Γράφουν οι μαθητές της Β” Γυμνασίου Μπαλιόπουλος Νίκος, Κάτανας Γιάννης, Καπαγιαννίδου Ελένη

Ο Νομός Ημαθίας έχει πλούσια και ζωντανά έθιμα, αλλά ταυτόχρονα έχει και μία πολύ μεγάλη ιστορία. Αλλά ας το πάρουμε από την αρχή!

Η κατοίκιση του νομού ξεκινά ήδη από τα αρχαία  χρόνια και αυτό το καταλαβαίνουμε από τα αρχαία ευρήματα που βρέθηκαν στην Νέα Νικομήδεια, ένα μικρό χωρίο λίγο έξω από την Βέροια. Επίσης η περιοχή της Ημαθίας ονομάστηκε από τον Όμηρο Ερατεινή Ημαθία, για να περιγράψει την περιοχή ως αξιαγάπητη πιθανόν για να δείξει ότι η Ημαθία είχε εύφορο και γόνιμο έδαφος.

• Αιγές (Βεργίνα): Οι Αιγές, αλλιώς Βεργίνα όπως  την γνωρίζουν πολλοί, ήταν η σπουδαιότερη και πιο σημαντική πόλη της Αρχαίας Ημαθίας. Από τον 4ο έως τον 5ο αιώνα οι Αιγές γνωρίζουν μεγάλη ακμή. Τα χρόνια του Αλέξανδρου Α΄ η Βεργίνα γίνεται κέντρο του ισχυρότερου κράτους όλης της Μακεδονίας. Κατά την Βασιλεία του Φιλίππου Β΄ οι Αιγές μεταμορφώνονται και η βασιλική αυλή γίνεται πνευματικό κέντρο. Όμως το 336 π. Χ. δολοφονείται εκεί ο βασιλιάς Φίλιππος και τη βασιλεία την αναλαμβάνει ο γιός του Αλέξανδρος. Μετά το 168 προ Χριστού η Βεργίνα καταστρέφεται και ξεχνιέται μέχρι το 1977 που οι ανασκαφές του Μανώλη Ανδρόνικου φέρνουν ξανά στην επιφάνεια την ιστορία του Μακεδονικού Βασιλείου.
• Βέροια: Η Βέροια η δεύτερη πιο σημαντική πόλη της Ημαθίας μετά τη Βεργίνα, ήταν χτισμένη στους πρόποδες του Βέρμιου, είχε επίσης φυσική οχύρωση και πρόσβαση σε πεδιάδες. Η πόλη της Βέροιας ήταν ένα από τα πιο σημαντικά κέντρα κατά την περίοδο του Μακεδονικού Βασιλείου. Μετά την καταστροφή των Αιγών, η Βέροια έγινε πρωτεύουσα και διέθετε ένα από τα διοικητικά και πολιτιστικά κέντρα της Μακεδονίας.
• Η Ημαθία κατά την Ρωμαϊκή περίοδο Μετά την ήττα των Μακεδόνων από τους Ρωμαίους το 168 π. Χ., οι Αιγές γνωρίζουν την παρακμή, ενώ η Βέροια συνέχισε να ακμάζει. Κατά τη Βυζαντινή περίοδο, η Βέροια έγινε ένα από τα σπουδαιότερα κέντρα της Μακεδονίας, με πολλές εκκλησίες και μνημεία απέκτησε επίσης πλατείες, λουτρά και θέατρα. Η Ημαθία μετά την νίκη των Ρωμαίων παρέμεινε ελληνόφωνη. αλλά με ρωμαϊκά χαρακτηριστικά.Η Ημαθία κατά την Οθωμανική εποχήΗ Ημαθία κατά την Οθωμανική περίοδο κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς και μετονομάστηκε σε Καρά Φεριέ. Η περιοχή που διέσχιζε ο ποταμός Αλιάκμονας που είναι ο μεγαλύτερος στην Μακεδονία, ονομαζόταν Ρουμλούκι  εκεί που σήμερα βρίσκεται η Αλεξάνδρεια. Η περιοχή παρέμεινε αγροτική και οι κύριες ασχολίες των κατοίκων ήταν η καλλιέργεια βαμβακιού, σιταριού, καπνού, και αμπελιών. Όμως υπήρχε πολύ μεγάλη φορολογία (περίπου 1 προς 10).

Η Ημαθία απελευθερώθηκε από το Οθωμανικό κράτος κατά την διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων  και έγινε ένα με το ελληνικό κράτος το 1912. Ο νομός γνώρισε σημαντική ανάπτυξη τον 20ο αιώνα, με τον ερχομό προσφύγων μετά το 1922 να συμβάλλει στη δημιουργία νέων οικισμών, όπως η σύγχρονη Βεργίνα.

• Ο νομός Ημαθίας διατηρεί μια πλούσια και ζωντανή παράδοση, με πολλά ήθη και έθιμα που αναβιώνουν καθ” όλη τη διάρκεια της χρονιάς.
• Κάποια από αυτά τα έθιμα είναι:
  • Μπούλες και Γενίτσαροι: Οι Μπούλες και οι Γενίτσαροι είναι ένα έθιμο που γίνεται στην ηρωική πόλη της Νάουσας. Είναι ένα από τα πιο παλιά και γνωστά έθιμα της Ελλάδας. Το έθιμο αυτό γίνεται την Κυριακή της Αποκριάς. Οι συμμετέχοντες είναι άνδρες συνήθως ανύπαντροι που φορούν παραδοσιακή στολή και μάσκα. Οι Γενίτσαροι φοράνε φουστανέλα, παραδοσιακά ασημένια στολίδια και χαρακτηριστική μάσκα. Οι Μπούλες ,αλλιώς νύφες ,είναι και αυτοί άντρες που μεταμφιέζονται σε γυναίκες που φοράνε παραδοσιακή γυναικεία φορεσιά και χειροποίητα κεντήματα. Κατά την διάρκεια αυτού του εθίμου, οι συμμετέχοντες κυκλοφορούν στην πόλη συνοδευόμενοι από νταούλια και χορεύουν παραδοσιακούς χορούς. Επίσης ,οι μπούλες και οι Γενίτσαροι δεν επιτρέπεται να μιλήσουν. Μπορούν να επικοινωνήσουν μόνο με τις κινήσεις τους.
  • Καλόγερος: Ο καλόγερους γίνεται και αυτός την Κυριακή της Αποκριάς, και γίνεται στην Μελίκη. Ο Καλόγερος φοράει δέρματα ζώων συνήθως προβάτου, ενώ στη μέση του κρέμονται μεγάλα κουδούνια, επίσης κρατά ραβδί ή σπαθί. Το πρόσωπο του είναι καλυμμένο με μάσκα.
  • Ρουγκάτσια: Τα Ρουγκάτσια γίνονται στην Αλεξάνδρεια και στα γύρω χωρία της. Είναι ένα έθιμο που γίνεται την περίοδο των Χριστουγέννων. Παρέες ανδρών μεταμφιέζονται με παραδοσιακή φουστανέλα κρατώντας ξύλινα σπαθιά και περιφέρονται από σπίτι σε σπίτι μαζεύοντας χρήματα ή τρόφιμα για τους φτωχούς.
  • Γουρουνοχαρά: Το έθιμο της γουρουνοχαράς είναι ένα παλιό έθιμο το οποίο γίνεται συνήθως την περίοδο που πλησιάζουν τα Χριστούγεννα, και διαδραματίζεται σε χωρία και όχι τόσο σε πόλεις. Για να γίνει αυτό το έθιμο ο άνδρας της οικογένειας σφάζει ένα γουρούνι ως ανταμοιβή των κόπων που έκανε όλη τη χρονιά. Σύμφωνα με την παράδοση για να γίνει σωστά το έθιμο πρέπει να φωνάξεις στο σπίτι σου φίλους, συγγένειες, γείτονες και πολλούς άλλους.
  • Τοπική κουζίναΗ Ημαθία είναι γνωστή και για τη γαστρονομία της. Κάποια από  τα αυτά τα πιάτα είναι:
  • Ρεβανί Βεροίας: Το Ρεβανί Βέροιας είναι ένα από τα πιο γνωστά και αγαπημένα παραδοσιακά γλυκά της Ελλάδας, και πολύς κόσμος το έχει συνδυάσει με την πόλη της Βέροιας, αλλά είναι ένα γλυκό που έχει ρίζες από τη μικρασιατική και οθωμανική παράδοση. Το ρεβανί είναι ένα σιροπιαστό γλυκό με αφράτη υφή και πλούσια γεύση και αρώματα. Συνήθως προσφέρεται σε γιορτές και πανηγύρια της περιοχής ως ένα γλυκό ευχαριστώ σε αυτούς που παραβρέθηκαν στην εκάστοτε γιορτή.
  • Πίτες: Και οι πίτες είναι συνδεδεμένες με την Ημαθία με την πιο διαδεδομένη να είναι η χορτόπιτα. Παραδοσιακά οι γυναίκες που ήθελαν να φτιάξουν πίτα, ιδίως χορτόπιτα ,πήγαιναν από την προηγούμενη ημέρα στο χωράφι για να μαζέψουν φρέσκα και άγρια χόρτα που αργότερα θα τα ζεμάτιζαν για να γίνει ωραία η πίτα. Στην πόλη της Αλεξάνδρειας γιορτάζεται κάθε χρόνο  η τοπική παραδοσιακή γιορτή της πίτας και  κάθε  πολιτιστικός σύλλογος της πόλης και των διπλανών χωριών ετοιμάζει πίτες και αργότερα τις μοιράζει στους επισκέπτες.

   

 Γράφουν οι μαθητές της Β Γυμνασίου,  Μπαλιόπουλος Νίκος ,Κάτανας Γιάννης ,Καπαγιαννίδου Ελένη

    Το μετρό είναι ένα μέσο μαζικής μεταφοράς που από τότε που ήρθε στις ζωές μας, τις έχει αλλάξει ριζικά. Ωραία όλα αυτά, αλλά γνωρίζουμε πραγματικά τι είναι το μετρό και πως δημιουργήθηκε;

   Η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκε ο υπόγειος σιδηρόδρομος (μετρό), ήταν το 1863 στο Λονδίνο της Αγγλίας με το όνομα London Underground. Κατά την περίοδο του 19^ου αιώνα στις πολύ μεγάλες πόλεις υπήρχε τεράστιο κυκλοφοριακό πρόβλημα, οπότε ο Τσαρλς Πίρσον σκέφτηκε την κατασκευή ενός υπόγειου σιδηρόδρομου, κάτι το οποίο ακουγόταν περίεργο εκείνη την περίοδο, ο Πίρσον όμως το έκανε να δουλέψει. Η κατασκευή έγινε κυρίως με τη μέθοδο cut and cover, δηλαδή στα ελληνικά σκάψιμο και κάλυψη, με αυτή την μέθοδο έσκαβαν βαθιά το δρόμο, έστρωναν τις ράγες που θα περνούσε το τρένο και έχτιζαν μια οροφή, την οποία κάλυπταν ξανά με χώμα.

   Τα πρώτα τρένα ήταν ατμοκίνητα και όχι ηλεκτρικά, όπως στην σημερινή εποχή. Η ατμόσφαιρα ήταν αποπνικτική και το ατμοκίνητο τρένο προκαλούσε καπνό, δυσφορία, αναθυμιάσεις. Όμως, αυτή η κατάσταση δεν κράτησε για πολύ καθώς οι μηχανικοί που εργαζόταν για το μετρό βρήκαν μια νέα καινοτόμο λύση. Οι μηχανές διέθεταν ειδικό εξοπλισμό συμπύκνωσης ατμού. Οπότε αντί ο ατμός να βγαίνει κατευθείαν έξω, διοχετευόταν σε πλαϊνές δεξαμενές νερού, όπου συμπυκνωνόταν ξανά σε υγρό. Αυτή η μέθοδος μείωνε σημαντικά την ποσότητα του καπνού μέσα στις σήραγγες που κινούταν το τρένο. Μία άλλη αλλαγή που έκαναν για να μειωθεί ο καπνός ήταν αντί να καίγεται κάρβουνο για να κινείται, έκαιγαν ένα υλικό που ονομάζεται coke. Αυτό το υλικό παράγει πολύ λιγότερο καπνό από το κάρβουνο. Παρά τα μέτρα αυτά, η ατμόσφαιρα στις σήραγγες παρέμενε αποπνικτική λόγω του καπνού που έμενε  και της έλλειψης αερισμού. Η κατάσταση αυτή βελτιώθηκε όταν το δίκτυο άρχισε να ηλεκτροδοτείται, με το πρώτο ηλεκτρικό τρένο να χρησιμοποιείται το 1890.

   Το 19^ο αιώνα το μετρό του Λονδίνου γίνεται το πρώτο ηλεκτρικό μετρό του κόσμου. Τον 20^ο αιώνα και άλλες μεγάλες πόλεις υιοθέτησαν την ιδέα του μετρό, όπως το Παρίσι, η Νέα Υόρκη, το Βερολίνο. Αργότερα ξεκίνησε η εξάπλωση του σε όλο τον κόσμο, ενώ και άλλες πόλεις ξεκίνησαν να κατασκευάζουν το δικό τους μετρό. Σήμερα υπάρχουν μετρό σχεδόν σε όλο τον κόσμο ενώ τα περισσότερα είναι αυτόματα χωρίς οδηγό, όπως αυτό της Κοπεγχάγης ή της Θεσσαλονίκης.

    Το 1869 λειτουργεί ο σιδηρόδρομος που σύνδεε την Αθήνα με τον Πειραιά ,ενώ το 1904 γίνεται ηλεκτρικός και η γραμμή μετονομάζεται Ηλεκτρικός ή Γραμμή 1.Η Ελλάδα τότε ήταν μία από τις χώρες που κατείχαν μετρό στην Ευρώπη.  Το 2000 θέτονται σε λειτουργία κάποια τμήματα από τις Γραμμές 2 και 3. Το δρομολόγιο της γραμμής 2 Σεπόλια-Σύνταγμα που είχε 7 σταθμούς, και το δρομολόγιο της γραμμής 3 Σύνταγμα-Εθνική Άμυνα που είχε και αυτή η γραμμή 7 σταθμούς. Μετά το 2004 εγκαινιάστηκαν και άλλοι σταθμοί πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα το μετρό να φεύγει από το κέντρο και να πηγαίνει και προς τα προάστια της πόλης. Το μήκος όλου του μετρό είναι περίπου 450 χιλιόμετρα με πάνω από 40 σταθμούς.

   Όμως το 1918 προτείνεται η ιδέα για την κατασκευή δεύτερου μετρό στην Ελλάδα στην Θεσσαλονίκη. Η κατασκευή του μετρό Θεσσαλονίκης ξεκινάει το 1987 και ολοκληρώνεται το 2024, λόγω προβλημάτων που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια κατασκευής του. Κατά τις ανασκαφές του μετρό ανακαλύπτονται σημαντικά αρχαία ευρήματα που μπλοκάρουν την κατασκευή του. Μετά από όλα αυτά τα προβλήματα που είχαν δημιουργηθεί το μετρό Θεσσαλονίκης ξαναξεκινάει τις εργασίες του έπειτα από έξι χρόνια με τα εγκαίνια της πρώτης γραμμής να γίνονται τον Νοέμβριο του 2024 με την Γραμμή 1 που συνδέει το Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό με την Νέα Ελβετία. Το μήκος της βασικής γραμμής του είναι περίπου 11 χιλιόμετρα ενώ περιλαμβάνει 13 σταθμούς εκ των οποίων οι περισσότεροι περιέχουν μέσα σπουδαία αρχαία μνημεία που βρέθηκαν κατά την ανασκαφή του. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι ένα μικρό μουσείο.

Γράφουν οι μαθήτριες της Β Γυμνασίου, Παπαδοπούλου Αντωνία ,Παπαδοπούλου Μαρία ,Παπαδοπούλου Ιωάννα

Το σχολικό μας περιοδικό δίνει σε όλους την ευκαιρία να δημοσιοποιήσουμε τις απόψεις μας για θέματα επικαιρότητας που απασχολούν τους νέους της ηλικίας μας. Ένα τέτοιο θέμα είναι και το σχολείο που ονειρεύομαι.

Το σχολείο που ονειρεύομαι είναι ένας χώρος όπου κάθε μαθητής αισθάνεται ασφαλής, αποδεκτός και εμπνευσμένος. Δεν είναι απλώς ένα κτήριο με αίθουσες και βιβλία, είναι ένα περιβάλλον ζωντανό, γεμάτο δημιουργικότητα, όπου η μάθηση δεν περιορίζεται στα τετράδια αλλά απλώνεται σε κάθε πλευρά της καθημερινότητας. Πρώτα απ’ όλα, το σχολείο που φαντάζομαι δίνει προτεραιότητα στη συνεργασία και στην καλλιέργεια της κριτικής σκέψης. Οι μαθητές δουλεύουν ομαδικά, ανακαλύπτουν λύσεις σε πραγματικά προβλήματα και ενθαρρύνονται να εκφράζουν τη γνώμη τους ελεύθερα. Ο δάσκαλος δεν είναι απλώς εκείνος που «μεταδίδει» γνώση, αλλά ένας καθοδηγητής που βοηθά κάθε παιδί να ανακαλύψει τις δικές του δυνάμεις.

Στο σχολείο που ονειρεύομαι, η τεχνολογία χρησιμοποιείται δημιουργικά: διαδραστικοί πίνακες, εργαστήρια ρομποτικής, πρόσβαση σε ψηφιακά εργαλεία , καρέκλες με μαξιλάρι ,ώστε να κάθονται οι μαθητές αλλά κα οι ίδιοι οι καθηγητές με άνεση, το μάθημα να γίνεται με tablet ή laptop.Όμως όλα αυτά δεν αντικαθιστούν τη χαρά της ανθρώπινης επαφής απλώς εμπλουτίζουν τη μάθηση. Οι αίθουσες είναι φωτεινές, ζεστές και φιλόξενες, γεμάτες χρώματα και χώρο για ιδέες. Η αυλή είναι μεγάλη και κατάλληλη για παιχνίδι, άθληση, δηλαδή δεν υπάρχει μεγάλο μέρος τσιμέντου αλλά μόνο χόρτα. Οι μαθητές μαθαίνουν να αγαπούν τη φύση μέσα από κήπους, φυτά και δράσεις για το περιβάλλον, όπως είναι η  φύτευση δέντρων. Επίσης,  γίνονται δράσεις για ψυχοθεραπεία όπως για παράδειγμα πως μπορούμε να βοηθήσουμε ανθρώπους που δεν είναι καλά ψυχολογικά ή όταν έχουν προβλήματα με την οικογένειά τους .

Τέλος, το σχολείο των ονείρων μου δεν περιορίζεται μόνο στα μαθήματα: είναι γεμάτο τέχνη, μουσική, θέατρο, αθλητισμό και δημιουργικά εργαστήρια. Είναι ένα μέρος όπου οι μαθητές δεν φοβούνται το λάθος, γιατί ξέρουν ότι αποτελεί μέρος της μάθησης.