Η εργασία αυτή ασχολήθηκε με ένα φαινομενικά αθώο ζήτημα, την πειρατεία λογισμικού. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε έστω ένα πρόγραμμα το οποίο έχουμε αντιγράψει από έναν φίλο μας ή έχουμε αγοράσει από πλανόδιους πωλητές.

Η ανάλυση του θέματος ξεκινάει με την περιγραφή του προβλήματος και την καταγραφή του μεγέθους του, και τέλος παρουσιάζονται ορισμένοι τρόποι ελέγχου και επιτήρησης του φαινομένου.

Τι είναι λογισμικό

Το λογισμικό, το σύνολο δηλαδή των προγραμμάτων του υπολογιστή, είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για τον καθένα. Η χρήση του καθιστά τις επιχειρήσεις αποτελεσματικότερες, περισσότερο παραγωγικές και συντελεί στη μείωση του κόστους λειτουργίας. Τα εξειδικευμένα προγράμματα αποτελούν ένα πολύτιμο μέσο για τους αρχιτέκτονες, μηχανικούς, και όλους τους επαγγελματίες.

Τι είναι πειρατεία λογισμικού

Πειρατεία λογισμικού είναι η κλοπή προγραμμάτων λογισμικού με την παράνομη αντιγραφή ή πλαστογράφηση γνήσιων προϊόντων και την διανομή πλαστών και παράνομα αντιγραμμένων προϊόντων. Πειρατεία μπορεί να χαρακτηριστεί και η μη συστηματική αντιγραφή προϊόντων χωρίς νόμιμη άδεια χρήσης από ιδιώτες ή επιχειρήσεις, καθώς επίσης και η διανομή ή η μεταπώληση προϊόντων λογισμικού. Παραβιάζεται έτσι ένα από τα σημαντικότερα δικαιώματα του δικαιούχου του προγράμματος – του δημιουργού ή του «παραγγελιοδόχου» – το δικαίωμα αναπαραγωγής.

Μορφές πειρατείας λογισμικού

Οι κυριότερες μορφές παράνομης αναπαραγωγής είναι οι εξής:

1. Η αντιγραφή χωρίς άδεια χρήσης από ιδιώτες ή εταιρίες – ο πιο συνηθισμένος τύπος πειρατείας λογισμικού.

2. Η δήλωση μικρότερου από τον πραγματικό αριθμό εγκαταστάσεων σε μια εταιρεία που διαθέτει άδειες για έναν συγκεκριμένο αριθμό χρηστών υπολογιστών.

3. Ο δανεισμός προϊόντων λογισμικού μεταξύ φίλων και συνεργατών.

4. Η πλαστογραφία, η παράνομη δηλαδή αναπαραγωγή και πώληση λογισμικού με τέτοιο τρόπο ώστε να φαίνεται νόμιμο. Αυτή μπορεί να περιλαμβάνει πιστή απομίμηση της συσκευασίας και συχνά των ολογραμμάτων. Η αυξανόμενη δημοτικότητα του εμπορίου μέσω Internet έχει αυξήσει και τις πιθανότητες να βρεθούν οι καταναλωτές αντιμέτωποι με το πρόβλημα της χρήσης πλαστών προϊόντων.

5. Η προμήθεια προγραμμάτων αναβάθμισης χωρίς να διαθέτει κανείς το βασικό πρόγραμμα. Η άδεια για τη χρήση της αναβάθμισης ισχύει μόνον στη περίπτωση που διαθέτει κανείς νόμιμη άδεια για το βασικό πρόγραμμα. Διαφορετικά η χρήση της αναβάθμισης -και του προγράμματος είναι παράνομη.

6. Το online «κατέβασμα» από το internet λογισμικού χωρίς τη ρητή άδεια. Υπάρχουν στο διαδίκτυο πειρατικά sites που διαθέτουν πολλά παράνομα προγράμματα, συχνά μαζί με δυσάρεστες εκπλήξεις…

Σε όλες τις περιπτώσεις πραγματοποιείται παραβίαση της νομοθεσίας και οι χρήστες τίθενται σε μεγάλο κίνδυνο. Καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται, ακόμη και οι πιο απαιτητικοί καταναλωτές συχνά δεν είναι σε θέση να ξεχωρίσουν το νόμιμο λογισμικό από το πλαστό. Το πλαστό κατασκευάζεται και προωθείται με τρόπο ώστε να μοιάζει και να ανταγωνίζεται το αυθεντικό προϊόν.

Εκτιμάται ότι :

1. Υπάρχουν πάνω από 840.000 Internet sites, τα οποία πουλάνε παράνομο λογισμικό το οποίο εμφανίζουν σαν γνήσιο. Πολλοί αγοραστές τέτοιων προγραμμάτων δεν καταφέραν ποτέ να πάρουν τα χρήματα τους πίσω όταν διαπίστωσαν ότι το προϊόν που τους έστειλαν ήταν πλαστό.

2. Δύο περίπου εκατομμύρια σελίδες στο διαδίκτυο προσφέρουν, παρέχουν σύνδεση ή αναφέρονται σε λογισμικό »warez» – αυτός είναι ο όρος που χρησιμοποιείται στο Internet για το πειρατικό λογισμικό.

3. Ένα ποσοστό μεγαλύτερο του 60% είναι πλαστό και ένα ποσοστό μεγαλύτερο του 90% πωλείται κατά παράβαση της Άδειας Χρήσης του κατασκευαστή.

Η πειρατεία στο λογισμικό εκτός του ότι βλάπτει την εμπορική αλυσίδα από το δημιουργό ως τον μεταπωλητή, εγκυμονεί και πολλούς κινδύνους:

• πιθανότητα μετάδοσης ιών,

• έλλειψη παροχής τεχνικής βοήθειας,

• έλλειψη εγγύησης καλής λειτουργίας,

• έλλειψη δυνατότητας αναβάθμισης,

• έλλειψη αδειών και βασικών κομματιών,

• δημιουργία υψηλών τιμών στα αυθεντικά προγράμματα

Δεν πρόκειται για έγκλημα χωρίς θύμα…

Καταναλωτές που αγοράζουν πλαστό λογισμικό:

• αγοράζουν λογισμικό που δεν έχει ελεγχθεί και μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργίες

• κινδυνεύουν από την πιθανότητα μετάδοσης ιών που προξενούν βλάβες στο σκληρό δίσκο και στο δίκτυο

• δεν έχουν τεχνική υποστήριξη και δυνατότητα αναβάθμισης του προγράμματος

• είναι παράνομοι, καθώς δεν έχουν νόμιμο δικαίωμα να χρησιμοποιούν το προϊόν

• το βρίσκουν φυσικά σε πολύ «δελεαστική» τιμή

Συνέπειες της πειρατείας λογισμικού

Ένα μέρος από τα χρήματα που δαπανούνται για την αγορά αυθεντικού λογισμικού διοχετεύεται πίσω στην έρευνα και την ανάπτυξη λογισμικού, ώστε να παραχθούν νεότερα και πιο εξελιγμένα προγράμματα, και στο κράτος ως φορολόγηση από την πώληση του προϊόντος. Όταν όμως αγοράζουμε παράνομα αντίγραφα, τα χρήματά μας πηγαίνουν κατευθείαν στις τσέπες των παραβατών. Το γεγονός αυτό έχει σαν συνέπεια να δημιουργούνται σημαντικά προβλήματα στη βιομηχανία λογισμικού, στην οικονομία του κράτους καθώς και σε εμάς τους ίδιους.

Συνέπειες στο κράτος 

      Η πειρατεία λογισμικού είναι εχθρός της γενικότερης ανάπτυξης και οικονομικής ευημερίας κάθε χώρας. Επενεργεί ανασταλτικά στην επένδυση κεφαλαίων από εθνικούς και ξένους επενδυτές. Στερεί τα κράτη από φορολογικούς πόρους αλλά και θέσεις απασχόλησης σε τομείς που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την ανάπτυξη λογισμικού. Δημιουργεί μία ανεξέλεγκτη παραοικονομία με υψηλά αφορολόγητα εισοδήματα. Εθίζει ορισμένους στην εγκληματική δράση.

Η ενημέρωση και η εκπαίδευση είναι ο μόνος τρόπος προφύλαξης από το παράνομο λογισμικό. Όταν αγοράζουμε λογισμικό πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι παίρνουμε αυθεντικούς δίσκους, εγχειρίδια και έγγραφα άδειας χρήσης. Να αποφεύγουμε δίσκους με χειροποίητες ή κακής ποιότητας ετικέτες ή λογισμικό που η τιμή του είναι πολύ καλή για να είναι αληθινή. Να έχουμε υπόψιν ότι ένα μεγάλο ποσοστό λογισμικού που πωλείται μέσω διαδικτύου είναι παράνομο. Να έχουμε την ευθύνη εγκατάστασης και χρήσης του προγράμματος, σύμφωνα με τους όρους της άδειας χρήσης, και εάν κάποιος άλλος εγκαταστήσει το λογισμικό να βεβαιωθούμε ότι μας παρέχει αποδείξεις για την αυθεντικότητα του προϊόντος.

Πολλοί θεωρούν ότι η αντιγραφή ενός προγράμματος είναι κάτι αθώο, σχεδόν νόμιμο. Η αντιγραφή όμως ισοδυναμεί με κλοπή ξένης περιουσίας. Η τιμωρία των πειρατών του λογισμικού είναι περίπου 40 μήνες φυλακή, και οι κυρώσεις για τους δράστες πολλές φορές βαρύτερες από αντίστοιχα αδικήματα κατά της περιουσίας. Οι αρνητικές επιπτώσεις στο κοινωνικό σύνολο είναι πολύ μεγάλες. Γι αυτό και η νόμιμη και ορθή χρήση του λογισμικού πρέπει να αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για όλους μας…

Μπαντούλη Δήμητρα, Μελανού Δήμητρα

Μητράκα Ευτυχία, Μπατσή Αναστασία

Βιβλιογραφία

ΠΕΙΡΑΤΕΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ, Δ. Παπαναστασίου

Βιβλίο Πληροφορικής Γυμνασίου

www.microsoft.com

sites στο διαδίκτυο: pitsirikos.pblogs.gr/2008/10/351294.html, patriotaki.com