ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ! ΗΡΘΕ Η ΩΡΑ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙΣ! (Άρθρο του Ανδρέα Τσαγδούρη)

Έως πότε θα εθελοτυφλούμε ή θα δείχνουμε ανοχή στα φαινόμενα σεξουαλικής βίας και προσβολής; Και γιατί να δείχνουμε ανοχή και να σιωπούμε εφόσον αυτή καταχράται, με αποτέλεσμα την επαναλαμβανόμενη καταπάτηση αναφαίρετων δικαιωμάτων λόγω ξεκάθαρης ανεπάρκειας της Δικαιοσύνης;

Παρατηρούμε καθημερινά αμέτρητα κρούσματα βιασμών, σιωπούμε όμως, διότι από μικρή ηλικία ακούμε από τον κοινωνικό μας περίγυρο άτομα που ισχυρίζονται: «Δεν γίνεται, κάτι θα έκανε κι ο άλλος προέβη σε τέτοια πράξη. Σίγουρα προκάλεσε…». Η δικαιολόγηση στον βωμό της προκλητικότητας φαίνεται να βολεύει τους «λειτουργούς» του νόμου και της δικαιοσύνης, διότι λανθασμένα -και ασυνείδητα- μερίδα της κοινωνία έχει ασπαστεί τη θεωρία της «προκλητικότητας» βιάζοντας ακόμη μια φορά το θύμα αλλά και την κοινή λογική…

Θα πίστευε κανείς ότι η ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνδυασμό με το ανθρωπιστικό ιδεώδες και την κατοχύρωση των ατομικών δικαιωμάτων -ιδίως των γυναικών- θα επέφερε θετική αλλαγή στην παιδεία των Ελλήνων. Θα ενστερνιζόταν, θαρρούσα, ο Έλληνας την αλλαγή αυτή και θα συνέβαλλε στο να αποφύγει η χώρα του να χαρακτηρίζεται τριτοκοσμική. Δυστυχώς, τα φαινόμενα απατούν κι είναι οφθαλμοφανές ότι εισχωρεί η κουλτούρα του βιασμού στη χώρα μας, όπως σε τριτοκοσμικές και φονταμενταλιστικές-μουσουλμανικές χώρες.

Πρόσφατο παράδειγμα είναι η προσπάθεια ενός νεαρού ημεδαπού να βιάσει μια κοπέλα, η οποία επέστρεφε το βράδυ στο σπίτι της. Ο κατηγορούμενος ακολούθησε τη νεαρή σε μία απόσταση περίπου 300 μέτρων από τις αποβάθρες του Μετρό έως το σπίτι της και παραβιάζοντας τον νόμο περί δημόσιας αιδούς, έβγαλε το μόριό του έξω από το παντελόνι του, ώστε να μη χάσει χρόνο από την πράξη του βιασμού. Ευτυχώς, η νεαρή κοπέλα έκλεισε γρήγορα την εξώπορτα του σπιτιού της και ο θύτης δεν κατάφερε να εισβάλει. Φρόντισε όμως να αφήσει τα δαχτυλικά του αποτυπώματα στην πόρτα κάνοντας έτσι το έργο της αστυνομίας ευκολότερο. Το γεγονός αυτό καταγράφηκε και στην κάμερα ασφαλείας της πολυκατοικίας στην οποία κατοικεί η κοπέλα. Αν δεν το είχε καταγράψει η κάμερα, άραγε, θα την πίστευαν; Θα είχε η αστυνομία αρκετά στοιχεία για να προβεί στη σύλληψη του νεαρού δράστη ή το περιστατικό θα έμπαινε στον φάκελο μαζί με άλλες υποθέσεις ανεξιχνίαστων βιασμών – αν βέβαια το λάμβαναν υπόψη τους;

Αυτό το γεγονός είναι μόνο ένα από τα αμέτρητα τα οποία συμβαίνουν καθημερινά και ευτυχώς που η κοπέλα είχε το θάρρος να το αναφέρει στις αρχές. Θα μπορούσε κάλλιστα αυτό να συμβεί σε μια γυναίκα, η οποία να μην ένιωθε ασφαλής να το αναφέρει ακόμη και στα πιο κοντινά της άτομα, διότι θα φοβόταν την κοινωνική κατακραυγή. Μάλιστα, υπήρξαν κάποιοι επιτήδειοι οι οποίοι έσπευσαν να κατηγορήσουν την κοπέλα για την ενδυμασία της, ενισχύοντας την αντίληψη περί προκλητικότητας εκ μέρους του θύματος. Είναι αδιανόητο στη σημερινή εποχή να φοβάται οποιαδήποτε γυναίκα – διότι το φαινόμενο των βιασμών επηρεάζει την κάθε γυναίκα άθελά της – να περπατάει έξω στο δρόμο το βράδυ.

Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι – και καταρχάς εσύ αναγνώστη που πιθανώς να στηρίζεις την ιδεοληψία περί προκλητικότητας – ότι το επιχείρημά σου είναι άτοπο. Είναι απάνθρωπο να επιβάλλεις στο γυναικείο φύλο, το οποίο έχει διαχρονικά καταπιεστεί τόσο πολύ, ποια ώρα και πώς επιτρέπεται να βγαίνει από το σπίτι. Δεν προκαλεί όταν περπατά το βράδυ μόνη της ντυμένη όπως της αρέσει και δεν σου πέφτει λόγος τι έκανε αργά το βράδυ έξω. Τα κουμάντα στον εαυτό σου. Και όχι, δεν έχεις το δικαίωμα να της το πεις επικαλούμενος δήθεν την ελευθερία του λόγου. Ακόμη κι αν είχες το δικαίωμα να το κάνεις, δεν σημαίνει ότι πρέπει να το κάνεις. Η ατομική ελευθερία σταματά όταν καταπατά την ελευθερία του άλλου. Και δεν γίνεσαι άντρας «παλαιάς κοπής» όταν τη βιάζεις ή την πιέζεις αφόρητα. Άντρας «παλαιάς κοπής» είσαι όταν της αποδεικνύεις ότι την αξίζεις με την καλή σου διαγωγή και ότι σε αξίζει αντίστοιχα. Προς πληροφόρησή σου, υπάρχει ολόκληρη έκθεση απαρτιζόμενη από δεκαοχτώ ενδεικτικές περιπτώσεις βιασμού, στην οποία κατατίθενται λεπτομερώς και τα ρούχα που φορούσαν τα θύματα κατά την αποτρόπαια πράξη του βιασμού. Έκπληκτος θα διαπιστώσεις πως μέσα σ΄ αυτά συμπεριλαμβάνονται πυτζάμες, φορέματα, παντελόνια τζιν, φόρμες και Τ-shirt! (βλ. και παρακάτω εικόνα) Μήπως προκαλούν και αυτά, αγαπητέ αναγνώστη; Προφανώς και όχι! Το πρόβλημα δεν είναι η ενδυμασία – άλλωστε ποτέ δεν ήταν. Το πρόβλημα είναι το αρρωστημένο μυαλό των ανδρών που καταφεύγουν στις σχετικές αποτρόπαιες πράξεις ντροπιάζοντας το ανδρικό φύλο.

Απευθυνόμενος προς όλους σε αυτό το σημείο κι ιδίως στη νέα γενιά, θέλω να τονίσω πως δεν πάει άλλο!  Ήρθε η ώρα να ξυπνήσεις, να αντιδράσεις με θάρρος, να σπάσεις τη σιωπή σου, να διαμαρτυρηθείς, να σταματήσεις να ζεις με τον φόβο ότι αν εκφράσεις διαφορετική άποψη από αυτή που υποστηρίζει η μάζα δεν θα είσαι αποδεκτός. Και αν δεν είσαι πια αποδεκτός από μια μισαλλόδοξη και φαλλοκρατική κοινωνία, τι χάνεις; Δεν χάνεις τίποτα απολύτως! Αντιθέτως, μόνο κερδίζεις! Κερδίζεις την ελευθερία σου, την αξιοπρέπειά σου ως άτομο, το δικαίωμα κάθε ενεργού κι υπεύθυνου πολίτη στην κριτική. Δεν ετεροκαθορίζεσαι, δεν άγεσαι και φέρεσαι μόνο και μόνο για να ταιριάζεις με τη μάζα και δεν γίνεσαι φορέας οπισθοδρομικών και επιζήμιων στερεοτύπων.

Αν δεν έχεις πειστεί ακόμα για την σοβαρότητα της κατάστασης,  υπάρχουν -ευτυχώς για σένα και δυστυχώς για την ανθρώπινη κοινωνία- πολλά παραδείγματα. Ποιο να επιλέξω πρώτο από την τρέχουσα επικαιρότητα; Τον βιασμό και τη δολοφονία της αδικοχαμένης Ελένης Τοπαλούδη, την αθώωση του δικαστή στο Περού ή τις μαζικές καταγγελίες βιασμών στον χώρο της τέχνης; Ας εξετάσουμε την κάθε περίπτωση. Η Ελένη ήταν τεταρτοετής φοιτήτρια στη Ρόδο. Το βράδυ της 27ης Νοεμβρίου του 2018 δύο νεαροί της πρότειναν να βρεθούν κι οι τρεις στο σπίτι του ενός εκ των δύο δραστών και ύστερα της προτάθηκε να προβούν σε σεξουαλική πράξη. Η Ελένη ακολούθησε τους δύο άντρες αρχικά, αλλά απέρριψε την οποιαδήποτε σεξουαλική επαφή, με αποτέλεσμα οι δύο άντρες να αντιδράσουν βίαια. Την βίασαν ομαδικά, κατόπιν τη χτύπησαν στο κεφάλι μ’ ένα σιδερένιο αντικείμενο κι έπειτα την πέταξαν στη θάλασσα σε λιπόθυμη κατάσταση. Την επόμενη ημέρα, το πτώμα της Ελένης βρέθηκε από τις λιμενικές αρχές. Η ιατροδικαστική εξέταση έδειξε ότι είχε υποστεί σοβαρές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, έχασε εντελώς τις αισθήσεις της καθώς έπεφτε πάνω στα βράχια και πνίγηκε. Υπήρξε δείγμα DNA της Ελένης στο αυτοκίνητο του ενός δράστη και έτσι αποδείχτηκε η εμπλοκή του στην κακοποίησή της.

Επόμενη υπόθεση είναι η αθώωση του δικαστή στο Περού, διότι σύμφωνα με την απόφαση των αρμόδιων της υποθέσεως, το θύμα φορούσε κόκκινο εσώρουχο, συνεπώς συνήνεσε στη σεξουαλική πράξη! Μάλιστα, είχαν το θράσος να υπονοήσουν ότι πιθανώς να επεδίωξε κιόλας η γυναίκα την πράξη! Πώς λοιπόν να στηριχθούν οι πολίτες στη Δικαιοσύνη, όταν το ίδιο το δικαστήριο παραβαίνει τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, η οποία διασαφηνίζει τον έναν και μοναδικό ορισμό του βιασμού στη βάση της απουσία συναίνεσης; Ο ορισμός αναφέρει χαρακτηριστικά ότι με αυτόν τον τρόπο πλήττεται το δικαίωμα στη σεξουαλική αυτονομία και στη σωματική ακεραιότητα του κάθε ατόμου. Μήπως οι συγκεκριμένοι δικαστές της παραπάνω υπόθεσης ξέχασαν τη Σύμβαση αυτή ή μήπως δεν την έχουν διαβάσει; Το ερώτημα φυσικά είναι ρητορικό, γιατί δεν μπορούμε να πιστέψουμε κάτι τέτοιο. Πιθανότατα ήταν και αυτοί ομοϊδεάτες φαλλοκράτες ή κινήθηκαν με βάση το συντεχνιακό τους συμφέρον, για να σώσουν ένα άτομο από τον κύκλο τους βιάζοντας για δεύτερη φορά το θύμα και – επιπλέον – στιγματίζοντάς το…

Τρίτο παράδειγμα είναι ο σάλος που προκλήθηκε τον Ιανουάριο του 2021, όταν η πολλάκις πρωταθλήτρια και Ολυμπιονίκης στην Ιστιοπλοΐα, Σοφία Μπεκατώρου, έσπασε τη σιωπή της και μίλησε δημόσια για τον βιασμό που υπέστη από τον Εκπρόσωπο της Ιστιοπλοΐας στην Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή, Αριστείδη Αδαμόπουλο. Η συγκλονιστική αυτή μαρτυρία ευαισθητοποίησε την ελληνική κοινωνία, δίνοντας παρηγοριά και κίνητρο σε δεκάδες Ελληνίδες επαγγελματίες – ιδίως στον χώρο του θεάτρου – όπως η Αγγελική Λάμπρη, η Ζέτα Δούκα και πολλές ακόμη αξιοσέβαστες γυναίκες, οι οποίες αποκάλυψαν το πραγματικό πρόσωπο πολλών και «σπουδαίων» μορφών του Θεάτρου, οι οποίες μάλιστα έχαιραν μεγάλης αποδοχής, σεβασμού και κύρους από το ευρύ κοινό.

Εκτός όμως από τη θετική απόρροια της καταγγελίας της Μπεκατώρου, δεν έλειψαν πάλι τα κλασικά κακόβουλα και δηλητηριώδη σχόλια που δεν έχουν σκοπό να προσφέρουν κάτι χρήσιμο στην κοινωνία (μάλλον προδίδουν ταύτιση με τον θύτη κι ενοχή…) του τύπου: «Τώρα το θυμήθηκε, αφού έκανε καριέρα; Τόσα χρόνια τι έκανε;». Σχόλια όπως το παραπάνω αλλά και συναφή όπως: «Τι δουλειά είχε να βγει με αυτούς;» για την υπόθεση Τοπαλούδη, δίνουν, δυστυχώς, το δικαίωμα στον οποιοδήποτε να αμφισβητεί αν ο βιασμός συνέβη πραγματικά και γι’ αυτό καθίστανται επικίνδυνα κι όχι απλώς αφελή. Είναι ο λόγος για τον οποίο φορείς, όπως οι δικαστικές αρχές, δύνανται να βγάλουν απόφαση κατά του θύματος βιασμού στηριζόμενη σε ένα σαχλό επιχείρημα όπως το χρώμα του εσώρουχου του θύματος. Τι θα κάνετε κύριοι; Θα απαγορεύσετε στις γυναίκες να φοράνε το χρώμα κόκκινο; Σας προκαλεί ένα θηλυκό όταν φοράει κόκκινο φόρεμα; Και τι δουλειά έχετε εσείς, τέλος πάντων, να εξετάζετε, να κρίνετε και να καταδικάζετε ρούχα και εσώρουχα; Μήπως ζήτησε κανείς τη γνώμη σας; Όποια και να είναι η γνώμη σας επί του θέματος, κρατήστε τη για τον εαυτό σας. Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα κάνετε καλό στην κοινωνία που παλεύει για την εξέλιξη  του ανθρώπινου γένους. Εσείς όμως είστε αυτοί που στέκεστε εμπόδιο στην ευημερία της. Εσείς προωθείτε αναχρονιστικές αντιλήψεις, δίχως καμία ντροπή. Θέλετε μήπως να επιστρέψει και η Ιερά Εξέταση, όχι αυτή τη φορά για να καταδικάσει στην πυρά μάγισσες με μαύρες γάτες αλλά γυναίκες με κόκκινα εσώρουχα;

Είναι λυπηρό να βλέπει κανείς άτομα σε θέσεις τόσο υψηλής ευθύνης, τα οποία υποτίθεται ότι έχουν καλλιεργηθεί πνευματικά και βοηθούν στην κατάρριψη στερεοτύπων, να εκφράζουν τέτοιες απόψεις. Απογοητεύετε. Δυστυχώς, η φοίτηση σε ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα κι η απόκτηση βαρύγδουπων τίτλων σπουδών δεν συνεπάγεται Παιδεία. Μήπως λοιπόν, είναι αδήριτη ανάγκη να γίνουν μεταρρυθμίσεις στην Εκπαίδευση που να αφορούν στην εκμάθηση αρχών και αξιών στα νέα παιδιά – ιδίως στον τομέα της σεξουαλικής αγωγής – και όχι στην εισαγωγή cheerleading και στην κατάργηση των καλλιτεχνικών μαθημάτων, διότι «είναι χάσιμο χρόνου, οι μαθητές δεν παρακολουθούν αυτά τα μαθήματα»; Ήρθε καιρός το κράτος, ανεξαρτήτως κυβερνήσεων, να δείξει στους πολίτες του ότι πραγματικά μεριμνά γι’ αυτούς και νοιάζεται για την κοινωνική συνοχή κι αρμονία, και να μην εστιάζει μόνο στις διπλωματικές σχέσεις ή στο να βαυκαλίζεται παγκοσμίως για την άρτια αντιμετώπιση του covid (αλλά την  επόμενη χρονιά το σύστημα υγείας να καταρρέει από τις περιπτώσεις covid…). Κάπως οξύμωρο δεν είναι; Μήπως πρέπει και το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης να θέσει κάποια μέτρα στις εκπομπές που προβάλλονται στην τηλεόραση; Μήπως δεν είναι αρμοστό σε καμία περίπτωση να προβάλλεται σε εκπομπή μεγάλης απήχησης άτομο που να εκφράζει αδιάντροπα σχόλια όπως: «Αν αντιστέκεται η κοπέλα, μετά βιασμός»; Πλέον, έχουμε πήξει στα reality-τηλεσκουπίδια, ενώ μετά βίας καταφέρνουμε να βρούμε στους τηλεοπτικούς μας δέκτες μας μια καλή ταινία ή κάποια ποιοτική  εκπομπή. Προς επίρρωση του νοσηρού κλίματος που βιώνουμε στις οθόνες, θα ήθελα να αναφέρω ότι παραγωγοί βιντεοπαιχνιδιών δημιούργησαν ένα παιχνίδι ονόματι «Rape day» στο οποίο, κατά την περίοδο μιας zombie-αποκάλυψης, μπορείς να κακοποιήσεις γυναίκες…

Προς τι τόση επιθετικότητα και υποτίμηση του γυναικείου φύλου; Τι είναι αυτό που σας ενοχλεί, τι κάνει το θυμό να βράζει μέσα σας; Αποδεχτείτε επιτέλους ότι η γυναίκα έχει περισσότερη ψυχική δύναμη από όσο φανταζόσασταν ποτέ και ότι συμβάλλει με το δικό της μοναδικό τρόπο στην πρόοδο της κοινωνίας. Μήπως όμως δεν επιθυμείτε αληθινά την πρόοδο της κοινωνίας; Πείτε μας, ποιος καθιέρωσε το ανδρικό  φύλο ως το κυρίαρχο φύλο; Τι το ξεχωριστό έχει ο άνδρας που δεν διαθέτει η γυναίκα; Ποιος αποφάσισε ότι οι γυναίκες είναι αντικείμενα σεξουαλικής ευχαρίστησης; Να λοιπόν η απόδειξη ότι ζούμε σε πατριαρχική κοινωνία. Η γυναίκα βέβαια, ήδη από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, έχει μπει δυναμικά στην κοινωνική εξέλιξη του φύλου της, καθώς παλεύει για την εξίσωσή της με το ανδρικό φύλο, ανεξαρτητοποιείται, χτίζει επιτυχημένη καριέρα. Ωστόσο, όλα αυτά φαίνεται ότι ενοχλούν μερικούς. Εσείς οι μερικοί, όμως, να έχετε πάντα ως οδηγό στο νου σας ότι την ύπαρξή σας την οφείλετε στη γυναίκα, η οποία πάλεψε όχι μόνο για να σας φέρει σε αυτόν τον κόσμο, αλλά αφιέρωσε πολλά χρόνια από τη ζωή της για να σας μεγαλώσει και -πιστέψτε με- σίγουρα δεν θα χαρεί αν μάθει τις φρικαλέες πράξεις σας προς τις «αδερφές» της του γυναικείου φύλου. Δεν νομίζω ότι θα ανεχόσασταν να πέσει η μητέρα σας θύμα βιασμού ή κακοποίησης ή γενετήσιας προσβολής. Η μητέρα της Ελένης Τοπαλούδη, μέσα στο αφόρητο πένθος της απώλειας, έδωσε την εξής συμβουλή: «Να είστε άντρες με μπέσα, μη γίνεστε βιαστές».