των Φίλιππα Γονίδη και Ίωνα Χονδρουδάκη
Στις 14 Φεβρουάριου γιορτάζουμε τη γιορτή του αγίου Βαλεντίνου, του προστάτη του ερωτά και των ζευγαριών. Την ημέρα εκείνη γιορτάζεται η μνήμη του καθολικού ιερέα Βαλεντίνου, ο οποίος ήρθε σε αντίθεση με τον αυτοκράτορα Κλαύδιο. Ο Άγιος Βαλεντίνος καταδικάστηκε σε θάνατο, επειδή τελούσε γάμους ανάμεσα σε ζευγάρια, δείχνοντας έτσι την μεγάλη χριστιανική του πιστή.
Σύμφωνα με τον θρύλο, ο Βαλεντίνος, ήταν ιερέας που κρυβόταν από τον αυτοκράτορα επειδή πάντρευε στα κρυφά ερωτευμένα ζευγάρια Χριστιανών και γενικά τους βοηθούσε, γεγονός που θεωρούνταν έγκλημα. Συνελήφθη και φυλακίστηκε για αυτό. Ο αυτόκράτορας ωστόσο αρχικά αποφάσισε να του δώσει χάρη, μέχρι που ο Βαλεντίνος προσπάθησε να τον μυήσει στον Χριστιανισμό και ο αυτοκράτορας τον καταδίκασε σε θάνατο δια λιθοβολισμού. Ο Βαλεντίνος επέζησε από τον λιθοβολισμό και τότε ο αυτοκράτορας διέταξε τον αποκεφαλισμό του.
Ένας άλλος μύθος θέλει τον Άγιο να προσπαθεί να εμποδίσει τους καβγάδες δύο ερωτευμένων. Ο Βαλεντίνος, λέει ο θρύλος, καλλιεργούσε τον κήπο του μέχρι που άκουσε το ζευγάρι να τσακώνεται. Αμέσως έκοψε ένα τριαντάφυλλο, πλησίασε το ζευγάρι και τους το πρόσφερε, Τότε, θαυματουργά η αγάπη επανήλθε ανάμεσά τους και ο άγιος πάντρεψε το νέο ζευγάρι.
Πώς εξαπλώθηκε όμως η γιορτή; Ο συγκεκριμένος εορτασμός ξεκίνησε από την Ρώμη, στην πόλη που γεννήθηκε ο Άγιος. Με το πέρασμα του χρόνου, η γιορτή πέρασε από την Ιταλία στην Ευρώπη και από τη Βρετανία στην Αμερική. Στην Ελλάδα, το 1994, ο τότε εκπρόσωπος Τύπου της Ιεράς Συνόδου, Γιάννης Χατζηφώτης, πρότεινε να καθιερωθεί ως ημέρα των ερωτευμένων η γιορτή του Αγίου Υακίνθου, που τιμάται στις 3 Ιουλίου.
Η γιορτή των ερωτευμέων όμως, γιορτάζεται διαφορετικά σε κάθε χώρα. Στη Βουλγαρία η 14η Φεβρουαρίου είναι η «Ημέρα του Αγίου Trifon Zarezan», γνωστή και ως Ημέρα των Οινοποιών. Έτσι λοιπόν, αυτήν την ημέρα, τα ζευγάρια συνηθίζουν να γιορτάζουν τον άγιο Βαλεντίνο με ένα ή δύο ποτηράκια κρασί! Στη Ρουμανία, η γιορτή Dragobete, γνωστή και ως η «Ημέρα που τα πουλιά αρραβωνιάζονται», γιορτάζεται στις 24 και όχι στις 14 Φεβρουαρίου. Αγόρια και κορίτσια πηγαίνουν στο δάσος να μαζέψουν λουλούδια, ενώ υπάρχει το έθιμο να τρίβουν το πρόσωπό τους στο χιόνι για να έχουν υγεία και ευτυχία. Οι ερωτευμένοι στην Τσεχία γιορτάζουν την Πρωτομαγιά . Πολλά ζευγάρια επισκέπτονται το άγαλμα του ποιητή Karel Hynek Macha και φιλιούνται κάτω από τις ανθισμένες κερασιές, για να έχουν καλή τύχη την επόμενη χρονιά. Στη Γαλλία, μεταξύ 12 και 14 Φεβρουαρίου, τα σπίτια στολίζονται με τριαντάφυλλα, τα δέντρα καλύπτονται με σημειώματα αγάπης, ενώ το κάθε ζευγάρι έχει την ευκαιρία να φυτέψει το δικό του δέντρο της αγάπης! Στις 14 Φεβρουαρίου, οι Εσθονοί και οι Φινλανδοί γιορτάζουν περισσότερο τη φιλία παρά τον έρωτα, σε μία μέρα που ονομάζουν Sobrapaev και σημαίνει “Ημέρα της Φιλίας”.
Και οι Νοτιοκορεάτες όμως γιορτάζουν τον Άγιο Βαλεντίνο και μάλιστα στις 14 κάθε μήνα και όχι μόνο του Φεβρουαρίου! Σε αυτούς τους εορτασμούς συμπεριλαμβάνονται η 14η Μαΐου, που είναι η “Ημέρα του Τριαντάφυλλου”, η 14η Ιουνίου που είναι η “Ημέρα του Φιλιού” και η 14η Δεκεμβρίου που είναι η “Ημέρα της Αγκαλιάς”. Στην Κίνα από την άλλη, το Κινέζικο Φεστιβάλ της Αγάπης, γνωστό ως Qixi, πραγματοποιείται κάθε χρόνο την 7η ημέρα του 7ου μήνα, σύμφωνα με το κινέζικο ημερολόγιο. Η γιορτή έχει τις απαρχές της στην τραγική ιστορία δύο ερωτευμένων, οι οποίοι λόγω ταξικών διαφορών, μπορούσαν να συναντιούνται μόνο μία φορά τον χρόνο. Αυτή την ημέρα, οι Κινέζοι φτιάχνουν φαγητά με φρούτα και τα ζευγάρια προσεύχονται για ευημερία. Στην Ιαπωνία, η μέρα των ερωτευμένων είναι στις 14 Μαρτίου και ονομάζεται “Λευκή Ημέρα”. Στη διάρκειά της, οι άνδρες λαμβάνουν σοκολατένια δώρα από το ταίρι τους (να τα λέμε κι αυτά). Η μέρα του Αγίου Βαλεντίνου στις Φιλιππίνες είναι η πιο δημοφιλής ημέρα για την τέλεση γάμων. Χιλιάδες άνθρωποι παντρεύονται εκείνη την ημέρα, ενώ χορηγός των μυστηρίων είναι πολλές φορές η κυβέρνηση της χώρας, η οποία προσφέρει την χρηματοδότηση αυτή ως μια μορφή δημόσιας προσφοράς.
Οι Αργεντίνοι δεν γιορτάζουν μόνο τον Άγιο Βαλεντίνο στις 14 Φεβρουαρίου, αλλά έχουν καθιερώσει και μία ολόκληρη εβδομάδα τον Ιούλιο, η οποία είναι αφιερωμένη στην αγάπη! Η εβδομάδα αυτή ονομάζεται “Γλυκιά Εβδομάδα” και στη διάρκειά της ανταλλάσσουν φιλιά, με γλυκίσματα! Στη Βραζιλία, η Ημέρα των Ερωτευμένων ή αλλιώς Dia dos Namorados, γιορτάζεται στις 12 Ιουνίου, κατά τη διάρκεια της γιορτής του Αγίου Αντωνίου. Παραδοσιακά αυτήν την ημέρα, οι γυναίκες που δεν έχουν ταίρι πραγματοποιούν τελετουργίες, γνωστές ως simpatias, με την ελπίδα ότι θα είναι οι επόμενες που θα παντρευτούν (ελπίζουμε αυτά τα ολίγον σεξιστικά έθιμα να υποχωρήσουν σιγά-σιγά!)
Βέβαια, η γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου δε γιορτάζεται σε όλες τις χώρες! Στις χώρες της Μέσης Ανατολής αλλά και στις μουσουλμανικές χώρες της νοτιανατολικής Ασίας η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου δε γιορτάζεται λόγω θρησκευτικών περιορισμών.
Τέλος, εκτός από τις χώρες όπου δεν γιορτάζουν τον Άγιο Βαλεντίνο, υπάρχει και η επαρχία Μπέλγκοροντ στην Ρωσία, όπου η γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου απαγορεύτηκε το 2011, για την «πνευματική ασφάλεια» των πολιτών. Οι τοπικές αρχές είχαν αναφέρει χαρακτηριστικά ότι “η ατμόσφαιρα της γιορτής δεν προάγει την καλλιέργεια πνευματικών και ηθικών αξιών στους νέους’’. Τι φάση!
Εσείς κατά τη γνώμη μας χαρίστε λουλούδια, απολαύστε σοκολατάκια και διαβάστε ποίηση. Έστω και για μια μόνο μέρα αξίζει.
