Καθημερινά όλοι μας αγοράζουμε και καταναλώνουμε δεκάδες τυποποιημένα προϊόντα για τη διατροφή μας.Στη συσκευασία των τροφίμων αυτών αναγράφονται πολλές σημαντικές πληροφορίες για το προϊόν το οποίο αγοράζουμε. Λίγοι όμως από τους καταναλωτές ελέγχουν τις πληροφορίες αυτές και ακόμη λιγότεροι γνωρίζουν ποιες πληροφορίες πρέπει να αναγράφονται στη συσκευασία της κάθε κατηγορίας τροφίμου.
Είναι σημαντικό όλοι μας να γνωρίζουμε, να ελέγχουμε και να αξιολογούμε τις πληροφορίες αυτές.
ΠΩΣ ΔΙΑΒΑΖΕΤΑΙ ΜΙΑ ΕΤΙΚΕΤΑ
Ας δούμε ποιες πληροφορίες πρέπει να αναγράφονται πάνω σε μία συσκευασία τροφίμου και τι αυτές σημαίνουν:
1. Ποσότητα. Πρέπει να αναγράφεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος, δηλ η ποσότητα του τροφίμου χωρίς τη συσκευασία. Συνήθως μετριέται σε κιλά ή γραμμάρια (στερεά) ή λίτρα (υγρά).
2. Ονομασία προϊόντος. Η ονομασία του προϊόντος πρέπει να δίνει πληροφορίες για τη φυσική κατάσταση του τροφίμου ή για την επεξεργασία που έχει υποστεί πχ συμπυκνωμένο γάλα, καπνιστή γαλοπούλα κλπ. Υποχρεωτικά πρέπει να αναφέρεται η χρήση ιονίζουσας ακτινοβολίας.
3. Κατάλογος συστατικών. Πρέπει να αναγράφονται όλα τα συστατικά του τροφίμου, με φθίνουσα τάξη του μεγέθους του βάρους τους, δηλ από το περισσότερο στο λιγότερο (εξαίρεση :μίγματα μπαχαρικών και λαχανικών).4. Διατήρηση: έχουμε 2 κατηγορίες: α)Ημερομηνία λήξης : για τρόφιμα που χαλούν εύκολα πχ αυγό, γάλα, κρέας κλπ. Μετά την ημερομηνία λήξης δε θα πρέπει να καταναλωθούν αυτά τα τρόφιμα γιατί υπάρχει κίνδυνος δηλητηρίασης. β)Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από :για τρόφιμα που διατηρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα πχ μακαρόνια, ρύζι, φρυγανιές, κονσέρβες κλπ. Μετά την ημερομηνία ανάλωσης το προϊόν μπορεί να έχει χάσει τη γεύση, την οσμή ή την υφή του αλλά δεν είναι επικίνδυνο για την υγεία.
5. Παραγωγός/Εισαγωγέας. Πρέπει να αναγράφονται(ευανάγνωστα) η επωνυμία κι η διεύθυνση του συσκευαστή ή του εισαγωγέα. Αν θέλετε περισσότερες πληροφορίες για το προϊόν ή έχετε παράπονα μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί τους.
6. Βιολογικό. Η χρήση της λέξης βιολογικό επιτρέπεται μόνο όταν το τρόφιμο πληροί κάποιες προϋποθέσεις. Παράλληλα πρέπει να φέρει και το λογότυπο κάποιας εταιρείας πιστοποίησης πχ ΔΗΩ.
7. Γενετικά Τροποποιημένοι Οργανισμοί (ΓΤΟ). Τα γνωστά ως μεταλλαγμένα. Όταν το ποσοστό των μεταλλαγμένων είναι πάνω από 0,9% στο τρόφιμο τότε αυτό πρέπει να αναφέρεται. Το ίδιο ισχύει και για το κάθε συστατικό του τροφίμου ξεχωριστά.
.jpg "Πηγή: www.eid.org.gr")
8. Προέλευση. Είναι υποχρεωτική για ορισμένες κατηγορίες προϊόντων, πχ κρέας, φρούτα, λαχανικά. Επίσης είναι υποχρεωτική όταν στη συσκευασία υπάρχει κάποια εικόνα ή σήμα που θα μπορούσαν να παραπλανήσουν τον καταναλωτή ως προς τη χώρα προέλευσης πχ μία σημαία.9. Διατροφικές πληροφορίες. Αναφέρονται οι θερμίδες και τα θρεπτικά συστατικά πχ βιταμίνες, μέταλλα που περιέχει ένα τρόφιμο
10. Ισχυρισμοί για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες. Όταν στη συσκευασία αναγράφεται κάποιος ισχυρισμός για τις θρεπτικές ιδιότητες ενός συστατικού του τροφίμου, πρέπει να βασίζεται σε επιστημονικά στοιχεία.
Οι ισχυρισμοί: χαμηλό σε λιπαρά, πλούσιο σε φυτικές ίνες κλπ αντιστοιχούν σε κάποιους προκαθορισμένους ορισμούς ώστε να μην γίνεται αυθαίρετη χρήση.
Οι ισχυρισμοί ότι ένα τρόφιμο ή ένα συστατικό του κάνει καλό στην υγεία πχ κάνει καλό στην καρδιά επιτρέπονται μόνο εάν μπορεί αν αποδειχθεί επιστημονικά. Ακόμα δεν επιτρέπεται να αναφέρεται θετικός ισχυρισμός για τις επιδράσεις στην υγεία ενός τροφίμου που περιέχει πολύ αλάτι, λιπαρά ή ζάχαρη.
Τέλος, απαγορεύεται η αναγραφή των παρακάτω ισχυρισμών:
- Ισχυρισμοί για την πρόληψη, αντιμετώπιση ή θεραπεία ανθρώπινων νοσημάτων
- Ισχυρισμοί που αναφέρονται σε ποσοστό ή ποσότητα απώλειας βάρους πχ θα χάσετε 3 κιλά
- Αναφορά ότι επιτρέπεται ρητά ή συστήνεται από γιατρούς
- Ισχυρισμοί που υποδηλώνουν ότι μπορεί να επηρεαστεί η υγεία εάν δεν καταναλωθεί το τρόφιμο.
Οι παρακάτω εικόνες είναι από τη διδασκαλία της αντίστοιχης ενότητας κατά τη διάρκεια του μαθήματος της Οικιακής Οικονομίας.
