«Ανοιξιάτικο» απόγευμα καθώς διανύουμε Αλκυονίδες ημέρες και οδηγούμαι στο κτίριο της Ευξείνου Λέσχης Βέροιας, όπου στα γραφεία της θα συναντηθώ με τον Πρόεδρό της και ενεργό μέλος της για περίπου μισό αιώνα, Χαράλαμπο Καπουρτίδη. Ο ενθουσιασμός μου είναι απερίγραπτος.
________________________________________________________
- Κύριε Πρόεδρε, μπορείτε να μας πείτε για την έναρξη λειτουργίας της Ευξείνου Λέσχης Βέροιας; Το έτος ίδρυσης της, τα ιδρυτικά μέλη και το κίνητρο που ενέπνευσε αυτούς τους ανθρώπους να την ιδρύσουν;
- Oι πρόγονοί μας κυνηγήθηκαν και εκδιώχθηκαν από τα πάτρια εδάφη του Πόντου, με αποκορύφωμα την Γενοκτονία των γηγενών πληθυσμών και όσοι από αυτούς επέζησαν ήρθαν ως πρόσφυγες στην Ελλάδα. Βέβαια δεν συμφωνώ καθόλου με τον όρο πρόσφυγες γιατί ο Πόντος ήταν Ελλάδα. Έτσι λοιπόν οι πρόγονοί μας έφθασαν μετά από μεγάλη ταλαιπωρία και στην περιοχή μας όπως και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, αλλά και του κόσμου γενικότερα. Η πρώτη γενιά των προσφύγων λοιπόν, οι οποίοι προέρχονται από διάφορες περιοχές του Πόντου, ίδρυσαν ένα σωματείο, αλλά η Εύξεινος Λέσχη Βέροιας τυπικά ιδρύθηκε το 1955.Κίνητρο ήταν η ανάγκη να υπάρχει ένας σύλλογος, μια «οικογένεια», στην οποία συνυπάρχουν διαφόρων γενεών πόντιοι, μέσα στον οποίο τα μέλη θα κρατούσαν επαφή με τις παραδόσεις των προγόνων τους.
Ποιος είναι ο ρόλος της Ευξείνου Λέσχης μέσα στον σύγχρονο κόσμο που όλοι ζούμε και επιτάσσει μια παγκόσμια ομοιομορφία στην τέχνη, την μουσική και την κουλτούρα των λαών;
- Ο ρόλος της Ευξείνου Λέσχης Βέροιας είναι η διάσωση, η αναβίωση, η διατήρηση και μεταλαμπάδευση της ποντιακής παράδοσης, των ηθών και των εθίμων των προγόνων μας στον Πόντο, από γενιά σε γενιά. Είναι ένας φάρος πολιτισμού, του ποντιακού πολιτισμού, ο οποίος αποτελεί σημαντικό τμήμα του ελληνικού πολιτισμού, γιατί όπως προαναφέραμε ο Πόντος ήταν Ελλάδα. Σκοπός της είναι η μετάδοση πανανθρώπινων αξιών και ιδανικών, όπως η ισότητα και ο σεβασμός μεταξύ των λαών.
Τα τελευταία χρόνια ήταν δύσκολα λόγω βαθιάς οικονομικής κρίσης και της εξάπλωσης του κορονοϊού. Σήμερα υπάρχει ανταπόκριση από την νέα γενιά; Τα νέα ανδρόγυνα στέλνουν τα παιδιά τους στη Λέσχη ώστε να έρθουν σε επαφή με την παράδοση; Πόσα μέλη αριθμεί σήμερα η Λέσχη;
- Σήμερα η Λέσχη έχει εγγεγραμμένα μέλη κοντά στα 1.500. Στην Λέσχη προσέρχονται άνθρωποι από διαφορετικές γενιές και διαφόρων ηλικιών. Όλοι μέσα στην Λέσχη επιτελούν κάποιον ρόλο. Οι γηραιότεροι προσπαθούμε να μεταδώσουμε την εμπειρία μας στους νεότερους, στους οποίους παραδίδουμε την σκυτάλη. Υπάρχει ανταπόκριση από τους νεότερους, αλλά όχι αυτή που θα αναμενόταν. Κατά την άποψή μου, εγγεγραμμένα μέλη της Λέσχης θα έπρεπε να ήταν όλοι οι Πόντιοι στην καταγωγή κάτοικοι της Βέροιας και ίσως όλου του Νομού Ημαθίας. Η Εύξεινος Λέσχη Βέροιας είναι από τα κορυφαία σωματεία του κόσμου. Είναι ένας μεγάλος πολιτιστικός φορέας, ο οποίος με την βοήθεια των μελών του, αποκτά την δυναμική που έχει. Αν ήταν λοιπόν όλοι εγγεγραμμένοι, η Λέσχη, όπως και όλα τα Ποντιακά Σωματεία, θα πετύχαινε ακόμη περισσότερα.
- Μπορείτε να μας παρουσιάσετε τα εκπαιδευτικά τμήματα που στεγάζει η Εύξεινος Λέσχη Βέροιας;
- Η Εύξεινος Λέσχη Βέροιας αυτήν την στιγμή έχει πολλά τμήματα. Ένα πολύ σημαντικό είναι «ο Αργοναύτης», που αποτελεί την ηλεκτρονική πλέον εφημερίδα της Λέσχης, η οποία εκδίδεται σε τριμηνιαία βάση. Υπάρχει το τμήμα θεάτρου, με το οποίο ανεβάζουμε διάφορα έργα στην ποντιακή διάλεκτο, όπως « Το στραβόξυλο», έργο του Δημήτρη Ψαθά, που ανεβάσαμε πέρσι στον Χώρο Τεχνών του Δήμου Βέροιας. Υπάρχουν τα τμήματα εκμάθησης παραδοσιακών μουσικών οργάνων, όπως νταουλιού, ποντιακής λύρας, αλλά και πνευστών όπου οι νέοι και νέες μαθαίνουν αγγείο και χειλιαύλιν (γαβάλ) και τα χορευτικά μας τμήματα τα οποία διαχωρίζονται σε παιδικό τμήμα, εφηβικό τμήμα και το τμήμα παραστάσεων. Υπάρχει επίσης το τμήμα αιμοδοσίας το οποίο με διάφορες δράσεις και οργανώνοντας ημέρες αιμοδοσίας προσπαθεί να κοινωνήσει στον κόσμο την σημασία αυτής της ανιδιοτελούς πράξης αγάπης για τον συνάνθρωπο. Υπάρχει το τμήμα νέων, το οποίο λειτουργεί αυτόνομα και παράλληλα με σύνθεση συμβουλίου αντίστοιχου του Διοικητικού Συμβουλίου και το τμήμα διαχείρισης ιστοσελίδας, το οποίο ενημερώνει μέσω της επίσημης ιστοσελίδας, αλλά και μέσω των υπόλοιπων social media, σε συνεργασία με το Διοικητικό Συμβούλιο, για ότι συμβαίνει στη Λέσχη και έχει επιμεληθεί ήδη ένα διαδραστικό παιχνίδι γνώσεων της ιστορίας και της παράδοσης του Πόντου και επιμελείται ένα λεξικό. Δεν μπορούμε να εξαιρέσουμε το τμήμα ιματιοθήκης, ένα ιδιαίτερο τμήμα το οποίο αναλαμβάνει τον δύσκολο ρόλο να αναβιώσει και να διατηρήσει τον τρόπο ενδυμασίας των προγόνων μας στον Πόντο, σύμφωνα με τον οποίο ντύνει τα χορευτικά τμήματα και το άγημα παρελάσεων. Αξίζει τέλος να πω πως προσπαθούμε να αναβιώσουμε το τμήμα χορωδίας, το οποίο στα μέσα της δεκαετίας του ’80 αριθμούσε πάνω από εκατό μέλη.
Η Εύξεινος Λέσχη Βέροιας είναι από τις πιο δραστήριες σε όλη την Ελλάδα, με μεγάλη δυναμική. Μπορείτε να ανακαλέσετε από την μνήμη σας κάποιες σημαντικές παρουσιάσεις της Λέσχης στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό;
- Η Εύξεινος Λέσχη στο εσωτερικό έχει ταξιδέψει στην Κρήτη, στην Ρόδο, στην Σάμο, στην Πελοπόννησο, Ήπειρο, Στερεά Ελλάδα. Σχεδόν σε ολόκληρη την Ελλάδα. Στο εξωτερικό έχει ταξιδέψει τρεις φορές στον Καναδά, η πρώτη επίσκεψη ήταν με το τμήμα χορωδίας και οι επόμενες δύο επισκέψεις ήταν με το χορευτικό τμήμα με το οποίο αναβιώσαμε το έθιμο των «Μωμό’ερων». Επίσης ταξιδέψαμε στην Ιταλία, στην Βουλγαρία, στην Σερβία, στην Πολωνία, στην Κύπρο. Τα ταξίδια γίνονται συνήθως μέσα στα πλαίσια διαφόρων φεστιβάλ παραδοσιακής μουσικής και χορών και μετά από προσκλήσεις άλλων συλλόγων που μας τιμούν παρουσιάζοντας τα τμήματά μας. Γίνονται όμως και μέσα στα πλαίσια συνεδρίων ή προσκλήσεων της ελληνικής ομογένειας, όπου σε αυτές τις περιπτώσεις ομιλούμε για αποστολές εθνικού χαρακτήρα, με παρουσιάσεις σε διάφορους φορείς της ελληνικής κοινότητας στην χώρα που ταξιδεύουμε, αποτελώντας έτσι έναν από τους συνδετικούς κρίκους της Ελλάδας με τους ομογενείς μας. Δεν μπορώ να αμελήσω να αναφέρω πως η Λέσχη ταξίδεψε οχτώ φορές στον Πόντο, στην γη των προγόνων μας, ως φόρο τιμής σε αυτούς. Το τελευταίο ταξίδι έγινε μέσα στα πλαίσια μουσικού φεστιβάλ του Δήμου Τραπεζούντας το καλοκαίρι του 2023, όπου το τμήμα μας χόρεψε σε εξέδρα μέσα στα νερά της Μαύρης Θάλασσας, έχοντας αντίκρυ του το Φροντιστήριο Τραπεζούντας, το μεγαλύτερο εκπαιδευτικό ίδρυμα του Ποντιακού Ελληνισμού. Κορυφαία στιγμή, με όλους εμάς που συμμετείχαμε να νιώθουμε πολλά και δυνατά συναισθήματα.
- Κύριε Πρόεδρε, χωρίς να θέλω να σας κουράσω, θα ήθελα να μοιραστείτε μαζί μας το όραμα, το όνειρο για το μέλλον της Λέσχης των μελών της που δραστηριοποιούνται ενεργά με την διοίκησή της.
- Αρχικά, όλοι μας χαιρόμαστε για την νεότερη γενιά η οποία αναλαμβάνει την σκυτάλη και οδεύει με γνώμονα την παράδοση των προγόνων μας. Χαιρόμαστε για τη νέα γενιά που θα συνεχίσει το έργο της Λέσχης εκμεταλλευόμενη τις εμπειρίες των παλαιότερων αλλά δείχνοντας προσαρμοστικότητα στις συνθήκες της σύγχρονης εποχής. Στην σημερινή εποχή υπάρχουν πολλοί πειρασμοί, τηλεόραση, υπολογιστές, διαδίκτυο στα οποία πολύ εύκολα στρέφονται οι νέοι, μέσω των οποίων μπορούν να παραπληροφορηθούν και να παραπλανηθούν. Αυτούς τους πειρασμούς οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε και να χρησιμοποιήσουμε υπέρ των πανανθρώπινων αξιών. Χρέος της είναι να διατηρήσει όσα παρέλαβε από τις προηγούμενες γενεές και να τις παραδώσει στις επόμενες. Η Εύξεινος Λέσχη είναι ένα εργοστάσιο παράδοσης και πολιτισμού, που παράγει χωρίς όμως να αλλοιώνει, παραδόσεις, αξίες και ιδανικά. Όνειρο της Λέσχης, όπως και κάθε ποντιακού συλλόγου-σωματείου-ομοσπονδίας, όπως βέβαια και κάθε Έλληνα, είναι η διεθνής αναγνώριση της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού. Είναι χρέος να πρωτοστατούμε σε εκδηλώσεις μνήμης, να αγωνιζόμαστε για την αναγνώρισή της και να θυμόμαστε. Γιατί όπως βλέπουμε παρόμοια γεγονότα συνεχίζονται και γίνονται μέχρι και στις ημέρες μας σε διάφορες γωνιές της Γης. Η διεθνής αναγνώριση της Γενοκτονίας, σημαίνει δικαίωση για τις ψυχές που θυσιάστηκαν, αλλά και πανανθρώπινα είναι η αναγνώριση ενός λάθους. Ένα λάθος που δεν θέλει κανείς να δει να επαναλαμβάνεται, αλλά να υπάρχει ειρήνη και αλληλεγγύη μεταξύ των λαών.
________________________________________________________
«Ειρήνη και αλληλεγγύη μεταξύ των λαών». Φράση την οποία σκεφτόμουν σε όλη την διαδρομή κατά την επιστροφή μου στο σπίτι. Ευχή στα χείλη κάθε ανθρώπου ακόμη και στην σημερινή εποχή της ευκολίας και της άνεσης που νιώθει ο καθένας μας στο σπίτι του, την ώρα που διάφορα μέτωπα φλέγονται σε όλη την υφήλιο.
Εις μνήμην
Παναγιώτη ‘Πανούλη’ Μουρατίδη
Ν. Τ. (Μαθητής της Α΄ Γυμνασίου)
