του Θωμά Παπατάσου, μαθητή του Β2

Το Σάμερχιλ είναι ένα ανεξάρτητο Βρετανικό ολοήμερο σχολείο. Ιδρύθηκε το 1921 από τον Αλεξάντερ Σάδερλαντ Νηλ με βασικό ιδεολογικό άξονα την πεποίθηση ότι το σχολείο πρέπει να προσαρμόζεται ώστε να ταιριάζει στο παιδί και όχι το αντίστροφο. Είναι μια δημοκρατικά διοικούμενη κοινότητα. Το σχολείο διοικείται μέσω των σχολικών συνελεύσεων, στις οποίες μπορούν να συμμετάσχουν όλοι, προσωπικό και μαθητές, και όπου όλοι έχουν δικαίωμα ισότιμης ψήφου. Αυτές οι συνελεύσεις λειτουργούν και ως νομοθετικό και ως δικαστικό σώμα. Τα μέλη της κοινότητας είναι ελεύθερα να κάνουν ό,τι θέλουν, αρκεί οι ενέργειές τους να μην προκαλούν κακό στους άλλους, σύμφωνα με την αρχή του Νηλ: «Ελευθερία, όχι ελεύθερη άδεια να κάνεις ό,τι θέλεις» (στο πρωτότυπο: «Freedom not License»). Η αρχή αυτή επεκτείνεται και στην ελευθερία των μαθητών να επιλέγουν ποια μαθήματα, έως και κανένα, θα παρακολουθήσουν.

Το Σάμερχιλ χαρακτηρίζεται από την φιλοσοφική του θέση ότι τα παιδιά μαθαίνουν και αναπτύσσονται καλύτερα ελεύθερα από εξαναγκασμούς. Όλα τα μαθήματα είναι προαιρετικά και οι μαθητές είναι ελεύθεροι να επιλέξουν πώς θα αξιοποιήσουν τον χρόνο τους. Ο Νηλ ίδρυσε το Σάμερχιλ με την πεποίθηση ότι «το παιδί πρέπει να είναι ελεύθερο να ζήσει τη δική του ζωή, όχι τη ζωή που οι αγχωμένοι του γονείς πιστεύουν ότι πρέπει να ζήσει, ούτε μια ζωή σύμφωνη με τους σκοπούς ενός εκπαιδευτικού που νομίζει ότι ξέρει καλύτερα». Εκτός από το να αναλαμβάνουν τον έλεγχο του χρόνου τους, οι μαθητές μπορούν να συμμετάσχουν στην αυτοδιοικούμενη κοινότητα του σχολείου. Οι κανόνες που θεσμοθετούνται σε αυτές τις συνελεύσεις καλύπτουν μεγάλο εύρος θεμάτων, όπως για παράδειγμα από το ποια ώρα πρέπει οι μαθητές να πηγαίνουν στα κρεβάτια τους και να κάνουν νυκτερινή ησυχία. Οι συνελεύσεις αποτελούν επίσης ευκαιρία για την κοινότητα να ψηφίσει πάνω στο πώς πρέπει να αντιμετωπισθεί μια μη επιλυμένη διένεξη, όπως π.χ. η τιμωρία για κάποια κλοπή (συνήθως η τιμωρία συνίσταται στο να επιστραφεί ό,τι εκλάπη).

Κάποιοι σχολικοί κανόνες αφορούν συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες, για παράδειγμα, κανείς άλλος δεν μπορεί να καβαλήσει ποδήλατα που ανήκουν σε παιδιά του οικήματος Σαν εκτός από παιδιά αυτού του οικήματος, και μόνο παιδιά των οικημάτων Σακ και Κάριατζες επιτρέπεται να ανάβουν υπαίθριες φωτιές. Οι κανόνες που αφορούν την ώρα που τα παιδιά πρέπει να βρίσκονται στα κρεβάτια τους επίσης καθορίζονται βάσει ηλικιακής ομάδας. Τα υπνοδωμάτια γενικά φιλοξενούν τέσσερα ή πέντε παιδιά.

Μερικά επίπεδα του σχολείου είναι :

Σαν             Ηλικίες από 6 έως 8 

Κότατζ        Ηλικίες 9 έως 10

Χάους         Ηλικίες 11 έως 12

Σακ              Ηλικίες 13 έως 14

Κάριατζες  Ηλικίες 15+

Κατά τη γνώμη μου, είναι ένα σχολείο όπου τα παιδιά μπορούν να αναδείξουν τις δυνατότητές τους, χωρίς να καταπιέζονται και αφού θα αισθάνονται ελεύθερα μόνα τους θα προσπαθήσουν για το δικό τους καλό. Ως μειονέκτημα του σχολείου θεωρώ το γεγονός ότι τα παιδιά είναι εσώκλειστα και μακριά από τους γονείς τους. Εγώ δεν θα μπορούσα να ζήσω σε τέτοιες συνθήκες!