Καθημερινά όλοι μας αγοράζουμε και καταναλώνουμε δεκάδες τυποποιημένα προϊόντα για τη διατροφή μας.

Στη συσκευασία των τροφίμων αυτών αναγράφονται πολλές σημαντικές πληροφορίες για το προϊόν το οποίο αγοράζουμε. Λίγοι όμως από τους καταναλωτές ελέγχουν τις πληροφορίες αυτές και ακόμη λιγότεροι γνωρίζουν ποιες πληροφορίες πρέπει να αναγράφονται στη συσκευασία της κάθε κατηγορίας τροφίμου.

Είναι σημαντικό όλοι μας να γνωρίζουμε, να ελέγχουμε και να αξιολογούμε τις πληροφορίες αυτές.

Ας δούμε ποιες πληροφορίες πρέπει να αναγράφονται πάνω σε μία συσκευασία τροφίμου και τι  αυτές σημαίνουν:

1.    Ποσότητα. Πρέπει να αναγράφεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος, δηλ η ποσότητα του τροφίμου χωρίς τη συσκευασία. Συνήθως μετριέται σε κιλά ή γραμμάρια (στερεά) ή λίτρα (υγρά).

2.    Ονομασία προϊόντος. Η ονομασία του προϊόντος πρέπει να δίνει πληροφορίες για τη φυσική κατάσταση του τροφίμου ή για την επεξεργασία που έχει υποστεί πχ συμπυκνωμένο γάλα, καπνιστή γαλοπούλα κλπ. Υποχρεωτικά πρέπει να αναφέρεται η χρήση ιονίζουσας ακτινοβολίας.

3.    Κατάλογος συστατικών. Πρέπει να αναγράφονται όλα τα συστατικά του τροφίμου, με φθίνουσα τάξη του μεγέθους του βάρους τους, δηλ από το περισσότερο στο λιγότερο (εξαίρεση :μίγματα μπαχαρικών και λαχανικών).

4.    Διατήρηση: έχουμε 2 κατηγορίες: α)Ημερομηνία λήξης : για τρόφιμα που χαλούν εύκολα πχ αυγό, γάλα, κρέας κλπ. Μετά την ημερομηνία λήξης δε θα πρέπει να καταναλωθούν αυτά τα τρόφιμα γιατί υπάρχει κίνδυνος δηλητηρίασης. β)Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από :για τρόφιμα που διατηρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα πχ μακαρόνια, ρύζι, φρυγανιές, κονσέρβες κλπ. Μετά την ημερομηνία ανάλωσης το προϊόν μπορεί να έχει χάσει τη γεύση, την οσμή ή την υφή του αλλά δεν είναι επικίνδυνο για την υγεία.

5.    Παραγωγός/Εισαγωγέας. Πρέπει να αναγράφονται(ευανάγνωστα) η επωνυμία κι η διεύθυνση του συσκευαστή ή του εισαγωγέα. Αν θέλετε περισσότερες πληροφορίες για το προϊόν ή έχετε παράπονα μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί τους.

6.    Βιολογικό. Η χρήση της λέξης βιολογικό επιτρέπεται μόνο όταν το τρόφιμο πληροί κάποιες προϋποθέσεις. Παράλληλα πρέπει να φέρει και το λογότυπο κάποιας εταιρείας πιστοποίησης πχ ΔΗΩ.

7.    Γενετικά Τροποποιημένοι Οργανισμοί (ΓΤΟ). Τα γνωστά ως μεταλλαγμένα. Όταν το ποσοστό των μεταλλαγμένων είναι πάνω από 0,9% στο τρόφιμο τότε αυτό πρέπει να αναφέρεται. Το ίδιο ισχύει και για το κάθε συστατικό του τροφίμου ξεχωριστά.

8.    Προέλευση. Είναι υποχρεωτική για ορισμένες κατηγορίες προϊόντων, πχ κρέας, φρούτα, λαχανικά. Επίσης είναι υποχρεωτική όταν στη συσκευασία υπάρχει κάποια εικόνα ή σήμα που θα μπορούσαν να παραπλανήσουν τον καταναλωτή ως προς τη χώρα προέλευσης πχ μία σημαία.

9.    Διατροφικές πληροφορίες. Αναφέρονται οι θερμίδες και τα θρεπτικά συστατικά πχ βιταμίνες, μέταλλα που περιέχει ένα τρόφιμο

• Ισχυρισμοί για την πρόληψη, αντιμετώπιση ή θεραπεία ανθρώπινων νοσημάτων
• Ισχυρισμοί που αναφέρονται σε ποσοστό ή ποσότητα απώλειας βάρους πχ θα χάσετε 3 κιλά
• Αναφορά ότι επιτρέπεται ρητά ή συστήνεται από γιατρούς
• Ισχυρισμοί που υποδηλώνουν ότι μπορεί να επηρεαστεί η υγεία εάν δεν καταναλωθεί το τρόφιμο.

 

«Μια πλήρης και ισορροπημένη διατροφή βοηθά το μαθητή να είναι πιο υγιής και πιο ισχυρός, για να έχει καλύτερη απόδοση στο διάβασμά του» επισημαίνει ο κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, κ. Αβραάμ Κάζης.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το διαιτολόγιο του υποψηφίου αυτήν την περίοδο πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις ομάδες τροφίμων, με έμφαση στα ψάρια και τα θαλασσινά, στα γαλακτοκομικά, στα φρούτα και τα λαχανικά.

«Περικλείοντας όλες τις ομάδες τροφίμων στο καθημερινό διαιτολόγιο, μπορούν να καλυφθούν όλες οι ανάγκες του έφηβου μαθητή σε μακροθρεπτικά (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη) και μικροθρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία), χωρίς να απαιτούνται συμπληρώματα διατροφής»

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ…….ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ

ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΜΕ ΕΝΑ ΚΑΛΟ ΠΡΩΙΝΟ

Η γλυκόζη είναι το κύριο καύσιμο του εγκεφάλου μας. Κατά το βραδινό ύπνο οι τιμές της γλυκόζης στον οργανισμό μας μειώνονται και όταν ξυπνήσουμε αργούν να αυξηθούν. Η χαμηλή γλυκόζη αίματος έχει συσχετισθεί με φτωχή μνήμη, δυσκολίες της συγκέντρωσης και της μάθησης. Τρώγοντας λοιπόν πρωινό, αυξάνουμε τα επίπεδα γλυκόζης αίματος και επιτρέπουμε στον οργανισμό μας να λειτουργεί κανονικά.

Επίσης, μια σειρά από δημοσιευμένες έρευνες που μελέτησαν την απόδοση μαθητών σε πρωινά τεστ στο σχολείο μετά τη λήψη ή μη πρωινού έδειξαν ότι η απόδοσή τους ήταν υψηλότερη όταν τα παιδιά είχαν καταναλώσει πρωινό στο σπίτι, κάτι που οφείλονταν και στην καλύτερη λειτουργία της μνήμης τους. Μάλιστα, η κατανάλωση υδατανθράκων στο πρωινό συσχετίστηκε ισχυρά με την προσοχή και την ικανότητα μνήμης των παιδιών στο σχολείο

Ένα καλό πρωινό μπορεί να περιλαμβάνει κάποιο γαλακτοκομικό προϊόν (γάλα ή γιαούρτι ή κρέμα), ένα αμυλούχο τρόφιμο ( δημητριακά πρωινού, ψωμί ή φρυγανιές, σπιτικό κέικ), φρούτο ή χυμό, μέλι ή μαρμελάδα.

     Την ημέρα των εξετάσεων, σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει ο μαθητής να ξεκινήσει με άδειο στομάχι, γιατί υπάρχει η πιθανότητα να ζαλιστεί και δεν θα μπορέσει να αποδώσει τα μέγιστα. Ένα ελαφρύ, τονωτικό πρωινό είναι απαραίτητο γιατί παρέχει στον οργανισμό την ενέργεια που χρειάζεται και επιπλέον εξασφαλίζει αυξημένη μνήμη και καλύτερη συγκέντρωση.

ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΓΕΥΜΑΤΩΝ……όσο πιο συχνά τόσο πιο καλά!!!

     Η κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων συμβάλλει στο να βρίσκεται ο μαθητής σε εγρήγορση και να αυξάνεται η αποδοτικότητά του. Αντίθετα, τα μεγάλα γεύματα προκαλούν υπνηλία και μειώνουν τη συγκέντρωση και την ικανότητα σκέψης του παιδιού.

Τα συχνά γεύματα, χαμηλά σε λιπαρά, αποτελούν μια σωστή επιλογή επειδή είναι πιο εύπεπτα, χωρίς να απασχολείται μεγάλη ποσότητα αίματος στο πεπτικό σύστημα για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, δίνοντας την δυνατότητα στον μαθητή να επιτελέσει τις πνευματικές του διεργασίες πιο αποτελεσματικά.

Έτσι, είναι προτιμότερο να καταναλώνονται μικρότερες ποσότητες τροφίμων (με μορφή σνακ ή κυρίως γευμάτων) ανά 2-3 ώρες, ώστε ο μαθητής να μην αισθάνεται ούτε το αίσθημα της πείνας, ούτε το αίσθημα του υπερκορεσμού. Η ισορροπία και το μέτρο στην επιλογή των φαγητών συμβάλλουν σημαντικά στην απόδοση του μαθητή στο διάβασμα, ενώ η σωστή κατανομή των γευμάτων συμβάλλει στην καλύτερη διάθεση, απομνημόνευση και αυτοσυγκέντρωση. 

Υγιεινές προτάσεις για ελαφριά σνακ  είναι:

• Μια δροσερή φρουτοσαλάτα με ποικιλία φρούτων μέλι, κανέλα και ξηρούς καρπούς
• Γιαούρτι με φρούτα, μέλι και ξηρούς καρπούς
• Γιαούρτι με μέλι ή μαρμελάδα ή γλυκό κουταλιού
• Δημητριακά ολικής αλέσεως με ημίπαχο γάλα
• Μπάρα δημητριακών ολικής αλέσεως με φρούτα ή με σοκολάτα
• 1 κομμάτι σοκολάτα υγείας ή παστέλι
• Αποξηραμένα φρούτα
• 2-3 μπισκότα
• Μικρή μερίδα κέικ ή γλυκό (κατά προτίμηση παρασκευασμένο στο σπίτι)

ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΣΤΟ ΠΙΑΤΟ ΜΑΣ

Στη δύσκολη περίοδο των εξετάσεων είναι σημαντική η κατανάλωση τροφίμων από όλες τις ομάδες (γαλακτοκομικά, φρούτα, λαχανικά, ρύζι, μακαρόνια, κρέας, ψάρι) προκειμένου ο μαθητής να μη νιώθει στέρηση και να λαμβάνει όλα τα θρεπτικά συστατικά.

ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΠΡΙΝ……

Η ημέρα που προηγείται των εξετάσεων είναι πολύ σημαντική για την επίδοση του μαθητή. Έχει να καταπολεμήσει έναν πολύ μεγάλο εχθρό, το άγχος.
Όλες οι δραστηριότητες αυτής της ημέρας πρέπει να είναι ευχάριστες για το παιδί, ώστε να αντιμετωπίσει το άγχος του και αυξήσει την αυτοπεποίθησή του. Η διατροφή είναι ένας από τους παράγοντες που μπορεί να βοηθήσει καθοριστικά προς αυτή την κατεύθυνση.
Είναι προτιμότερο η προηγούμενη ημέρα να περιλαμβάνει κάποιο οικείο και μάλιστα αγαπητό στο παιδί φαγητό, που θα του αυξήσει τη διάθεση και θα του προσφέρει ευχαρίστηση. Η επιλογή του φαγητού είναι καλό να γίνει από τον ίδιο το μαθητή με τη διακριτική καθοδήγηση των γονέων και ιδιαίτερα της μητέρας, καθώς είναι σημαντικό να είναι μεν γευστικό, αλλά ταυτόχρονα να μην είναι ιδιαίτερα πικάντικο και βαρύ, ώστε να αποφευχθούν πιθανά στομαχικά προβλήματα. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει την ημέρα αυτή το διαιτολόγιο να περιλαμβάνει κάποιο φαγητό που προκαλεί αποστροφή στο μαθητή, ακόμα κι αν είναι «δυναμωτικό»! Επιπλέον, πρέπει να αποφευχθεί οποιοδήποτε «καινούριο» φαγητό που δεν έχει ξαναδοκιμάσει το ίδιο το παιδί, καθώς υπάρχει πάντα ο κίνδυνος ένα ξένο προς το παιδί τρόφιμο να του προκαλέσει δυσανεξία ή στομαχικές διαταραχές, ιδιαίτερα λόγω του αυξημένου άγχους της ημέρας.

Μεγαλύτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στο δείπνο, καθώς ένα βαρύ βραδινό μπορεί να επηρεάσει την χαλάρωση και ξεκούραση του μαθητή και κατ’ επέκταση την απόδοσή του την επόμενη ημέρα.

Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ ΚΑΦΕ

Η καφεΐνη του καφέ λειτουργεί ως διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος. Σε μικρές ποσότητες βελτιώνει τις πνευματικές ικανότητες γιατί προκαλεί εγρήγορση και ελαττώνει το αίσθημα της κόπωσης του ατόμου. Η υπερβολική κατανάλωσή της όμως ενοχοποιείται για εκδηλώσεις νευρικότητας, άγχους και αϋπνίας. Σε άτομα που δεν πίνουν συχνά ή καθόλου καφέ αρκούν και μικρές ποσότητες καφέ, για να προκαλέσουν τα παραπάνω αρνητικά συμπτώματα. Οπότε η ποσότητα λήψης καφέ θέλει προσοχή ώστε οι υποψήφιοι να πετύχουν τον στόχο τους.

ΠΡΟΣΟΧΗ την ημέρα πριν τις εξετάσεις, η κατανάλωση καφέ ή άλλου καφεϊνούχου ροφήματος (αναψυκτικά τύπου cola, κλπ) και ιδιαίτερα τις βραδινές ώρες, θα πρέπει να αποφευχθεί.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Η λήψη συμπληρωμάτων πρέπει να συστήνεται αποκλειστικά απόαρμόδιους επιστήμονες [διαιτολόγος, γιατρός. Σε γενικές γραμμές τα συμπληρώματα βοηθούν στην πνευματική λειτουργία, πλην όμως ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί σε κάποια που εμπεριέχουν καφεΐνη και μπορεί να υπερδιεγείρουν το νευρικό σύστημα.

Σε κάθε περίπτωση, ισχύει ότι η λήψη συμπληρωμάτων δεν αποτελεί υποκατάστατο μιας πλήρους και ισορροπημένης διατροφής. Αυτή επιτυγχάνεται μόνο μέσα από την πρόσληψη των τροφών.

ΔΙΑΙΤΑ ΑΔΥΝΑΤΙΣΜΑΤΟΣ: ΝΑΙ ή ΟΧΙ;

Θα πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα τόσο στους μαθητές, όσο και στους γονείς, ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας ή των ημερών των εξετάσεων να ακολουθείται οποιουδήποτε είδους δίαιτα αδυνατίσματος, καθώς προκαλούνται ευκολότερα εκνευρισμός, ευερεθιστότητα και κόπωση και παρατηρούνται μειωμένη συγκέντρωση, μνήμη και γενικότερα περιορισμένη απόδοση στο διάβασμα.

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΑΝ ΠΑΡΕΤΕ ΜΕΡΙΚΑ ΚΙΛΑ

Μετά τις εξετάσεις, στις διακοπές σας, θα έχετε όλο το χρόνο για να επανέλθετε στην προηγούμενη κατάσταση.

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΚΑΙ ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ

Μαρία Χατζηπανταζή

 

ΠΗΓΕΣ

Edu.klimaka.gr

medNutrition

Ελληνική Εταιρία Ενημέρωσης Γονέων parents.gr

Pathfinder news

     Αποτελεί πλέον κοινή γνώση ότι η παχυσαρκία αποτελεί ένα μείζον πρόβλημα στο σύγχρονο κόσμο και αυτό αποδεικνύεται καθημερινά στην εργασία μας και τη διασκέδασή μας ενώ ταυτόχρονα αποτελεί κύριο θέμα επιστημονικών ή μη περιοδικών. Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 1 δις. άνθρωποι διεθνώς είναι παχύσαρκοι και ο αριθμός αυτός αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο. Αυτό όμως που πραγματικά «σοκάρει» είναι η αυξημένη επίπτωση της παχυσαρκίας στην παιδική και εφηβική ηλικία. Σύμφωνα με επιδημιολογικά δεδομένα, η παχυσαρκία, μεταξύ των ετών 1963 -2004, διπλασιάστηκε στα παιδιά ηλικίας 2-5 ετών (από 5% σε 14%), τετραπλασιάστηκε στα παιδιά ηλικίας 6-11 ετών(από 4% σε 19%), τριπλασιάστηκε στους εφήβους (από 5% σε 17%) ενώ και το 12% των βρεφών ηλικίας 6-23 μηνών είναι υπέρβαρα.

     Η ταχεία αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας, σύμφωνα με όλα τα στοιχεία, οφείλεται στην τεράστια αλλαγή του τρόπου ζωής, που ακολουθεί το «Δυτικό» πρότυπο. Όσον αφορά στα παιδιά, το παιχνίδι σε αυλές και πλατείες έχει πλέον αντικατασταθεί από τα «playstation» και τα παιχνίδια στον ηλεκτρονικό υπολογιστή, που μεταφράζονται σε καθιστική ζωή. Οι γονείς εργάζονται αρκετές ώρες και η κλασική μεσογειακή διατροφή για την οποία ήμασταν περήφανοι κάποτε, έδωσε τη σκυτάλη της στα έτοιμα φαγητά (fast food) που αποτελούνται από τρόφιμα υψηλής θερμιδικής πυκνότητας και συνήθως μικρής θρεπτικής αξίας. Οι έντονοι ρυθμοί και οι πολλές ώρες απουσίας από το σπίτι έχουν αυξήσει τη συχνότητα γευμάτων εκτός σπιτιού (συνήθως ένα μεγάλο γεύμα την ημέρα).

     Υποστηρίζεται βέβαια ότι για την παχυσαρκία «φταίνε» και τα γονίδια, δηλ. διαταραχές στο γενετικό μας υλικό που προδιαθέτουν κάποια άτομα να γίνουν παχύσαρκα. Πραγματικά, η γενετική προδιάθεση πάντα υπήρξε πιθανή αιτία στην ανάπτυξη της παχυσαρκίας και γίνεται πολλή συζήτηση και εκτεταμένη έρευνα για την ταυτοποίηση συγκεκριμένων γονιδίων και διαταραχών που αυξάνουν την όρεξη ή μειώνουν τον κορεσμό ή διαταράσσουν το φυσιολογικό μεταβολισμό. Όμως η γενετική από μόνη της, δεν μπορεί να δικαιολογήσει τη δραματική αύξηση της παχυσαρκίας. Το σενάριο που ερμηνεύει καλύτερα την πραγματικότητα είναι ότι τα άτομα με κάποια γενετική προδιάθεση που εκτίθενται σε ένα «κακό» περιβάλλον με κακή διατροφή και λίγη άσκηση, γίνονται παχύσαρκα.

     Είναι γνωστό ότι η παχυσαρκία συνοδεύεται από υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, αυξημένη χοληστερίνη, καταστάσεις που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων. Όμως αυτό που «σοκάρει» είναι ότι τέτοιες και ανάλογης βαρύτητας διαταραχές διαπιστώνονται σε μεγάλο ποσοστό και στα παιδιά και στους εφήβους. Μια «τραγική» πρόβλεψη είναι ότι αν η παχυσαρκία συνεχίζει να αυξάνεται με το σημερινό ρυθμό τότε 1 στα 3 νεογνά που γεννήθηκαν το 2000 θα αναπτύξουν μελλοντικά σακχαρώδη διαβήτη. Επιπρόσθετα, φαίνεται ότι η παιδική παχυσαρκία συνοδεύεται από υπέρταση, διαταραχές των λιπιδίων, σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο κ.λ.π

     Επίσης η παιδική παχυσαρκία συνοδεύεται από έντονες ψυχοκοινωνικές διαταραχές (χαμηλή αυτοεκτίμηση, προβλήματα συμπεριφοράς) που αποτελούν σημαντικό πρόβλημα γιατί μειώνουν την κοινωνικότητα και αυξάνουν την απομόνωση και την εσωστρέφεια των παιδιών επιδεινώνοντας περαιτέρω το πρόβλημα της παχυσαρκίας.

     Η παχυσαρκία φαίνεται ότι εμμένει με αποτέλεσμα τα παχύσαρκα παιδιά να γίνονται οι αυριανοί παχύσαρκοι ενήλικες, με τις γνωστές συνέπειες. Βέβαια σε αυτό βοηθά και το θετικό για παχυσαρκία οικογενειακό ιστορικό. Ένα παιδί με παχύσαρκους γονείς κινδυνεύει σαφώς περισσότερο να γίνει παχύσαρκος ενήλικας. Σημασία έχει και η βαρύτητα, η ηλικία και η χρονική διάρκεια εγκατάστασης της παχυσαρκίας. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι παχύσαρκοι έφηβοι έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες συγκριτικά με τα παχύσαρκα παιδιά. Εκτιμάται ότι το 70% των παχύσαρκων προεφηβικών παιδιών και το 80% των παχύσαρκων εφήβων γίνονται παχύσαρκοι ενήλικες.

     Παρά την εξέλιξη της επιστήμης, η πρόληψη, η έγκαιρη αναγνώριση και η παρέμβαση κυρίως με υγιεινοδιαιτητικές συστάσεις, αποτελούν σημαντικά βήματα στην αντιμετώπιση του προβλήματος Τα παιδιά είναι ευάλωτα στις κοινωνικές και περιβαλλοντικές πιέσεις που οδηγούν σε αύξηση της παχυσαρκίας. Αν και είναι δυνατόν να τα ενθαρρύνουμε έτσι ώστε να αυξήσουν τον αυτοέλεγχο έναντι των πειρασμών και να τους παρέχουμε τις κατάλληλες γνώσεις και δεξιότητες προκειμένου να κάνουν καλύτερες επιλογές, δεν μπορούμε να περιμένουμε απ’ αυτά να σηκώσουν το βάρος της ευθύνης για τον έλεγχο του βάρους τους. Η ευθύνη αυτή βαρύνει την οικογένεια, το σχολείο, την κοινότητα και την πολιτεία.

Μαρία Χατζηπανταζή