Γράφει η Μαρία Τριανταφύλλου
Οι πανελλήνιες εξετάσεις είναι μια δύσκολη και στρεσογόνος δοκιμασία για τα παιδιά, επιφορτισμένη με όνειρα και επιθυμίες τόσο των παιδιών όσο και των γονιών. Οι έφηβοι δοκιμάζουν τις αντοχές τους και οι γονείς αναμετρούνται με την δική τους αγωνία για το μέλλον των παιδιών τους. Κάπου στο βάθος, υπάρχει ο φόβος για την αποτυχία, διότι το παιδί μπορεί να έχει μάθει ότι δεν έχει δικαίωμα να αποτύχει.
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΓΧΟΥΣ
Το υπερβολικό άγχος των μαθητών αλλά και των γονέων, το οποίο τα παιδιά εισπράττουν και βιώνουν σε πολλαπλάσιο βαθμό, επηρεάζει την ψυχική και σωματική υγεία και την ποιότητα ζωής στην οικογένεια. Και ασφαλώς, μπορεί να μειώσει τις επιδόσεις των υποψηφίων, ακόμη και αν είναι καλά διαβασμένοι. Τους<<μπλοκάρει>>και τους εμποδίζει να συγκεντρωθούν στην προσπάθεια που κάνουν.
Μπορεί, ακόμη, να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα, όπως υπερένταση, κατάθλιψη, διαταραχές στον ύπνο και στην όρεξη για φαγητό.
Πώς να αντιμετωπίσουν το άγχος οι μαθητές
1.Επίμαχος στόχος: Διάβασμα
Οργάνωσε το χώρο και το γραφείο σου. Δεν υπάρχουν κανόνες ούτε συνταγές, δε χρειάζεται να αλλάξεις τον τρόπο ζωής σου για τις εξετάσεις αρκεί να σου υπενθυμίζεις το στόχο σου και τι διεκδικείς. Ο καθένας διαβάζει με το δικό του τρόπο. Χρειάζεσαι όμως τον προγραμματισμό της ύλης και το ξεκαθάρισμα για να σου γίνει πιο εύκολη η ζωή. Βρες πως νιώθεις πιο άνετα, τι σε βοηθάει στη συγκέντρωση και στη μελέτη σου και επίτρεψε στον εαυτό σου να βάλει τους δικούς του όρους.
2.Ένα τρικ για διαχείριση χρόνου
Πέρα από αυτά που ακούγονται συνήθως γύρω, πχ «αυτός τα διάβασε όλα τελευταία στιγμή», «δεν διάβαζε όλο το χρόνο αλλά πέτυχε», «τυχερός ήταν γιατί του έπεσε ότι διάβασε», έχεις να βρεις το δικό σου τρόπο με τον χρόνο. Είναι ευχάριστο να έρχονται τα πράγματα μόνα τους σε εμάς αλλά στην αγορά εργασίας αυτό δεν υπάρχει, ούτε στις εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο.
Μίλησε με καθηγητές που εμπιστεύεσαι και νιώθεις καλά να σου υποδείξουν τις ελλείψεις σου. Να σου πουν μια γνώμη. Είναι σημαντικό να έχεις αυτογνωσία και να μην αφιερώσεις πολύ χρόνο σε μαθήματα που εσύ θεωρείς ότι έχεις κενά ενώ δεν ισχύει.
3.Κάνε διαλείμματα
Υπάρχει η άποψη ότι όσο περισσότερο διαβάσεις τόσο το καλύτερο. Οι έρευνες όμως δείχνουν ότι για να αποθηκεύσεις μακροπρόθεσμα την πληροφορία πρέπει να κάνεις παύσεις. Βρες τις δικές σου ώρες που αποδίδεις! Δεν είμαστε όλοι ‘’πρωινοί’’ τύποι. Φρόντισε όμως να κοιμάσαι και να φροντίζεις τον οργανισμό σου όχι γιατί στο λένε οι γονείς, αλλά, γιατί ξέρεις πως έτσι αποδίδεις καλύτερα. Πρόσεξε φυσικά μην ξεπεράσουν τα διαλείμματα τους χρόνους μελέτης σου!
4.Κάνε μια πρόβα
Προετοιμάσου κάνοντας εξάσκηση σε παλαιοτέρα θέματα για να εξοικειωθείς με το στυλ των εξετάσεων και να συνειδητοποιήσεις πόσο χρόνο χρειάζεσαι για κάθε ομάδα και κάθε θέμα. Μην πανικοβληθείς από τη δυσκολία σε όσα θέματα βρίσκεις σε εφημερίδες και ιντερνέτ γιατί μπορεί να μην αντιπροσωπεύουν αυτό που θα σου ζητηθεί ακριβώς. Ζήτα από τους καθηγητές σου να σου δώσουν περισσότερα θέματα πάνω στη λογική των εξετάσεων.
5.Κάλεσε τις «ειδικές δυνάμεις»
Αν μπορείς να έχεις αυτοέλεγχο και να βάλεις μόνος σου τον εαυτό σου σε αυτό που λέμε τάξη, είναι το ιδανικό. Καμιά φορά, όμως, είναι ωραίο να ζητάμε βοήθεια και να μοιραζόμαστε αυτό που νιώθουμε, οπότε επιστράτευσε γονείς, γιαγιάδες, παππούδες, αδέρφια και κατοικίδια να κρατάνε βιβλίο, να σε ακούνε ακόμα και αν δεν καταλαβαίνουν, να σου πουν αν κάπου χρειάζεται να κάνεις περισσότερη δουλειά και να σε βοηθήσουν να ξεκαθαρίσεις στο κεφάλι σου την υλη. Έτσι θα αξιοποιήσεις και την ίσως ‘’ενοχλητική τους παρουσία’’
6. «backup plan» ή όπως λέμε «plan b»
Να υπενθυμίσεις στον εαυτό σου ότι πρόκειται για μια δοκιμασία η οποία ναι μεν σε φέρνει πιο κοντά στον στόχο σου, αλλά όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα, δεν μπορεί πραγματικά να σε εμποδίσει οριστικά από αυτόν. Καλό θα ήταν να έχεις συζητήσει με τους γονείς και τους σημαντικούς σου ανθρώπους το backup plan: τι εναλλακτικές δηλαδή έχεις σε περίπτωση που δεν πάνε τα πράγματα, όπως τα περίμενες και ποιο είναι το επόμενο βήμα για να βρεθείς πάλι κοντά στον αρχικό στόχο σου. Μπορεί να πρόκειται για μια δοκιμασία που σου λέει πράγματα για τον εαυτό σου, δεν μπορεί όμως να επηρεάσει την αξία που έχεις ως μοναδικό άτομο, με μοναδικές δεξιότητες, προσωπικότητα και χαρίσματα. Εξάλλου είναι απλά ακόμη ένα διαγώνισμα.
7.Αυτοπειθαρχία
Μη χάνεις χρόνο. Αφού με αυτόν παίζεται το παιχνίδι τώρα, κάνε πρόοδο, έχεις ήδη κάνει κόπο για να φτάσεις ως εδώ! Συνέχισε να μελετάς, όπως το όρισες. Θυσίασε ό,τι δεν είναι σε άμεση προτεραιότητα ενόψει εξετάσεων και αποφάσισε πως, αφού έφτασες «στην πηγή» θα πιείς και λιγάκι ή και πολύ νερό!.
8.ΒΡΕΣ ΤΗ ΦΡΑΣΗ ΣΟΥ
Οι θετικές σκέψεις και οι θετικές ενισχυτικές κουβέντες του ατόμου προς τον εαυτό του, λένε οι έρευνες, μπορούν να δυναμώσουν την αυτοπεποίθησή του και να κάνουν τη δοκιμασία λιγότερο ή καθόλου οδυνηρή. ΒΡΕΣ, λοιπόν, ΤΗ ΦΡΑΣΗ ΣΟΥ! Βρες τη σκέψη εκείνη που σε ανακουφίζει και μια ωραία εικόνα που φαντάζεσαι για εσένα στο μέλλον! Να ανατρέχεις σε αυτές κάθε φορά που νιώθεις να σε υπερβαίνει κάποια αρνητική σκέψη. Να ανατρέχεις σε όλα όσα έχεις κάνει καλά μέχρι τώρα. Θυμήσου την τελευταία φορά που πέτυχες κάτι που ήθελες, που κατάφερες κάτι: αυτός πραγματικά είσαι! Να μην το ξεχνάς και τώρα!
9.Μοιράσου
Μίλα στους ανθρώπους σου γύρω. Μίλα για όσα νιώθεις αυτόν τον καιρό στους ανθρώπους που σε κάνουν να νιώθεις καλύτερα. Όταν μοιραζόμαστε την δυσκολία μας και δεν απομονωνόμαστε, τα συναισθήματα και οι σκέψεις μας αποκτούν λιγότερη ένταση, σαν να μοιράζεσαι τις «σακούλες» που κρατάς από το σουπερμάρκετ με κάποιον. Μοιράσου το βάρος και αποδέξου την φροντίδα που σου δίνουν. Άλλωστε δε συμβαίνει κάτι πραγματικά καταστροφικό, έχεις να γράψεις λίγα διαγωνίσματα ακόμη.
10.Έχε χιούμορ
Πραγματικά δεν θα συμβεί τίποτα κακό, αν γελάς περισσότερο αυτό το διάστημα. Δεν χρειάζεται να περάσεις δύσκολα για να γράψεις καλά στις εξετάσεις! Μείωσε λίγο δηλαδή και την «εξουσία» του άγχους πάνω σου. Αν εξαντληθείς και κυκλοφορείς κατηφής, δεν εξασφαλίζεις κάτι για τις επιδόσεις σου. Βρες πράγματα που σε ευχαριστούν και ταυτόχρονα διασκέδασέ το. Άλλωστε οι εξετάσεις αυτές αφορούν μια στιγμιαία αξιολόγηση των γνώσεων σου και όχι το πόρισμα για ολόκληρη τη ζωή σου!
Αλήθεια, εσένα τι προσπαθεί να σου μάθει! το άγχος σου αυτή τη φορά;
Να θυμάσαι πως:
Το άγχος είναι ο βοηθός σου για να μην τα παρατήσεις. Σε κινητοποιεί να προσπαθείς και να μην απομακρύνεσαι από αυτό που επιθυμείς. Εξάλλου, όλοι έχουμε άγχος, όταν πρόκειται να πετύχουμε ένα στόχο μας και οδεύουμε προς ένα επίτευγμα.
Το άγχος μας πολλές φορές έρχεται έντονο για να μας ωθήσει να στραφούμε στον εαυτό μας και να τον φροντίσουμε. Συχνά μας βοηθάει επίσης να πάρουμε ένα μάθημα: ίσως για εσένα αυτό να είναι πως πρέπει να μάθεις να ζητάς στη ζωή σου βοήθεια όταν τη χρειάζεσαι ή ακόμα πως δεν χρειάζεται να προσπαθείς τόσο, για να αποδείξεις κάτι στους άλλους, όσο για να ικανοποιηθείς εσύ και να αποδεχτείς πως έκανες ότι καλύτερο μπορούσες.
Οι στόχοι μας ποτέ δεν πραγματοποιούνται μόνο με ευχές αλλά με σωστό σχεδιασμό, ρεαλισμό για τις δυνάμεις μας, σωστή κατανομή χρόνων, πείσμα και θέληση. Δεν είναι θέμα τύχης αλλά στοχοθεσίας, τήρηση προγράμματος και προσήλωσης. Το θες αρκετά; Μήπως δεν είναι δική σου ακριβώς επιθυμία;
Θα βιώσεις πολλές φορές έντονες αγωνίες στη ζωή σου για διάφορους στόχους και επιθυμίες που θες να ικανοποιήσεις. Οι εξετάσεις είναι μια καλή ευκαιρία να πάρεις μια πρώτη ματιά για το πως διαχειρίζεσαι το συναίσθημά σου και με ποιους τρόπους συνυπάρχει ενισχυτικά στη ζωή σου. Έχεις να αποφασίσεις όμως αν για σένα θα είναι μια παγίδα ή μια ευκαιρία!
Φυσικά μπορείς πάντα να ζητήσεις από κάποιον ειδικό να σε βοηθήσει να ανακαλύψεις τον δικό σου τρόπο, τις ικανότητες που έχεις να αντιμετωπίζεις δυσκολίες και να σε υποστηρίξει σε ό,τι χρειάζεσαι, αφού οι εξετάσεις είναι μόνο ένα από τα σκαλοπάτια της μετέπειτα προόδου και εξέλιξης σου.
Εξάλλου
«ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΠΑΝΤΑ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙΣ,ΑΛΛΑ ΝΑ ΘΕΛΕΙΣ ΠΑΝΤΑ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙΣ» (συνέχεια)
