Μεσάνυχτα στη βιβλιοθήκη του Matt Haig
της Ουρανίας Σολομωνίδου
Ο συγγραφέας
Ο Ματ Χέιγκ είναι Βρετανός συγγραφέας βιβλίων για παιδιά και ενήλικες. Γεννήθηκε το 1975 στο Σέ Φιλντ και μεγάλωσε στο Νιού Αρκ του Νοτινχαμσάιρ. Σπούδασε στο Hull University και στο Leeds University και σήμερα ζει στο Γιορκ. Αφού διηύθυνε τη δική του εταιρεία διαδικτυακού μάρκετινγκ και εργάστηκε σε ένα νυχτερινό κέντρο διασκέδασης στην Ισπανία, έγινε συγγραφέας πλήρους απασχόλησης. Γράφει για διάφορες εθνικές εφημερίδες, συμπεριλαμβανομένων των The Guardian και The Independent. Από το 2015 , ο Xέιγκ είναι παντρεμένος με την Andrea Semple και ζουν στο Μπράιτον του Σάσσεξ, με τα δύο τους παιδιά.
Τα έργα του, μεταξύ των οποίων το απομνημόνευμα Λόγοι να μείνεις ζωντανός και το βραβευμένο μυθιστόρημα Πώς να σταματήσεις τον χρόνο, έχουν βρεθεί στην κορυφή της λίστας των μπεστ σέλερ τόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και στις ΗΠΑ. Το μυθιστόρημά του Μεσάνυχτα στη βιβλιοθήκη αγαπήθηκε από εκατομμύρια αναγνώστες σε όλο τον κόσμο, διακρίθηκε ως το δημοφιλέστερο μυθιστόρημα του 2020 στην ψηφοφορία των αναγνωστών του Goodreads, μεταφράστηκε σε περισσότερες από 40 γλώσσες, ενώ πρόκειται να μεταφερθεί στον κινηματογράφο.
Υπόθεση
Η Νόρα Σίντ, 35 χρονών, ανύπαντρη, ζει μία βαρετή ζωή γεμάτη τύψεις, στο Μπέντφορντ (Bedford) της Αγγλίας. Έπειτα από την απόλυση της από τη Θεωρία των Χορδών, την απομάκρυνση του Λίο από τα μαθήματα πιάνου που του δίδασκε, την ανακοίνωση του ηλικιωμένου γείτονα της πως δεν χρειάζεται πια να του φέρνει τα χάπια από το φαρμακείο και τον θάνατο του γάτου της Βολτς, νιώθοντας πως έχει απογοητεύσει τους πάντες και κυρίως τον εαυτό της, η Νόρα δεν είναι σίγουρη αν αξίζει να συνεχίσει να ζει. Έτσι, μια νύχτα, όταν σημαίνουν ακριβώς μεσάνυχτα, έπειτα από υπερβολική δόση χαπιών, θα περιέλθει σε μία κατάσταση ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο και θα βρεθεί μπροστά σε μια βιβλιοθήκη, τα ράφια της οποίας συνεχίζονται στο άπειρο και ο χρόνος δεν κυλάει κανονικά, παρά είναι σταματημένος στις 00:00. Εκεί, θα την υποδεχθεί η βιβλιοθηκάριος του παλιού της σχολείου, κα Ελμ, η οποία και θα την καθοδηγήσει.
Όχθη ποταμού στο Bedford
Κάθε βιβλίο αντιπροσωπεύει μια πύλη σε μια άλλη παραλλαγή του τι θα μπορούσε να ήταν η ζωή της. Καθώς διαβάζει τους τόμους, της επιτρέπεται να έχει πρόσβαση σε διαφορετικές εκδοχές της ζωής της. Θα κληθεί, όμως, να απαντήσει στο ερώτημα: «Θα είχε κάνει κάτι διαφορετικό αν είχε την ευκαιρία να αναιρέσει αυτά για τα οποία μετάνιωσε;».
Πρώτη ζωή είναι ακόμα με τον Νταν και έχουν μαζί μια παμπ στο Λίτλγουορθ, μια ζωή που πάντα ήθελε. Είναι, όμως, πραγματικά δικό της το όνειρο; Έπειτα, μια ζωή όταν μετακόμισε στην Αυστραλία με την κολλητή της Ίζι. Κάτι, όμως, πάει στραβά και καταλήγει να μένει μόνη της μαζί με την περίεργη συγκάτοικο της σε ένα μικρό διαμέρισμα στο Σίδνεϋ. Επόμενη στάση, μια ζωή που ο Βόλτς είναι ζωντανός, όχι όμως για πολύ. Αργότερα, μια άλλη ζωή, που δεν εγκατέλειψε τελικά ποτέ την κολύμβηση στην εφηβεία της, καταφέρνοντας να γίνει τελικά μια επιτυχημένη πρωταθλήτρια και ολυμπιονίκης, η οποία είχε πλέον αποσυρθεί στα 28 της χρόνια. Μια ακόμη έκπληξη θα την περιμένει σε τούτη τη ζωή, όταν θα ανακαλύψει πως ο πατέρας της δεν είχε πεθάνει ποτέ από καρδιακό επεισόδιο, όπως συνέβη στην αρχική της ζωή, αλλά ζει υγιής και ξαναπαντρεμένος. Ούτε αυτή η ζωή, όμως, την ικανοποιεί. Στην επόμενη ζωή την περιμένουν πάλι εκπλήξεις, καθώς είναι παγετολόγος στην Αρκτική. Εκεί γνωρίζει τον Ούγκο, έναν «κυλιόμενο», όπως και η ίδια. Έτσι αποκαλεί το είδος τους, αφού και αυτός είναι περιφερόμενος ανάμεσα σε διάφορες ζωές. Μετά την παραλίγο επίθεση μιας πολικής αρκούδας, που φέρνει την Νόρα κοντά στον θάνατο, κάτι μέσα της αλλάζει. Θέλει να ζήσει. Πάλι, όμως, κάτι δεν της αρέσει.
Συνεχίζοντας να εκπληρώνει ζωές, που ποτέ δεν έζησε, από το Βιβλίο των Τύψεων της, επιλέγει μια ζωή που παραμένει στους Labyrinths, το μουσικό συγκρότημα του αδελφού της Τζόε από τα εφηβικά τους χρόνια, μόνο που ο ίδιος δεν είναι πλέον εκεί. Η Νόρα επιστρέφοντας πάλι στη βιβλιοθήκη στεναχωρημένη από την τελευταία της στάση, καταλαβαίνει κάποια στιγμή πως αυτά δεν είναι πραγματικά δικές της επιλογές, αλλά ανεκπλήρωτες επιθυμίες άλλων, που κατέληξαν στο Βιβλίο των Τύψεων της.
Μετά από όλες αυτές τις διαφορετικές εμπειρίες, η επιθυμία της να ζήσει γίνεται όλο και πιο συνειδητή. Έτσι αποφασίζει να γίνει δημιουργική και να δοκιμάσει καινούργιες επιλογές που δεν είχε σκεφτεί ποτέ ως τώρα, όπως το να διευθύνει ένα οινοποιείο με τον Μεξικάνο σύζυγό της ή να γίνει βοηθός σε καταφύγιο σκυλιών. Όμως τίποτα δεν είναι αρκετό. Πουθενά δεν νιώθει πραγματικά ολοκληρωμένη. Σε κάθε ζωή που εισέρχεται, αισθάνεται ότι λαμβάνει τον ρόλο του παρατηρητή, σαν να παίρνει τη θέση κάποιου άλλου στα μέσα της ιστορίας, ακόμα και αν αυτός ο άλλος είναι στην πραγματικότητα μια διαφορετική εκδοχή του εαυτού της.
Κάποια στιγμή, η Νόρα θυμάται πως ο γείτονας της, ο Ας, της είχε ζητήσει κάποτε να βγούνε. Έτσι, δοκιμάζει να ανοίξει το βιβλίο όπου είχε δεχτεί ως δώρο σε αυτό το ραντεβού. Η Νόρα ανακαλύπτει μια ζωή που πιστεύει ότι είναι η καλύτερη από όσες έχει δοκιμάσει ως τώρα, όπου έχουν μια μικρή κόρη τη Μόλι και ένα σκυλί, τον Πλάτωνα. Σ’ εκείνη τη ζωή, η Νόρα έχει φτιάξει τη σχέση της με τον Τζόε και εκείνος είναι ευτυχώς παντρεμένος. Η Νόρα πιστεύει ότι αυτή μπορεί να είναι η ζωή που θέλει να ζήσει. Ωστόσο, όταν επιστρέφει στη γενέτειρά της, καταλαβαίνει ότι η απουσία της είχε αντίκτυπο. Η Νόρα βλέπει ότι ο γείτονάς της, τον οποίο συνήθιζε να βοηθάει, κατέληξε να μετακομίσει σε μια μονάδα φροντίδας. Το μουσικό κατάστημα στο οποίο δούλευε ως πωλήτρια έκλεισε και ο μαθητής της στη μουσική, ο Λίο, κατέληξε να έχει κακές συναναστροφές αντί να ανακαλύψει την ικανότητά του στο πιάνο.
Μετά και από αυτή τη ζωή, η Νόρα επιστρέφει στη βιβλιοθήκη, η οποία αρχίζει να καταρρέει, δίνοντας της την ευκαιρία να ζήσει πραγματικά μια ζωή που εκείνη θέλει. 00:01, 00:02, 00:03… Η Νόρα έχει στη διάθεση της 1 λεπτό μέχρι να βρει το άγραφο βιβλίο που της έδειξε η κα Έλμ στον ενδέκατο διάδρομο, τρίτο ράφι από κάτω, και να γράψει η ίδια τη δική της ιστορία.
Κριτική του βιβλίου
Τα Μεσάνυχτα στη Βιβλιοθήκη είναι ένα πρωτότυπο και πραγματικά ενδιαφέρον βιβλίο που κεντρίζει αυτόματα το ενδιαφέρον του αναγνώστη και τον βάζει σε σκέψεις σε σχέση με τα αναπάντητα ερωτήματα για τη ζωή που ξεπηδούν από τις σελίδες του. Μέσα από τις ζωές που επιλέγει η Νόρα, ανακαλύπτει καινούργιες πτυχές του εαυτού της και δοκιμάζει νέα ενδιαφέροντα που δεν είχε σκεφτεί ποτέ ως τότε. Παράλληλα, παρέχεται πλήθος πληροφοριών για πρόσωπα, γεγονότα, στοιχεία από το μακρινό παρελθόν ή το πιθανό μέλλον, την κβαντομηχανική, επιστημονικές και ψυχολογικές πληροφορίες, τη φιλοσοφία, την οικολογία και την ιστορία, αλλά και πληροφορίες σχετικά με τη μουσική, τη λογοτεχνία και την τέχνη γενικότερα, μιας και τα ενδιαφέροντα και οι ασχολίες της Νόρας αλλάζουν από ζωή σε ζωή. Πρόκειται για ένα βιβλίο με άμεση και αυθόρμητη γραφή, που παρασύρει και προβληματίζει τον αναγνώστη, αφήνοντας τον να ταυτιστεί ελεύθερα με τους ήρωες του.
