Σπύρος Ευαγγελάτος

 

 

 

Ο Σπύρος Ευαγγελάτος γεννήθηκε 20 Οκτωβρίου 1940 είναι Έλληνας σκηνοθέτης του θεάτρου και πανεπιστημιακός.

 Η καλλιτεχνική παράδοση της οικογένειας τον οδήγησε προς το θέατρο.

Γιος του κορυφαίου μουσουργού Αντίοχου Ευαγγελάτου και της αρπίστριας Ξένης Μπουρεξάκη, μεγάλωσε σε απολύτως φιλελεύθερο περιβάλλον.

Όπως λέει κι ο ίδιος: «Ήταν σπουδαίοι γονείς και εντελώς αυτονόητοι. Μες στο σπίτι κυριαρχούσε η αγάπη, ένα επαναλαμβανόμενο λαϊτμοτίφ. Δεν απαγόρευαν τίποτα, αλλά υπέβαλλαν έμμεσα –χωρίς να το καταλαβαίνουμε τότε εγώ και η αδελφή μου– ό,τι χρειαζόταν για να επικοινωνούμε κάπως άνετα με τους ανθρώπους γύρω μας. Ο πατέρας αγαπούσε πολύ την ποίηση και τη ζωγραφική.»

Σπούδασε αρχικά στη φιλοσοφική σχολή του πανεπιστημίου Αθηνών και στη συνέχεια στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου, από την οποία αποφοίτησε το 1961

.

Οργάνωσε μαζί με συμφοιτητές του από το Εθνικό τη Νεοελληνική Σκηνή και σε ηλικία 21 ετών υπόγραψε την πρώτη του σκηνοθεσία με την άπαιχτη κρητική κωμωδία του 1655 Φορτουνάτος του Μάρκου Αντώνιου Φόσκολου. Λέει για εκείνη την πρώτη του παράσταση: «Ουσιαστικά, ήταν κόντρα στη μόδα της εποχής, που ήταν το θέατρο του παραλόγου και κάποια κινήματα πιο προοδευτικών ιδεών. Αυτό που έκανα εγώ μόνο ένας τρελός το κάνει. Αλλά αισθανόμουν ότι αυτό έπρεπε να κάνω. Η κίνησή μου αυτή προξένησε μεγάλο ενδιαφέρον σε ένα λογιότερο κοινό, κριτικούς και λογοτέχνες»

Την περίοδο 1966-1970 συμπλήρωσε τις σπουδές του στην Αυστρία, την Γερμανία, την Γαλλία κ.α
Σπούδαζε μάλιστα με υποτροφία θέατρο και θεατρολογία στο πανεπιστήμιο της Βιέννης
Το 1970 έγινε διδάκτωρ της φιλοσοφικής του πανεπιστημίου Αθηνών.

Γίνεται γνωστός στους καλλιτεχνικούς κύκλους όταν αναλαμβάνει το ανέβασμα του έργου «Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας» του Σαίξπηρ στο ΚΘΒΕ. Καταξιώνεται, όμως, στο ευρύ κοινό μετά την επιτυχία της παράστασης «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή το 1972. Μάλιστα, ενώ βρίσκεται στη Βιέννη, τον καλεί το Εθνικό για να αναλάβει τη σκηνοθεσία για την τραγωδία του Σοφοκλή στην Επίδαυρο. Είναι η πρώτη φορά που ένας νέος σκηνοθέτης μπαίνει στο αρχαίο θέατρο.

Tο 1974 του απονέμεται το βραβείο «Kαρλ Σκράουπ» του Λαϊκού Θεάτρου της Bιέννης για την καλύτερη σκηνοθεσία της χρονιάς.

Η πολύπλευρη και ανήσυχη προσωπικότητα του δεν σταματά να αναζητά τρόπους έκφρασης. Δημιουργεί τις συνθήκες πραγμάτωσης του θεατρικού του ονείρου ιδρύοντας το 1975 το Αμφι-θέατρο. Συνοδοιπόρος του στη δόμηση και την προώθηση του νεοσύστατου θεατρικού του οίκου είναι η ηθοποιός Λήδα Τασοπούλου, η οποία πέρα από έμπιστη συνεργάτης και βασική πρωταγωνίστρια του Αμφι-θεάτρου γίνεται και η σύντροφος της ζωής του.

Το 1980 με το Αμφι- θέατρο συμμετέχει επισήμως στο Φεστιβάλ Επιδαύρου και επιλέγει, όπως ισχυρίζεται ο ίδιος, να μπει στον χώρο διακριτικά ανεβάζοντας ένα σχετικά άγνωστο έργο, τους «Επιτρέποντες» του Μενάνδρου.

Το Αμφι- Θέατρο λειτουργεί για τριάντα έξι χρόνια υπηρετώντας με συνέπεια ένα ρεπερτόριο μεγάλου θεάτρου παρουσιάζοντας συνολικά ενενήντα πέντε παραγωγές με έργα μεγάλων θεατρικών συγγραφέων όπως: Αισχύλος, Σοφοκλής, Ευριπίδης, Αριστοφάνης, Σαίξπηρ, Μολιέρος, Γκαίτε, Σίλλερ, Ίψεν,Τσέχωφ, Πιραντέλλο, Μπρέχτ, Μπέκετ, Τερζάκης, Καμπανέλλης. Παρουσιάζει, μάλιστα, και κείμενα λιγότερο παιγμένα της νεοελληνικής γραμματείας, όπως ο «Ερωτόκριτος» του Κορνάρου, η «Ερωφίλη» του Χορτάτση, η «Ιφιγένεια εν Ληξουρίω» του Κατσαΐτη, το «Έπος του Διγενή Ακρίτα», ο «Φορτουνάτος» του Μ.Α. Φόσκολου, η «Ευγένα» του Μοντσελέζε και πολλά άλλα. Στις παραστάσεις συμμετέχει πλήθος ηθοποιών μεταξύ των οποίων οι Α. Βαλάκου, Δ. Παπαμιχαήλ, Γ. Φέρτης, Λ. Βογιατζής, Θ. Καρακατσάνης, Ν. Γαληνέα, Π. Φυσσούν, Στ. Κυριακίδης, Κ. Καραμπέτη, Μ. Χρυσομάλλης, Σπ. Παπαδόπουλος, Μ. Βούρτση, Αλ. Σταυράκης, Χρ. Βαλαβανίδης, Δ. Λιγνάδης, Μ. Μαρμαρινός, Μ. Ασλάνογλου, Ε. Ρουμελιώτη.

Ο ίδιος αναφερόμενος στη σχέση του με τους ηθοποιούς και στη σκηνοθετική του οπτική δηλώνει: «Με χαρακτηρίζουν λόγιο σκηνοθέτη αλλά μόλις αρχίσω τις πρόβες γίνομαι θεατρίνος, αφήνω στην μπάντα όλα όσα έχω μελετήσει και ξεκινώ με το πρωτότυπο κείμενο στο χέρι. Πιστεύω ότι ο σκηνοθέτης πρέπει να επικοινωνεί με τον ηθοποιό, να τον ενθαρρύνει, να τον προσεγγίζει ψυχολογικά. Συνηθίζω να λέω ότι η σκηνοθεσία γίνεται δια της υποβολής και όχι δια της επιβολής. Και αυτός είναι ο τρόπος της δικής μου δουλειάς». Το 2011 λόγω οικονομικών δυσχερειών και έλλειψης κρατικής πρόνοιας, το Αμφι- θέατρο αναστέλλει τη λειτουργία του προς μεγάλη θλίψη του ιδρυτή του και του θεατρόφιλου κοινού.

Οι δραστηριότητες του και η συνεισφορά του στην τέχνη δεν σταματούν στη θεατρική σκηνή. Γράφει πολλά επιστημονικά μελετήματα, κυρίως για θέματα του κρητικού και του επτανησιακού θεάτρου. Μεταφράζει, ακόμη, έργα των Eυριπίδη, Αριστοφάνη, Σαίξπηρ, Λόπε ντε Bέγκα, Γκαίτε, Σίλερ, Λόρδου Bύρωνα, Mπύχνερ, Ίψεν, Στρίντμπεργκ, Mπρεχτ, Kόχουτ. Από το 1977 ως το 1980 διορίζεται Γενικός Διευθυντής του Kρατικού Θεάτρου Bορείου Ελλάδος και από το 1984 ως το 1987 της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Tο 1988 του απονέμεται το βραβείο αρχαίου δράματος του Δήμου Αθηναίων «Kάρολος Kουν» για τη διδασκαλία της «Ορέστειας».

Δύο χρόνια αργότερα εκλέγεται Καθηγητής στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και εν συνεχεία Καθηγητής του Tμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διατελεί, ακόμη, Πρόεδρος του Ελληνικού Kέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (I.T.I.) και από το 1999 μέχρι το 2006 Πρόεδρος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Τον Φεβρουάριο του 2011 ανακοίνωσε την πρόθεσή του να αναστείλει την λειτουργία του «Αμφι-θεάτρου» λόγω οικονομικών προβλημάτων κατηγορώντας τον υπουργό Πολιτισμού, Παύλου Γερουλάνου για αδιαφορία.
Στις 12 Ιανουαρίου 2012 ανακηρύχθηκε αντιπρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών.

Ο σκηνοθέτης ακόμη και σήμερα, σε ηλικία πλέον εβδομήντα πέντε χρόνων, δε σταματά να προσφέρει και να εμπλουτίζει την ιστορία της τέχνης του. Χρησιμοποιώντας ως διέξοδο το θέατρο μετά τον θάνατο της συζύγου και του γιου του κι έχοντας στο πλευρό του την κόρη του, Κατερίνα Ευαγγελάτου, η οποία είναι και η ίδια σκηνοθέτης, συνεχίζει να υπογράφει τη σκηνοθεσία μεγάλων παραγωγών.

ΗΛΕΚΤΡΑ του ΣΟΦΟΚΛΗ .παράσταση του «Αμφι-Θεάτρου» από το Αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, το 1991.

 H παράσταση του «Προμηθέα Δεσμώτη» του Αισχύλου που ανέβηκε από το Αμφι-θέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου το 1992.

 

 Ο σκηνοθέτης της παράστασης «Ηλέκτρα» μιλάει για την παράσταση, την διαφορά του Ευριπίδη με τους άλλους τραγικούς και για το αρχαίο δράμα

 

Ο Σπύρος Ευαγγελάτος για τον άπαιχτο «Αμύντα» στο in.gr

 

 

 

Οι μαθητές που εργάστηκαν:

Αναστασιάδης Νικηφόρος

Αρτουμάς Θέμης

Βαρσαμίδης Δημήτρης

 

Πηγές:

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%80%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%82_%CE%95%CF%85%CE%B1%CE%B3%CE%B3%CE%B5%CE%BB%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%82

http://www.ishow.gr/personBio.asp?guid=B2B50793-586C-4EE6-89CD-41742566C039

http://www.theatre.uoa.gr/didaktiko-dynamiko/omotimoi-ka8hghtes/spyros-a-eyaggelatos.html

 

Σχολιάστε

Top