Σχολικός Εκφοβισμός
Σήμερα 6 Μαρτίου γιορτάζουμε την παγκόσμια ημέρα κατά της σχολικής βίας και του εκφοβισμού. Ένα φαινόμενο το όποιο είναι πολύ συνηθισμένο στις μέρες μας όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο εκφοβισμός (ή μπούλινγκ, αγγλ. bullying) αναφέρεται στη σωματική και ψυχολογική κακοποίηση ή μείωση ασθενέστερων ατόμων σε μια ομάδα. Παρά την εντύπωση ορισμένων ότι αποτελεί αποκλειστικά σχολικό φαινόμενο, στην πραγματικότητα εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες και τις κοινωνικές ομάδες. Μπορεί να συναντηθεί σε οποιοδήποτε τύπο σχολείων και σχολικών εγκαταστάσεων, στον στρατό, σε αθλητικά σωματεία, στη φυλακή, αλλά και στην οικογένεια ή στο χώρο εργασίας (ανάλογα με το αν αφορά τον προϊστάμενο ή το αφεντικό, μιλάμε για ηθική παρενόχληση ή τοξικό ηγέτη). Είναι μια μορφή κακοποίησης ή εξαναγκασμού. Το θύμα του εκφοβισμού αναφέρεται και ως στόχος.
Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας έχει αποκαλέσει το μπούλινγκ «μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας» στα σχολεία, τους εργασιακούς χώρους, τους φίλους, γνωστούς, την οικογένεια, και γενικότερα στην κοινωνία και ιδιαίτερα εκεί που απαντούν μειονότητες ατόμων με διαφορετικούς προσανατολισμούς, πολιτικές τάξεις, συνήθεις, τρόπο ζωής, σεξουαλικότητα, ντροπή ή άλλους. [...] Είναι επίσης αλήθεια ότι οι μειονότητες και οι άνθρωποι με σωματικές αναπηρίες ή πνευματικές υστερήσεις πέφτουν συχνά θύματα επανειλημμένου bullying, απομόνωσης και άλλων κακοποιήσεων.
Οι άνθρωποι που ασκούν εκφοβισμό (bullying) μπορεί να έχουν ελλιπές δέσιμο με την οικογένειά τους, αναποτελεσματική πειθαρχία από κυρίαρχο ενήλικα ή και άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες που προκαλούν την διαταραχή της προσωπικότητάς τους (όπως μια αγχωτική ζωή στο σπίτι ή και εχθρικά αδέλφια).
Γενικά, το bullying ασκείται από τον δυνατότερο προς τον πιο αδύναμο ή τον «διαφορετικό» αλλά μπορεί και να εξασκείται και ειδικότερα προς την:
- Εθνικότητα (εθνικά μίση)
- Κοινωνική τάξη (πλούσιοι ή φτωχοί)
- Εμφάνιση (αρσενική για γυναίκα, θηλυκή για άνδρα, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κλπ.)
- Θρησκεία (αλλόθρησκος, αγνωστικιστής, άθεος ή άθρησκος)
- Ράτσα (ρατσισμός – σε χρώμα ή φυλή)
- Φύλο (αρσενικό ή θηλυκό)
- Σεξουαλική τάση (ομοφυλοφιλική)
- Συμπεριφορά (Εξαιρετικά ευγενική, μορφωμένη, καλλιτεχνική κτλ.)
- Γλώσσα του σώματος (θηλυπρεπείς κίνηση στον άνδρα ή μη δυναμική παρουσία)
- Προσωπικότητα (αδύναμη ή μη διεκδικητική)
- Παρελθόν (κάποιο συμβάν που έχει στιγματίσει στο παρελθόν)
- Μέγεθος (μικρόσωμη, παχύσαρκη ή καχεκτική εμφάνιση)
- Δύναμη (σωματικά αδύναμοι)
με σκοπό:
- Την ενίσχυση αυτοεκτίμησης του επιτιθέμενου
- Την αίσθηση εξουσίας (εξευτελίζοντας τρίτους)
- Επειδή και οι ίδιοι έχουν πέσει θύμα bullying (στην προσπάθεια να βρουν τη θέση τους στην «αγέλη») και τώρα ανταποδίδουν σε οποιονδήποτε.
Ο εκφοβισμός περιλαμβάνει τρία βασικά είδη κακοποίησης – συναισθηματική, λεκτική και σωματική. Συνήθως, πρόκειται για ανεπαίσθητες μεθόδους εξαναγκασμού όπως η ψυχολογική χειραγώγηση. Τα είδη του εκφοβισμού είναι πολύ διαφορετικά, καθώς και οι μέθοδοι με τα οποία εφαρμόζονται. Σε γενικές γραμμές, ο επιτιθέμενος έχει πάνω στο θύμα σωματική ή αριθμητική υπεροχή. Οι συνέπειες του εκφοβισμού αφορούν όλους τους εμπλεκόμενους σε βάθος χρόνου, αλλά το μεγαλύτερο αντίκτυπο έχει βέβαια στο θύμα. Το μπούλινγκ κυμαίνεται από την απλή μορφή εκφοβισμού σε πιο σύνθετες μορφές, στις οποίες ο νταής ενδέχεται να έχει έναν η περισσότερους φίλους που μπορεί να φαίνεται να είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν τον «αρχι-νταή» στις δραστηριότητές του. Το νταηλίκι στο σχολικό ή εργασιακό χώρο αναφέρεται και ως ομότιμη κακοποίηση. Είναι ακόμη ένας παράγοντας ώθησης στη μετανάστευση. Ο εκφοβισμός είναι δυνατό να λαμβάνει χώρα μεταξύ κοινωνικών ομάδων, κοινωνικών τάξεων και ακόμη και μεταξύ χωρών (υπερβολική εθνικοφροσύνη, σωβινισμός).
Μερικές φορές ως «εκφοβισμός» αναφέρεται επίσης η γραφειοκρατική παρενόχληση και η ανούσια επιβολή περιορισμών ή απαιτήσεων.
STOP BULLYING
Σχολική Εκδήλωση
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Σχολικής Βίας και Εκφοβισμού, το σχολείο μας με την βοήθεια της Καθηγήτριας αγγλικών Δήμου Παναγιώτας οργάνωσε μια παρουσίαση κατά της σχολικής βίας. Η παρουσίαση συμπεριλάμβανε μία θεατρική παράσταση στην οποία συμμετείχαν οι μαθητές τις Α΄ και Β΄ Γυμνασίου. Επίσης παρακολουθήσαμε και ακούσαμε αρκετά τραγούδια με θέμα το bullying.