Τις προάλλες σκεφτόμουν διάφορα αποκριάτικα έθιμα μιας και η Αποκριά είναι κοντά. Έψαξα λοιπόν, έθιμα για τη γιορτή αυτή και ‘έπεσα ’ πάνω σε ένα που μου κέντρισε το ενδιαφέρον, διότι συνηθίζαμε να το κάνουμε και εμείς παλιά στο χωριό μου. Το έθιμο στο οποίο αναφέρομαι είναι το έθιμο της ΄΄Χάσκας΄΄.
Τι είναι όμως η “χάσκα” ;
Η ΄΄χάσκα΄΄ είναι ένα αποκριάτικο έθιμο που το συναντάμε σε πολλά χωριά της Ελλάδας την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς. Τηρείται κατά κύριο λόγο στις περιοχές της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας. Το έθιμο αυτό γίνεται με τους σχετικούς αστεϊσμούς «Με αυγό κλείνω το στόμα το βράδυ της Αποκριάς, με αυγό το ανοίγω το βράδυ της Ανάστασης». Χρησιμοποιώντας αυτή την έκφραση εννοούμε ότι το πρώτο φαγητό μετά την Σαρακοστή θα είναι το πασχαλιάτικο αυγό.
Για την πραγματοποίηση αυτού του εθίμου τρία πράγματα είναι απαραίτητα. Ένα βρασμένο και ξεφλουδισμένο αυγό, ένα μακρύ ξύλο (συνήθως ένας πλάστης ) και τέλος έναν σπάγκος. Η μία άκρη του σπάγκου δένεται στον πλάστη, ενώ στην άλλη άκρη του σπάγκου δένουμε το αυγό ( ή ένα κομμάτι χαλβά). Σύμφωνα με το έθιμο, όλα τα μέλη της οικογένειας κάθονται σε θέση οκλαδόν στο πάτωμα σχηματίζοντας έναν κύκλο. Το μεγαλύτερο ηλικιακά μέλος της οικογένειας κάθεται όρθιο στη μέση του κύκλου και κουνάει τον πλάστη με τα δεμένο αυγό σαν εκκρεμές, ενώ τα υπόλοιπα μέλη προσπαθούν να το πιάσουν με το στόμα τους έχοντας τα χέρια τους δεμένα πίσω από την πλάτη.
Το έθιμο αυτό είναι αρκετά διασκεδαστικό αφού δεν είναι εύκολο να πιάσει κανείς το αυγό. Όποιος καταφέρει τα το δαγκώσει ή αλλιώς να το ‘χάψει’ όπως λέμε θεωρείται ο τυχερός. Για αυτό και η λέξη ΄΄χάσκα΄΄ προέρχεται από το ρήμα «χάσκω» που σημαίνει ανοίγω υπερβολικά το στόμα.
Στο τέλος τα μέλη της οικογένειας ζητούν συγχώρεση το ένα από το άλλο και εύχονται καλή σαρακοστή και καλή Ανάσταση.
Πηγή : https://vlaxoxoria.gr/to-ethimo-tis-chaskas/
Κ.Φ. (Μαθήτρια της Γ΄ Γυμνασίου)
