Διανύουμε αδιαμφισβήτητα μια εποχή με αυξημένες απαιτήσεις και υποχρεώσεις αφού μια καπιταλιστική κοινωνία, δεν μπορεί να στηριχθεί χωρίς ανταγωνισμό. Ο ανταγωνισμός απαιτεί από κάθε σύγχρονο άνθρωπο να είναι εφοδιασμένος με πτυχία, γνώσεις, ταλέντα ενώ παράλληλα να διαθέτει συγκρότηση, διορατικότητα, αφοσίωση, οργάνωση και χρόνο. Το άτομο φυσικά, μετά από ένα σημείο διαρκούς σύγκρισης, αρχίζει να αναπτύσσει συναισθήματα μειονεξίας, κατωτερότητας και αμφισβήτησης και συνεπώς νιώθει πως ποτέ δεν του δόθηκε o απαραίτητος χώρος.
Όλοι οι άνθρωποι, έχουν την ανάγκη να νιώθουν πως η ζωή τους δίνει χώρο. Σε μια ασφυκτική ρουτίνα, που μοιάζει με χορό όπου νικητής βγαίνει αυτός με την καλύτερη στολή και όχι αυτός με τις καλύτερες χορευτικές δεξιότητες, ο άνθρωπος χάνει τις προτεραιότητες του, τα πράγματα που τον ευχαριστούν, αφήνει πίσω του σημαντικούς του ανθρώπους και απομακρύνεται σταδιακά από το νόημα της ζωής του. Αν υποθέσουμε πως το νόημα της ζωής βρίσκεται στους ανθρώπους και στις σταθερές του καθενός, ένας άνθρωπος χωρίς αναφορές αφενός δεν έχει καλλιεργήσει ακόμα την προσωπικότητα του και αφετέρου οδηγείται ασυναίσθητα στην αυτοκαταστροφή καθώς αισθάνεται πως δεν έχει πραγματικό λόγο ύπαρξης. Έτσι, η ζωή μετατρέπεται σε έναν ρυθμό αναγκαστικής επιβίωσης και η ψυχική ευτυχία σε ένα μόνιμο στατικό συναίσθημα ανικανοποίησης. Όπως μπορεί να γίνει αντιληπτό λοιπόν, ο άνθρωπος χρειάζεται να νιώθει πως κατέχει μια συγκεκριμένη θέση τόσο στην ζωή του όσο και στην ζωή άλλων ανθρώπων, όπου εκεί μπορεί να αφήνει πίσω τις πολλές εκδοχές του, να παραμένει ο εαυτός του και να χτίζει την προσωπικότητα του.
Είναι βέβαια, σχεδόν παράλογο να αποζητούμε θέση ενώ δεν είμαστε διατεθειμένοι εμείς οι ίδιοι να την δώσουμε . Συνηθίσαμε να προδικάζουμε μια προσωπικότητα χωρίς ιδιαίτερη σκέψη, πιάσαμε “αγκαζέ” τις δικαιολογίες μας και παραμερίσαμε με θαυμαστή ευκολία ανθρώπους που γρήγορα τους καταδικάσαμε απλώς ακατάλληλους. Σαφώς λύση δεν είναι σε καμία περίπτωση να δίνουμε ευκαιρίες σε ανθρώπους από υποχρέωση ή για να κοιμόμαστε ήσυχοι τα βράδια θεωρώντας πως αγγίξαμε την καλοσύνη, αλλά δημιουργείται το εξής ερώτημα: Αν δεν ανοίξαμε χώρο στους ανθρώπους πως μπορούμε να είμαστε τόσο σίγουροι ότι δεν μας ταιριάζουν; Και αν όντως αυτοί οι άνθρωποι ήταν τελικά για εμάς και εμείς δεν το μάθαμε ποτέ επειδή ίσως προβλέψαμε επιπόλαια την όποια κατάληξη;
Δύο διαφορετικοί άνθρωποι αγοράζουν το ίδιο λουλούδι. Ο ένας του αλλάζει νερό κάθε μέρα, το έχει βάλει μέσα στο πιο όμορφο βάζο και στο κέντρο του τραπεζιού όπου χτυπάει δυνατότερα ο ήλιος. Ο άλλος σχεδόν το πετάει σε ένα ποτήρι νερού και το τοποθετεί σε σκιερό μέρος. Η κατάληξη; Και τα δύο λουλούδια θα πεθάνουν. Το θέμα είναι πως το πρώτο λουλούδι θα προλάβει να φωτοσυνθέσει, να ανθίσει περισσότερο και στο τέλος να πεθάνει όμορφα. Το δεύτερο θα μαραθεί, θα πέσουν τα φύλλα του και δεν θα έχει προλάβει να γίνει όμορφο και να πεθάνει έτσι. Κάπως έτσι λειτουργεί και ο χώρος που αφήνουμε στην ζωή για τον εαυτό μας και τους ανθρώπους γύρω μας. Μπορεί ο ίδιος άνθρωπος να αναπτυχθεί διαφορετικά σε μια σχέση από ότι σε μια άλλη και μπορεί τα ενδιαφέροντα μας να πάρουν μια μορφή ανάλογη με το άτομο που ασχολείται με αυτά. Τα πράγματα αποκτούν ομορφιά και σημαντικότητα όταν τα αφήνουμε να μπουν μέσα μας και όταν ανάλογα αποφασίσουμε να τα αφήσουμε να φύγουν ή να μείνουν. Γινόμαστε καθημερινά άσχημοι και απάνθρωποι, γεμάτοι νεύρα και πλήξη γιατί ίσως δεν βρήκαμε στα αληθινά τον χώρο μας. Δεν είναι εύκολο να βρούμε θέση, σταθερές και αξίες. Θέλει χρόνο, καθημερινό αυτοπροσδιορισμό και δύναμη και όσο δύσκολο είναι για εμάς είναι και για τους ανθρώπους γύρω μας. Πάντα θα παίζει ρόλο σε ποια χέρια θα πέσει το… “λουλούδι” και πόσο παραγωγικός και χρήσιμος θα είναι ο χώρος που θα του δοθεί.
Καταλήγοντας λοιπόν, είναι απαραίτητο να ειπωθεί πως πρέπει σαν κοινωνία να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τις ζωές μας και τους ανθρώπους. Χρειάζεται να χτίσουμε τις φωλιές μας και να αφήνουμε τους ανθρώπους να μπαίνουν σε αυτές με μια συνειδητή επιφύλαξη. Διαφορετικά, απομακρυνόμαστε από τις ρίζες μας, αλλάζουμε πρόσωπα και χάνουμε κομμάτια του εαυτού μας. Ο καθένας μας έχει την ανάγκη να νιώθει πως μετά από τον βομβαρδισμό και την εξουθένωση, θα μπορεί να γυρνάει σε κάτι που αγαπάει και σε κάτι που βουτάει τα χέρια του και δεν το μολύνει. Τα ενδιαφέροντα μας και οι άνθρωποι δίνουν στην ζωή μας σφυγμούς. Αλλιώς, το παιχνίδι έχει χαθεί.
-’Συγγνώμη- μπορώ να καθήσω δίπλα σας;“
-’Ναι, φυσικά!“
Επιμέλεια: Λαμπρινή Σούλα
Εξαιρετικό άρθρο. Υπόκλιση στο επίπεδο γραφής και στην επιλογή κ προσέγγιση του θέματος. Μου έφερε στο νου το «Είναι ο χρόνος που έχεις ξοδέψει για το τριαντάφυλλό σου, που κάνει το τριαντάφυλλό σου τόσο σημαντικό.», Le Petit Prince, Antoine de Saint-Exupéry.
Θα ξανασκεφτούμε αυτά στα οποία δίνουμε χώρο κ χρόνο..