Γράφει η Ιωάννα Ντεμάδη…
Στις 24 Απριλίου 2013, στο Μπαγκλαντές, κατέρρευσε το κτήριο Rana Plaza, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 1.138 άνθρωποι και άλλοι 2.500 να τραυματισθούν. Ένα κτήριο όπου πέντε εργοστάσια κατασκευής ενδυμάτων για μάρκες fast fashion στεγάζονταν. Το ατύχημα χαρακτηρίστηκε ως το τέταρτο μεγαλύτερο στην ιστορία. Μια μικρή αναταραχή που αφού δεν επηρέασε τα μηνιαία μας ψώνια μας πέρασε απαρατήρητη αλλά ξύπνησε ένα ένστικτο σε αρκετούς ώστε να σκάψουν λίγο βαθύτερα σε αυτήν την “πολύ καλή για να είναι αληθινή” βιομηχανία και να δημιουργήσουν το κίνημα Fashion Revolution.
Τα ρούχα μας λοιπόν κάνουν ένα πολύ μεγάλο ταξίδι πριν τα παραλάβουμε εμείς σε ένα κουτί με μια κόκκινη κορδέλα προσεκτικά τυλιγμένη γύρω τους. Μια βιομηχανία 75 περίπου εκατομμυρίων ανθρώπων με το 80% από αυτούς να είναι γυναίκες από 18 μέχρι 35 ετών. Αυτοί φτιάχνουν τα ρούχα μας, αυτοί μας ντύνουν. Σε ανθυγιεινούς χώρους εργασίας, με μισθούς που αρκούν για ένα γεύμα και με εργοδότες που τους ασκούν λεκτική και σωματική βία.
Οι άνθρωποι αυτοί αναπτύσσουν προβλήματα στην σπονδυλική τους στήλη και στα δάκτυλά τους από την πολύωρη καμπουριαστή στάση που διατηρούν. Οικεία εικόνα είναι επίσης τα παιδιά που πάνω σε πλοία στην μέση του πουθενά κατασκευάζουν ρούχα που μόνο τα μικρά τους δάκτυλα θα μπορούσαν να ράψουν. Ο λόγος που αυτή η αποτρόπαια πράξη συνεχίζεται μέχρι και σήμερα είναι γιατί οι νόμοι της ξηράς συμπεριλαμβανομένου και των δικαιωμάτων των παιδιών αλλάζουν στην θάλασσα. Είναι ειρωνικό το πως κάτι που χαρακτηρίζει τις χώρες του πρώτου κόσμου -ο σεβασμός στα ατομικά, πολιτικά, κοινωνικά δικαιώματα- εξαφανίζεται τόσο εύκολα επειδή δεν υπάρχουν βατραχάνθρωποι νομοθέτες. Χρησιμοποιώντας λοιπόν αυτό που στα αγγλικά θα λέγαμε loophole ή αλλιώς παραθυράκι οι εργοδότες παίρνουν αυτά τα μικρά παιδιά μακριά από την οικογένεια τους και κατευθείαν στα βαθιά νερά του Ατλαντικού…
Τι κάνουμε λοιπόν για αυτό; Τι κάνουμε για αυτές τις γυναίκες και τα παιδιά; Που για να ζήσουν, γίνονται οι ράπτες του πλανήτη; Επισκεπτόμαστε τα περίτεχνα fashion show και θαυμάζουμε το ντελικάτο ράψιμο που τα μικρά χεράκια είχαν φτιάξει. Χαζεύουμε τις όμορφες δαντέλες που μια γυναίκα στο Μπαγκλαντές κατασκευάζοντάς τες δεν μπορούσε καν να ονειρευτεί πώς θα ήταν να τις φοράει.
Τι πρέπει να κάνουμε λοιπόν; Να τους ξεσκεπάσουμε, να κοιτάξουμε πίσω από τα όμορφα σχέδια και τα παραδειγματικά ραψίματα. Δεν μπορούν να κρυφτούν. Καμία θάλασσα, ωκεανός ή ήπειρος δεν μπορούν να μας τυφλώσουν τόσο ώστε να μην δούμε την αλήθεια. Ας ψάξουμε για πιστοποιήσεις, έγγραφα που δείχνουν ότι το όμορφο φόρεμα που φοράμε δεν είναι προϊόν εκμετάλλευσης και καταπίεσης. Ώστε ατυχήματα όπως αυτό του Μπαγκλαντές να μην είναι τελευταία και αμελητέα είδηση αλλά λόγος ανησυχίας και επανάστασης για όλους μας.