Του Γιώργου Βλαχάκου Β1
Μία ομάδα μαθητών του ομίλου δημοσιογραφίας της Ιωνιδείου Σχολής συμμετείχαμε στο εκκλησιαστικό συνέδριο «Ποιος έγινε πλησίον;», με θέμα τις ποικίλες μορφές βίας που συναντούμε στην καθημερινή μας ζωή και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να προλαμβάνουμε τέτοιου είδους περιστατικά.
Το συνέδριο διήρκησε δύο ημέρες και ήταν χωρισμένο σε έξι επί μέρους συνεδρίες, τρεις ανά ημέρα, σε κάθε μία από τις οποίες οι μαθητές έθιγαν την βία από μία διαφορετική οπτική. Κάθε συνεδρία διαρκούσε μία περίπου ώρα, με ενδιάμεσα διαλείμματα. Σύνεδρος ήταν κάθε μαθητής που είχε γράψει δοκίμιο πάνω στη βία, το οποίο και απήγγελλε, ενώ στο τέλος μίλησαν και οι μαθητές που είχαν φτιάξει αφίσες. Παρ’ όλα αυτά, οι παρευρισκόμενοι μαθητές μπορούσαν να θέσουν ερωτήσεις στους συνέδρους σχετικά με τα έργα τους ή και την γνώμη τους πάνω σε κάποιο θέμα. Μετά τους χαιρετισμούς των επισήμων και την εισαγωγή που έκαναν οι πατέρες, άρχισε η πρώτη συνεδρία.
Κατά την πρώτη συνεδρία, οι μαθητές έθιξαν το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας. Συμφώνησαν από κοινού πως πέρα από την βία, τίθεται και σοβαρό ζήτημα καταπίεσης στην οικογενειακή εστία, καθώς είναι πλέον σύνηθες ένας γονέας να καταπιέζει τον έτερο γονέα, αδιαφορώντας για τον αντίκτυπο στην ψυχική υγεία των παιδιών. Πέρα από αυτό, είναι σημαντικό να αντιμετωπίζουμε τέτοιου είδους περιστατικά όσο πιο αντικειμενικά μπορούμε, λαμβάνοντας υπ’ όψιν μας τις γνώμες όλων των εμπλεκομένων, ώστε να μην καταδικαστεί εν τέλει κάποιος άδικα, ούτε να κατηγορηθεί κάποιος για θυματοποίηση, συνειδητή ή υποσυνείδητη.
Στην επόμενη συνεδρία, οι μαθητές αφοσιώθηκαν στην «κουλτούρα του βιασμού» που διέπει την εποχή μας. Μία εύλογη ερώτηση που τέθηκε ήταν πώς θα γαλουχηθεί η νέα γενιά ανδρών, καθώς η εν λόγω κουλτούρα δείχνει να καλλιεργείται με ανησυχητικό ρυθμό σε όλο και νεότερες ηλικίες. Το ζήτημα αυτό αφορά ιδιαίτερα την χώρα μας, όπου εκτιμάται ότι ετησίως λαμβάνουν χώρα 4.000 βιασμοί, εκ των οποίων μόνο το 5% καταγγέλλεται. Άρα 3.800 βιαστές μένουν ατιμώρητοι και συνεχίζουν ελεύθερα να καταστρέφουν ζωές. Στο πλαίσιο αυτό, οι μαθητές πρότειναν να αυστηροποιηθούν οι νόμοι και οι ποινές στους θύτες, να προωθηθεί η φυλετική ισότητα, να ευαισθητοποιηθούν οι πολίτες, να αντιμετωπιστεί η πραγματικότητα με γυμνά μάτια και να εξακριβώνεται ενδελεχώς η αυθεντικότητα των συναφών περιστατικών. Οι γυναίκες αποτελούν τα μεγαλύτερα θύματα, με το 17% των γυναικών να αποκρύπτει την κακοποίηση σε χώρους περίθαλψης, ενώ οι καταγραφείσες γυναικοκτονίες αριθμούν σε 80 κατά την τελευταία τετραετία. Στο σημείο αυτό υπήρξε μία έντονη αντιπαράθεση στο συνέδριο, με τους μαθητές να διαφωνούν για την ορθότητα της σύγκρισης της χώρας μας με άλλες, οι οποίες ενδέχεται να μην είναι τόσο κοινωνικά ανεπτυγμένες.
Κατά την τρίτη συνεδρία, οι μαθητές εντρύφησαν στο ραγδαία αυξανόμενο φαινόμενο της ηλεκτρονικής βίας, γνωστό και με τον όρο «Cyberbullying», το οποίο οφείλεται εν μέρει και στον ηλεκτρονικό αναλφαβητισμό. Τρόποι αντιμετώπισής του αποτελούν η επαρκής ενημέρωση παιδιών και γονέων για την ορθή χρήση του διαδικτύου, καθώς και η αφιέρωση διδακτικών ωρών πάνω στο θέμα. Για να προλαμβάνονται ωστόσο τέτοια περιστατικά, τα σχολείο οφείλουν να μεριμνούν για την συνεχή συμβουλή των ειδικών και των ψυχολόγων μέσα από ημερίδες και συναφείς δράσεις. Όσον αφορά την οπαδική βία, η διάδοση της ευγενούς άμιλλας και της αθλητικής παιδείας, η ευαισθητοποίηση των αθλητικών σωματίων και η ψυχική στήριξη του ατόμου λειτουργούν καταλυτικά στην εξάλειψή της.
Η δεύτερη ημέρα του συνεδρίου ξεκίνησε με την τέταρτη συνεδρία, όπου οι μαθητές πρότειναν λύσεις για την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού. Συγκεκριμένα, έκριναν απαραίτητη την δημιουργία ενός θεσμικού πλαισίου επικοινωνίας με τους γονείς, την ψυχολογική υποστήριξη και την ευαισθητοποίηση των μελών της σχολικής κοινότητας, την διεξαγωγή δράσεων με επαρκή κρατική χρηματοδότηση και την ενεργό πάταξη της βίας και του κλίματος απραξίας σε φυσικό και ηλεκτρονικό επίπεδο, ενώ αντιπαρατέθηκαν πάνω στην αποτελεσματικότητα των ήδη υφιστάμενων προληπτικών μέτρων.
Στην επόμενη συνεδρία οι μαθητές συνέχισαν να προτείνουν διάφορες λύσεις πάνω στον σχολικό εκφοβισμό, προτάσσοντας τον αλληλοσεβασμό, την αλληλοκατανόηση, την αλληλοπροσέγγιση, την επικοινωνία, την διαμεσολάβηση και τον ρόλο ενός υγιούς οικογενειακού περιβάλλοντος. Παρ’ όλα αυτά, αμφιλεγόμενη υπήρξε η συμβολή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (Social Media) στην έξαρση τέτοιων περιστατικών, καθώς μέσω αυτών τα τελευταία τείνουν να δημοσιοποιούνται. Σε αυτή την συνεδρία συμμετείχαμε και εμείς με το δοκίμιο του Γεώργιου Βλαχάκου με τίτλο «Αν πάσχει ένα μέλος, πάσχουν όλα τα μέλη», το οποίο έλαβε το τρίτο βραβείο στην κατηγορία των κειμένων μαθητών Λυκείου, τονίζοντας την ανάγκη για συνεργασία μεταξύ όλων των μελών της μαθητικής κοινότητας.
Αποτιμώντας γενικότερα το συνέδριο, μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε πως αποτέλεσε μία ευχάριστη εμπειρία και μας έδωσε την δυνατότητα να ακούσουμε πολλές και διαφορετικές απόψεις πάνω σε μείζονα ζητήματα, τα οποία θα απασχολήσουν ιδιαίτερα την γενιά μας στο μέλλον. Θεωρώ πως μέσα από το συνέδριο οι ελπίδες των μαθητών για μία καλύτερη κοινωνία αναζωπυρώθηκαν. Είναι πράγματι ευχάριστο να συνειδητοποιείς ότι η καταπολέμηση της βίας αποτελεί προτεραιότητα και ότι η νέα γενιά δεν επαναπαύεται στα κεκτημένα, αλλά στοχεύει πάντα σε κάτι καλύτερο, ενώ δεν διστάζει να εκφράσει την γνώμη της, ακόμα και αν αυτή δεν ταυτίζεται με τις πεποιθήσεις του κοινωνικού συνόλου. Μέσα από τις συζητήσεις, κατέστη πρόδηλη η θέληση των μαθητών να λύσουν όποιες διαφωνίες έχουν και να προσπαθήσουν από κοινού να εξαλείψουν το φαινόμενο της βίας. Προσωπικά, ευχαριστήθηκα το συνέδριο και χάρηκα που μπόρεσα να εκπροσωπήσω το σχολείο μας ως σύνεδρος. Κυρίως, όμως, ανακουφίστηκα που είδα τόσους συνομήλικούς μας να έχουν ορθούς ηθικά στόχους και να μπορούν να διεξάγουν κόσμιο και εποικοδομητικό διάλογο, σπάνιες αρετές στις μέρες μας.