Τα «Σαλιάρια» ή αλλιώς «Μαφίσια» (τοπική ομιλία), είναι ένα Χριστουγεννιάτικο παραδοσιακό έδεσμα, όμοιο τόσο στην εμφάνιση όσο και στη γεύση με κουραμπιέ, που συνοδεύεται όμως με τη δική του πατροπαράδοτη ιστορία και παράδοση.
Στην περιοχή μου παλαιότερα τα Χριστούγεννα ήταν μια πολύ σημαντική γιορτή, καθώς οι άνθρωποι τα περίμεναν με μεγάλη λαχτάρα και γι’ αυτό συνοδεύονταν από πολλά παραδοσιακά έθιμα και παραδόσεις (κάλαντα (κόλιαντα), Ρογκατσάρια-Μπουμπουσάρια κ.α.). Μία από αυτές αποτελούσαν και τα «Σαλιάρια», που φτιάχνονταν από τις νοικοκυρές την περίοδο των Χριστουγέννων και συνόδευαν με τον δικό τους γλυκό τρόπο τα Χριστούγεννα. Τα «Σαλιάρια» προοριζόταν μόνο για τους καλεσμένους ή τα παιδάκια που έλεγαν τα κάλαντα. Για τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας υπήρχαν μόνο για να τα βλέπουν, πράγμα που δεν ήταν καθόλου περίεργο μιας και οι περισσότερες οικογένειες ήταν φτωχές και δεν μπορούσαν να προμηθευτούν υλικά σε μεγάλες ποσότητες. Έτσι, η νοικοκυρά του σπιτιού φρόντιζε να τα κρατά καλά κρυμμένα από την υπόλοιπη οικογένεια, ώστε να τις μένει κάτι για τις γιορτινές μέρες, σε περίπτωση που κάποιο παιδί χτυπούσε την πόρτα της με το κουδουνάκι του για να πει τα κάλαντα. Επιπλέον, τα «Σαλιάρια», προσφέρονταν κυρίως στους αρραβώνες, καθώς τα Χριστούγεννα γίνονταν πολλά προξενιά και αρραβώνες.
Παρόλα αυτά, όμως, «Σαλιάρια» έφτιαχναν οι νοικοκυρές και εκτός Χριστουγέννων, σε διάφορες εκδηλώσεις της ζωής αλλά και σε μεγάλες γιορτές, όπως στην Ανάσταση, στις ονομαστικές εορτές, στα αρραβωνιάσματα, στους γάμους. Σε τέτοιες εκδηλώσεις συγκεντρώνονταν πολλές νοικοκυρές μαζί και τα έφτιαχναν ομαδικά, σύμβολο που μεταβίβαζε τη χαρά και στο γλυκό.
Υπάρχουν διάφορες συνταγές με αλεύρι, άλλες με σιμιγδάλι, σε όλες όμως, χρησιμοποιείται το σταχτόνερο (αλισίβα) και το ζέσταμα του λαδιού πριν ζυμώσουμε τη ζύμη, που παλαιότερα γίνονταν σε μεγάλα καζάνια ή αλλιώς χαρανιά (τοπική ονομασία). Επίσης, το καρύδι και η κανέλα μπαίνουν σαν γέμιση και δεν ενσωματώνονται στη ζύμη.

Κείμενο και φωτογραφία

Νάσια Τσιτσιγάνη