Το μπάσκετ, στα ελληνικά καλαθοσφαίριση, αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή αθλήματα σε όλον τον κόσμο και αυτό το χρωστάμε στον Καναδό θεολόγο και γυμναστή Τζιμ Νέισμιθ, καθώς αυτός κάδο σκουπιδιών και φώναξε “εύρηκα”! Προτίμησε να βάλει τα κουτιά στον τοίχο, επειδή όμως δεν βρήκε, του έδωσαν δύο καλάθια από ροδάκινα. Τα τοποθέτησε σε ύψος 3 μέτρα και 5 εκατοστά και αυτό το ύψος παραμένει μέχρι σήμερα. Στο πρώτο παιχνίδι χώρισε τους 18 μαθητές του σε 2 ομάδες των 9 ατόμων και χρησιμοποίησαν μπάλα του αμερικανικού ποδοσφαίρου. (Η γνωστή, πορτοκαλί μπάλα, εμφανίστηκε πολύ αργότερα, το 1950, ώστε να είναι ευδιάκριτη από τους παίκτες και τους θεατές).
Το παιχνίδι το ονόμασε “μπάσκετμπολ” ο μαθητής του Νέισμιθ, Φρανκ Μάχαν. Στη συνέχεια ξεκίνησαν να παίζουν με άλλα σχολεία και σε κάθε αγώνα έβαζαν 5– 6 καλάθια, καθώς έπρεπε μετά με σκάλα να ανεβαίνουν και να παίρνουν τη μπάλα από το καλάθι. Σύντομα, το κάτω μέρος του καλαθιού απομακρύνθηκε. Η ιστορία του αθλήματος ξεκινούσε και “έβγαινε” από τα σύνορα της Αμερικής.
Το 1893 διεξήχθη ο πρώτος αγώνας μπάσκετ στην Ευρώπη ανάμεσα στην Εθνική Γαλλίας και στο Αμερικάνικο Πανεπιστήμιο YUCA.
Το 1932 ιδρύεται η FIBA από τις Ομοσπονδίες της Αργεντινής, της Τσεχοσλοβακίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Λετονίας, της Πορτογαλίας, της Ρουμανίας και της Ελβετίας.
Το 1935 έγινε το πρώτο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ανδρών στην Γενεύη και πρωταθλήτρια ανακηρύχθηκε η Λιθουανία.
Το 1936 για πρώτη φορά το ανδρικό μπάσκετ περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων του Βερολίνου.
Το 1949 δημιουργήθηκε στην Αμερική το ΝΒΑ.
Το 1950 αρχίζει το πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ανδρών στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής.
Το 1953 αρχίζει το πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Γυναικών στο Σαντιάγκο της Χιλής.
Το 1976 για πρώτη φορά το Γυναικείο Μπάσκετ περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων του Μόντρεαλ.
Το 1991 τα 100 χρόνια του μπάσκετ εορτάζονται από περίπου 250.000.000 παίκτες σε όλον τον κόσμο. Οι εκδηλώσεις ολοκληρώνονται στη γενέτειρα του μπάσκετ, στο Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης.
Το μπάσκετ στην Ελλάδα
Το μπάσκετ πρωτοεμφανίστηκε στην Ελλάδα το 1918 μέσω της ΧΑΝ (Χριστιανικής Αδελφότητας Νέων) κυρίως και του «Οίκου του στρατιώτη». Τότε, στο γήπεδο της ΧΑΝ Αθηνών πρωτοπαίχτηκε μπάσκετ στην Ελλάδα. Μερικά μέλη της μεταξύ των οποίων και ο Μάικ Στεργιάδης, που υπήρξε μαθητής του Νέισμιθ στο Σπρίνγκφιλντ, πήραν δύο καρέκλες, τις στερέωσαν ανάποδα σε δύο τοίχους και με μία μπάλα ποδοσφαίρου πρωτόπαιξαν μπάσκετ. Η ΧΑΝ φρόντισε να διαδοθεί το άθλημα στα σχολεία και στους συλλόγους, ενώ συγχρόνως άρχισε να διοργανώνει και αγώνες. Μάλιστα, το 1920 έγινε στη Σμύρνη και το πρώτο τουρνουά, με τη συμμετοχή πέντε ομάδων και νικητής ανακηρύχθηκε ο Πανιώνιος. Αυτά τα τουρνουά συνεχίστηκαν μέχρι το 1924 και άρχισαν να παίρνουν μέρος φοιτητές και μαθητές.
Η ΧΑΝ Αθηνών το 1924 διοργάνωσε ένα πρωτάθλημα, το οποίο κέρδισε η ΑΕΚ. Αν αυτό θεωρηθεί ως το πρώτο, η ΑΕΚ είναι η πρώτη πρωταθλήτρια Αθηνών.
Το 1932 εμφανίστηκε η Πανεπιστημιακή ομάδα των Αθηνών, ενώ επίσης σημαντικές ομάδες ήταν ο Πανελλήνιος, ο Ηρακλής, ο Σπόρτιγκ και η Νήαρ Ηστ Καισαριανής. Πριν από τον πόλεμο έγιναν και οι δύο πρώτοι αγώνες της Εθνικής ομάδας με αντιπάλους εκτός έδρας την Τουρκία και την Αίγυπτο. Μάλιστα η συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη έγινε σε κλειστό γήπεδο με παρκέ, κάτι πρωτόγνωρο για την ελληνική ομάδα. Στην περίοδο της Κατοχής διοργανώνεται ανεπίσημα στην Αθήνα, τον Πειραιά, τη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα και νέοι αθλητές εμφανίστηκαν.
Μετά τον πόλεμο τα ηνία και στο μπάσκετ παίρνουν οι μεγάλες ποδοσφαιρικές ομάδες, όπως ο Παναθηναϊκός και ο Ολυμπιακός.
Από το 1919 μέχρι σήμερα το Ελληνικό μπάσκετ έχει ομάδες και συλλόγους σε όλη την Ελλάδα και σε όλες τις ηλικίες και είναι ένα πολύ αγαπητό και διαδεδομένο άθλημα. Ακόμη έχει σημειώσει μεγάλες επιτυχίες σε πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο και μας έχει χαρίσει στιγμές εθνικής υπερηφάνειας. Σημαντικότερες από αυτές είναι η κατάκτηση της πρώτης θέσης από την Εθνική ομάδα αντρών στο Ευρωμπάσκετ το 1987 στην Αθήνα, η κατάκτηση του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος από τον Παναθηναϊκό το 1996 στο Παρίσι και από τον Ολυμπιακό το 1997 στη Ρώμη και πολλές ακόμη. Ο Νίκος Γκάλης έχει μείνει στην ιστορία ως ένας από τους καλύτερους παίκτες του κόσμου, ενώ σήμερα ο Γιάννης Αντετοκούνμπο συνεχίζει να γράφει ιστορία στο NBA στην Αμερική.
Γιάννης Ζάχος Β1
Πηγές: Ελληνική Ομάδα Καλαθοσφαίρισης, basket.gr
Εικόνα: (1)Το πρώτο γήπεδο μπάσκετ στο Κολλέγιο της Μασαχουσέτης, wikipedia
