Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΔΑΣ 1900-1990

Όλοι λένε πως η μόδα έρχεται και επανέρχεται, πως όταν βγαίνουν οι νέες τάσεις για κάθε σαιζόν οι αναφορές σε προηγούμενες δεκαετίες είναι εμφανείς. Και δεν έχουν άδικο. Τι όμως ήταν μόδα τις προηγούμενες δεκαετίες; Από πότε υπάρχουν οι μπαλαρίνες, οι pencil φούστες και τα φορέματα σε γραμμή Α με γεωμετρικά print; Πως εξελίχθηκε η μόδα μέσα στον καιρό; Πως ιστορικά γεγονότα και η κοινωνία επηρεάζει τον τρόπο που ντυνόντουσαν; Διαβάστε παρακάτω και θα δείτε…

Η ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ 1900-1919

Όλες οι αλλαγές που έγιναν αυτή την εποχή ήταν εξαιτίας του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου (1914-1918). Οι γυναίκες σταμάτησαν να φοράνε κοσμήματα και εντυπωσιακά ρούχα, άρχισαν να παίρνουν μέρος σε φιλανθρωπικά έργα, με αποτέλεσμα να διευρύνουν τους ορίζοντές τους και άλλαξαν την εμφάνισή τους για πάντα. Ενώπιον του πολέμου δεν υπήρχαν κοινωνικές τάξεις και όλες οι γυναίκες άρχισαν να ντύνονται πανομοιότυπα. Η επιρροή του πολέμου στη μόδα έγινε αισθητή με τα στρατιωτικά σιρίτια, τις ζώνες με αγκράφες και με τις φούστες των γυναικών, που λόγω πρακτικής αναγκαιότητας έγιναν πιο κοντές και έφτασαν μέχρι τους αστραγάλους (για πρώτη φορά το 1915 έφτασαν σε αυτό το ύψος οι φούστες όπου και παρέμειναν μέχρι το 1918). Οι άντρες φορούσαν κοστούμι, λίγο μεσάτο και κουμπωμένο ψηλά. Ως επίσημο ένδυμα καθιερώθηκε το σμόκιν. Σε γενικές γραμμές επικράτησαν τα σκούρα χρώματα στα ρούχα, αφού όλοι ήταν επηρεασμένοι από την απώλεια αγαπημένων προσώπων εξαιτίας του πολέμου.

Η ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ ΄20

Μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο οι κοινωνικές και οι οικονομικές εξελίξεις άλλαξαν τελείως τον ρόλο των γυναικών και έκαναν την εμφάνιση τους επαναστατικές καινοτομίες στην γυναικεία ενδυμασία. Αυτό που έρχεται στο μυαλό των περισσοτέρων όταν αναφερόμαστε στην δεκαετία του ’20 είναι το αλά “garconne” style. Στην πραγματικότητα όμως αυτό το στυλ έκανε την εμφάνιση του μετά το 1926. Τα προηγούμενα χρόνια το μήκος των φορεμάτων και των παλτό έφτανε μέχρι τη γάμπα. Τα φορέματα και οι φούστες κόντυναν μέχρι το γόνατο μόνο μεταξύ 1926 και 1928 και αυτή ήταν η μοναδική περίοδος που τα βραδινά φορέματα έφταναν σε αυτό το μήκος.

Η καθημερινή ενδυμασία των αντρών ήταν σοβαρή ή σπορ. Το σακάκι ήταν ιδιαίτερα σοβαρό, μονόπετο, με ψηλή μέση. Τα παντελόνια κόνταιναν προς τα κάτω. Το γιλέκο το βράδυ και το πουλόβερ την ημέρα αποτελούσαν απαραίτητα συστατικά της ανδρικής ενδυμασίας. Η επίσημη ενδυμασία παρέμεινε αυστηρή.

Την εποχή εκείνη υπερίσχυσε στην κόμμωση των γυναικών η κόμμωση αλά γκαρσόν σε συνδυασμό με ψηλά καπέλα ή τουρμπάνι διακοσμημένο με φτερά για τις πιο επίσημες εμφανίσεις. Απαραίτητα αξεσουάρ ήταν τα μακριά κολιέ από μαργαριτάρια και η μακριά πίπα με τσιγάρο. Το μακιγιάζ ήταν ιδιαίτερα έντονο στις βραδινές εμφανίσεις με σχεδόν μαύρα βαμμένα μάτια και κόκκινα, μικρά, βαμμένα χείλη.

Αξίζει να αναφερθεί ότι σε αυτή τη δεκαετία έκανε αισθητή την παρουσία της η Coco Channel, που τα ρούχα που σχεδίαζε εκπροσωπούν απόλυτα την εποχή αυτή. Τα ρούχα της είχαν ουδέτερα χρώματα, ήταν ευκολοφόρετα, άνετα, επαναστατικά και αρκετά μοντέρνα για την εποχή. Την πρώτη εμφάνιση του έκανε σε αυτή τη δεκαετία το LBD (μικρό μαύρο φόρεμα), που θεωρείται νόμιμο τέκνο της Coco Channel.

ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ ‘30

Η οικονομική κρίση (1929), η ανεργία και η εμφάνιση του εθνικοσοσιαλισμού ήταν κάποια φαινόμενα που επηρέασαν έντονα όλους τους τομείς της ζωής την περίοδο αυτή και φυσικά και τη μόδα.

Η γυναικεία ενδυμασία για το πρωί ήταν θηλυκή και καθωσπρέπει και για το βράδυ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί λαμπερή και αστραφτερή. Τα προηγούμενα χρόνια δεν ενδιέφερε τις γυναίκες τα ρούχα που θα φοράνε να είναι πρακτικά, αφού οι καθημερινές δουλειές γίνονταν από τις υπηρέτριες. Τη δεκαετία του ’30 όμως, τα πράγματα άλλαξαν, οι γυναίκες έγιναν περισσότερο παραγωγικές και πολυάσχολες, αυτό είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση πιο πρακτικών και απλών ρούχων που έδιναν ελευθερία στις κινήσεις για την ημέρα. Τα πιο εντυπωσιακά και πολυτελή φορέματα τα φορούσαν στις βραδινές τους εμφανίσεις. Την περίοδο αυτή επίσης, έκαναν την εμφάνισή τους νέα υφάσματα που ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένα στις βραδινά φορέματα, όπως το μεταλλικό λαμέ.

Σε γενικές γραμμές τα φορέματα ήταν από ανάλαφρα χυτά υφάσματα, τη μέρα βρίσκονταν στα είκοσι εκατοστά από το έδαφος και το βράδυ άγγιζαν τον αστράγαλο, τόνιζαν τη μέση, ήταν εφαρμοστά στους γοφούς και στο κάτω μέρος ήταν σε σχήμα καμπάνας, τα βραδινά φορέματα είχαν ντεκολτέ και ένα μικρό είδος πέπλου στο πίσω μέρος. Τέλος η στενή γραμμή επικράτησε και στις ζακέτες και στα παλτό.

Η ανδρική ενδυμασία παρέμεινε συντηρητική και μόνο η καθημερινή ενδυμασία με τον καιρό, έγινε πιο σπορ. Οι άνδρες φορούσαν μεσάτα σακάκια που τόνιζαν τους ώμους και παντελόνια σε ευθεία γραμμή με φαρδιά ρεβέρ.

Αξίζει να αναφερθεί ότι εκείνη την περίοδο έκτος την Coco Channel που έκανε την εμφάνιση της την προηγούμενη δεκαετία, υπήρχαν και κάποιες άλλες μεγάλες σχεδιάστριες όπως η ιταλίδα Elsa Schiaparelli (που αποτέλεσε εξαίρεση σε αυτή τη λιτή μόδα και σε συνεργασία με τον Σαλβατόρε Νταλί και τον Ζαν Κοκτό εμπλούτισε τις δημιουργίες της με σουρεαλιστικές πινελιές) και η γαλλίδα Madeleine Vionnet.

Τέλος αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως πρότυπα της εποχής ήταν σταρ του θεάτρου και του κινηματογράφου. Μπορούμε να αναφέρουμε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την Marlene Dietrich. Ήταν η πρώτη γυναίκα που κάπνισε δημόσια και φόρεσε αντρικό κουστούμι.

ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ ‘40

Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου (1938-1945), οι συνθήκες δεν άφηναν περιθώρια εξέλιξης στη μόδα. Τα υφάσματα ήταν δύσκολο να βρεθούν, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να κάνουν συχνές αλλαγές στα ρούχα τους και να ενώνουν υπολείμματα. Οι στρατιωτική ενδυμασία για τους άντρες, καθιερώθηκε και στις κοινωνικές εμφανίσεις. Η γυναικεία ενδυμασία ήταν απλή και λειτουργική σε διακριτικά χρώματα.

Μέσα στο υποτονικό σκηνικό της μεταπολεμικής περιόδου, έκανε την εμφάνιση του, με το New Look ο Christian Dior (1947-1957) και χαρακτηρίστηκε «Βασιλιάς της μόδας». Έδωσε μια αίσθηση πολυτέλειας και έκανε τη γυναικεία μόδα ιδιαίτερα θηλυκή και αριστοκρατική. Είδαμε λοιπόν, προς το τέλος αυτής της δεκαετίας μακριές φούστες ως τη γάμπα, με έντονα τονισμένη τη μέση και τους ώμους. Τα επίσημα φορέματα είχαν εκλεπτυσμένα ντεκολτέ και απέκτησαν επενδύσεις με υφάσματα. Στη γυναικεία εμφάνιση με το New Look προστέθηκαν τα κομψά καπέλα και η διακριτική κόμμωση με μπούκλες.

Στη ανδρική ένδυση δεν έγιναν ιδιαίτερες αλλαγές, μόνο που μετά τον πόλεμο τα σακάκια μάκρυναν, φάρδυναν στους ώμους και στένεψαν στους γοφούς.