Πριν από αρκετό καιρό αποφασίσαμε να πραγματοποιήσουμε μία επίσκεψη σε ένα από τα πιο ενδιαφέροντα αλλά και σύγχρονα μέρη του Πειραιά: την Ξυλαποθήκη. Σε αυτό το μέρος φιλοξενείται ένα πλήθος αρχαιολογικών ευρημάτων που προέκυψαν από τις ανασκαφές τόσο του Μετρό, και πιο συγκεκριμένα της γραμμής 3 του Πειραιά, όσο και της νέας γραμμής του τραμ που επεκτάθηκε επίσης πρόσφατα στον Πειραιά. Παρακολουθήσαμε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Ύδωρ αείρροον». Η διαχείριση των υδάτινων πόρων στην αρχαιότητα και το σύστημα ύδρευσης του Πειραιά».
1. Εμπειρίες και γνώσεις
Από την συγκεκριμένη ξενάγηση, η οποία πραγματοποιήθηκε από την εξαίρετη αρχαιολόγο Εύη Πίνη αποκομίσαμε σημαντικές πληροφορίες για την καθημερινή ζωή στην αρχαιότητα και πιο συγκεκριμένα για τον αρχαίο Πειραιά. Μάθαμε και κατανοήσαμε καλύτερα τη διαχείριση των υδάτων στην αρχαία Αθήνα μέσω μιας σειράς οπτικοακουστικών μέσων και παρουσιάσεων που απλώνονται στο εσωτερικό του κτηρίου. Βέβαια δεν έλλειψε και η αναλυτικότατη παρουσίαση της κυρίας Πίνη η οποία μας έλυσε κάθε απορία που είχε προκύψει. Επιπροσθέτως, στον εξωτερικό χώρο της ξυλαποθήκης είχαμε την ευκαιρία να δούμε τα υπολείμματα από τα ξακουστά «Μακρά Τείχη» που ξεκινούσαν από αυτό το σημείο του Πειραιά και φυσικά τους ανάλογους χάρτες που καθιστούσαν σαφή την όλη δομή αυτού του μεγαλειώδους έργου.
2. Έρευνα, επισκευή και συντήρηση των αρχαίων
Μέσα σε όλα αυτά που μάθαμε συμπεριλαμβάνεται και η επίδειξη της διαδικασίας έρευνας & συντήρησης των αρχαίων ευρημάτων που μας φάνηκε πραγματικά εντυπωσιακή. Σαφώς πρόκειται για μία αργή διαδικασία η οποία απαιτεί χρόνο, υπομονή και επιμονή και της οποίας η δυσκολία δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από κανέναν. Συν τοις άλλοις, είδαμε αναλυτικά την διαδικασία περισυλλογής και ταυτοποίησης των αρχαιολογικών ευρημάτων από τον εκάστοτε ανεσκαμμένο χώρο, την στοιχειώδη ανάλυσή τους και ένα κομμάτι από τις επισκευές των αρχαίων αντικειμένων. Τέλος, μας έγινε μία ανάλυση για το πώς γίνεται η «χαρτογράφηση» της σύγχρονης εποχής και του πολιτισμού μας, για να είναι εφικτή η έρευνα από τις επόμενες γενιές. Αναλυτικότερα αυτή η μέθοδος περιλαμβάνει την ταφή ορισμένων αντικειμένων π.χ. ένα νόμισμα του ενός ευρώ, κοπής του 2023 μαζί με ένα καρτελάκι, πάνω στο οποίο αναγράφεται η ιδιότητα καθώς και ο τρόπος χρήσης του αντικειμένου. Ως αποτέλεσμα αυτής την έξυπνης τακτικής που μας εξέπληξε όλους, είναι η ανακάλυψη τωρινών αντικειμένων και η αναγνώρισή τους από τους επόμενους αρχαιολόγους που θα σκάψουν στο μέλλον την ίδια περιοχή για επιδιόρθωση κάποιου έργου ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο.
Πατήστε εδώ για την προβολή video!
3. Συνολική εμπειρία ξενάγησης και του χώρου περιήγηση
Οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, πιστεύω πως μείναμε ικανοποιημένοι από την όλη εμπειρία της ξενάγησης, με την κυρία Πίνη να συμβάλλει σημαντικά σε αυτό, δημιουργώντας ένα εύφορο και ευχάριστο κλίμα σε συνδυασμό με την ευκολία κατανόησης των λεγομένων της. Ακόμη, μείναμε ευχαριστημένοι και από τον χώρο που την πλαισίωνε, καθώς κατά την άποψή μου είναι ο ιδανικός για μία τέτοια παρουσίαση. Το περιβάλλον δημιουργεί την αίσθηση δέους και προσφέρει μέσω ποικίλων ηλεκτρονικών μέσων, καθαρή εικόνα και υλικό από το σύνολο των αρχαίων ανασκαφών στον Πειραιά που μέχρι πρότινος δεν ήταν διαθέσιμο προς το ευρύ κοινό. Αν έπρεπε να αλλάξει κάτι, αυτό για μένα θα ήταν η δημιουργία ακόμη πιο έντονων φωτισμών γύρω από τα εκθέματα και η ελαφρά πιο αυξημένη αλληλεπίδραση στο κομμάτι της σταθερής παρουσίασης με τα αντίστοιχα οπτικοακουστικά αρχεία (power point) που μας έγινε στο πρώτο μέρος της ξενάγησης, χωρίς ωστόσο να αποτελεί κάποιο σοβαρό μειονέκτημα αλλά σε κάθε περίπτωση θα προσέφερε μία άλλη νότα στην ξενάγηση συνολικά.
Εν κατακλείδι, η όλη εμπειρία μας, οι καινούργιες γνώσεις που αποκτήσαμε, αλλά και όλη η δράση των αρχαιολόγων προκειμένου να ερευνήσουν, να διαφυλάξουν και να εκθέσουν ή να αρχειοθετήσουν αυτόν το πολιτιστικό θησαυρό που βρίσκεται καθημερινά στα δέκα εκατοστά κάτω από τα πόδια μας θα μας μείνουν σίγουρα αξέχαστα. Από αυτήν την υπέροχη θα έλεγε κανείς ξενάγηση, πέραν λίγων εξαιρέσεων, θα μας μείνει σίγουρα στο μυαλό το μεγαλείο των ευρημάτων μικρών και μεγάλων που κρύβονταν, κρύβονται και για όσο διατηρείται η ιστορική συνέχεια, θα κρύβονται κάτω από τα πόδια μας καθημερινά. Αξιοσημείωτος, χωρίς καμιά αμφιβολία σε αυτό, είναι ο κόπος των επιστημόνων αρχαιολόγων και διαφόρων άλλων τεχνητών και τεχνικών προκειμένου να γνωρίσουμε εμείς καλύτερα και βιωματικά το παρελθόν πέρα από την απλή ανάγνωση ενός βιβλίου. Και αυτό είναι που εκτιμάμε ιδιαίτερα! Τους ευχαριστούμε όλους για το έργο τους!
Σπύρος Αντύπας Α3′
