδρικά ρούχα», για «μαγεία» και ως αιρετική επειδή «ισχυριζόταν ότι ήταν απευθείας υπόλογη στον Θεό» και καταδικάστηκε να καεί ζωντανή ως αιρετική. Την ώρα που καιγόταν ζήτησε να σηκώσουν τον σταυρό για να μπορεί να τον δει μέσα από τις φλόγες. Κατά την εκτέλεσή της μόνο ένας Άγγλος στρατιώτης τόλμησε να φωνάξει «Είμαστε χαμένοι, κάψαμε μια αγία». Είκοσι πέντε χρόνια αργότερα, όταν η Γαλλία είχε πια κερδίσει τον πόλεμο και αναγνώρισε τη συμβολή της Ζαν ντ” Αρκ στους νικηφόρους αγώνες, ένα νέο εκκλησιαστικό δικαστήριο αποκατέστησε την τιμή της Παρθένας της Ορλεάνης, η οποία στις 16 Μαΐου 1920 ανακηρύχθηκε αγία από την Καθολική Εκκλησία, ενώ ανακηρύχθηκε Αγία και προστάτιδα της Γαλλίας.

Μαντώ Μαυρογένους

Καταγόταν από ελληνική οικογένεια της Ρουμανίας, η οποία έφυγε κρυφά, με την οικογένειά της, για την Ιταλία. Εγκαταστάθηκαν στην Τεργέστη και εκεί ο πατέρας της Νικόλαος ασχολήθηκε με το εμπόριο. Το 1796 η Μαντώ γεννήθηκε και λίγο καιρό πριν τη Μεγάλη Επανάσταση μετακόμισε με τον θείο της  στην Τήνο.

 Με την έναρξη της Επανάστασης, η Μαντώ πήγε στην Μύκονο και ξεσήκωσε τους κατοίκους εναντίον των Τούρκων. Με πλοία εξοπλισμένα με δικά της έξοδα, καταδίωξε διακόσιους Αλγερινούς που λυμαινόταν τις Κυκλάδες και αργότερα πολέμησε στη Κάρυστο, στη Φθιώτιδα και στη Λιβαδειά.

Κάτοχος της γαλλικής γλώσσας, συνέταξε συγκινητική έκκληση προς τις γυναίκες της Γαλλίας, ζητώντας τη συμπαράστασή τους στον πληθυσμό της Ελλάδας. Για τον Αγώνα διέθεσε όλη της την περιουσία. Για τη συνολική δραστηριότητά της ο Ιωάννης Καποδίστριας της απένειμε -τιμή μοναδική σε γυναίκα- το αξίωμα του επίτιμου αντιστράτηγου και της παραχώρησε κεντρικό σπίτι στο Ναύπλιο.

Καλλιρρόη Παρρέν

Έχοντας την υποστήριξη του συζύγου της Ιωάννη Παρρέν, αποφασίζει να ακολουθήσει το επάγγελμα της δημοσιογραφίας.

Έτσι η πρώτη Ελληνίδα φεμινίστρια διεκδικεί και τον τίτλο της πρώτης Ελληνίδας δημοσιογράφου, εκδότριας και διευθύντριας όταν το 1887 άρχισε να εκδίδει την εβδομαδιαία εφημερίδα «Εφημερίς των Κυριών», που συντάσσονταν αποκλειστικά από γυναίκες και απευθυνόταν σε γυναίκες κυρίως της Αθήνας και του Πειραιά.

Η εφημερίδα αυτή συνέχισε να εκδίδεται για τριάντα σχεδόν χρόνια μέχρι το 1918 όταν η Καλλιρρόη εξορίστηκε στην Ύδρα για τα πολιτικά της φρονήματα. Στόχος της εφημερίδας ήταν να εισάγει και στην Ελλάδα τους φεμινιστικούς προβληματισμούς που ήδη απασχολούσαν τις γυναίκες των δυτικοευρωπαϊκών κρατών και να αφυπνίσει τις συνειδήσεις των γυναικών της τότε εποχής.

ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ

https://tvxs.gr/news/san-simera/pagkosmia-imera-tis-gynaikas-i-istoria-tis-8is-martioy

https://tvxs.gr/news/viral/pote-apektisan-dikaioma-psifoy-oi-gynaikes-toy-kosmoy-xartis

https://www.slideshare.net/giaevang/ss-34331480

https://el.wikipedia.org/wiki/Ιωάννα_της_Λωραίνης

https://el.wikipedia.org/wiki/Μαντώ_Μαυρογένους

https://el.wikipedia.org/wiki/Καλλιρρόη_Παρρέν

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%AD%CE%BD%CF%84%CE%B9_%CE%9B%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%81