Συνάντηση με την Άλκη Ζέη…

ΑΠΟ: ΤΡΙΠΟΛΙΤΣΙΩΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ - Οκτ• 17•14

 

«Επίσκεψη στην Άλκη Ζέη»

του Γιώργου Κατραούρα (Α Λυκείου, 2ου ΕΠΑΛ Νέας Σμύρνης)

DSC03886

Αναμφίβολα ιδιαίτερη τιμή και χαρά  μας έδωσε η συνάντηση με την αγαπημένη μας συγγραφέα Άλκη Ζέη. Το απόγευμα της Τρίτης 14 Οκτωβρίου συναχθήκαμε στη στάση του τραμ «Αγία Φωτεινή» δεκατρία παιδιά του Ομίλου, από Α Γυμνασίου μέχρι Α Λυκείου. Προορισμός μας το σπίτι της συγγραφέως. Γεμάτοι χαρά και αγωνία γι’ αυτήν την επίσκεψη, ξεκινήσαμε!

Ο ενθουσιασμός μας ήταν τόσο μεγάλος που  μπερδευτήκαμε και πήγαμε στην άλλη πλευρά της πολυκατοικίας. Φτάσαμε μέχρι τον πέμπτο όροφο και μετά καταλάβαμε το λάθος μας. Τελικά βρήκαμε το κουδούνι, χτυπήσαμε και αντικρίσαμε στο άνοιγμα της πόρτας την κυρία Ζέη. Η αλήθεια είναι πως δεν μας περίμενε γιατί νόμιζε πως η επίσκεψή μας θα γινόταν την Παρασκευή. Ωστόσο μας καλωσόρισε και μας υποδέχτηκε εγκάρδια. Ομολογουμένως ήμασταν αρκετά παιδιά, γι’ αυτό μερικοί έκατσαν στο πάτωμα. Οι κάμερες στήθηκαν, οι φωτογραφικές μηχανές και τα κινητά άνοιξαν ώστε να απαθανατίσουν τη συζήτηση.

Τα θέματα στα οποία επικεντρωθήκαμε ήταν τα παιδικά της χρόνια στη Σάμο, μέσα από το αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα «Το καπλάνι της βιτρίνας» (1963). Η κα Ζέη μας μίλησε για τα παιδικά της χρόνια στο νησί νοσταλγώντας αυτήν την περίοδο της αθωότητας, ενώ μας εξήγησε πως το καθετί που είναι γραμμένο εκεί υπήρξε: ο Νίκος, ο παππούς, όλα τα πρόσωπα. Ακόμα και η βαλσαμωμένη τίγρης κοσμούσε τη σάλα του σπιτιού τους μέσα στη βιτρίνα, το περίφημο καπλάνι που κολυμπούσε από την Τουρκία και ερχόταν στο νησί για να φάει πρόβατα μέχρι τη μέρα που το σκότωσε ένας βοσκός. Μας έδειξε πολλές φωτογραφίες από το καπλάνι! Βρισκόταν στη σάλα μέχρι που το σπίτι κατέρρευσε και, αναγκαστικά, μεταφέρθηκε στο μουσείο, στο χωριό Μυτιληνιοί.

Μας μίλησε επίσης για την ιδιοτυπία του ονόματός της. Μας είπε πως ήταν επιλογή της μητέρας της αυτό το όνομα αφού είχε μια φίλη που την έλεγαν Άλκη! Όλοι όμως της έλεγαν πως το όνομα συνηθίζεται στους άντρες, όμως εκείνη επέμεινε και, παρόλο που βαφτίστηκε Αγγελική, το όνομα της γιαγιάς της, η μητέρα της στο ληξιαρχείο την έγραψε επίσημα ως Άλκη, όνομα που τελικά επικράτησε!

Τη ρωτήσαμε για τον παππού της και τη σχέση της οικογένειας με τη Σμύρνη και την Ευαγγελική Σχολή. Ο παππούς της έμενε στη Σμύρνη και ήταν διευθυντής της Σχολής. Κάθε καλοκαίρι πήγαιναν στη Σάμο για παραθερισμό, έχοντας πάντα μαζί και τους περίφημους «Αρχαίους» του. Ο παππούς της Γεώργιος Σωτηρίου, έπαιρνε όλα τα βιβλία μαζί του γιατί δεν ήθελε να τα αποχωριστεί το διάστημα των διακοπών του. Το 1922 λοιπόν, τη χρονιά που χάσαμε τη Σμύρνη, ο παππούς  ήταν στο νησί με τα όλα τα βιβλία και τα παιδιά του, δηλαδή με ολόκληρη την περιουσία του. Του απέμεινε μόνο το κλειδί του σπιτιού,  ενθύμιο από τη ζωή του στη Σμύρνη.

Η γνωριμία με τη Διδώ Σωτηρίου έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη ζωή  και την κατοπινή πορεία της Άλκης Ζέη. Όπως  μας είπε χαρακτηριστικά: «Τη Διδώ τη γνωρίσαμε ως μέλλουσα σύζυγο του λατρεμένου μας θείου Πλάτωνα, επειδή όμως εγώ και η μεγαλύτερη αδελφή μου τον αγαπούσαμε παράφορα και τον θεωρούσαμε κτήμα μας αποφασίσαμε να μην την λέμε θεία αλλά να τη λέμε γυναίκα του θείου Πλάτωνα. Αυτό δεν κράτησε παρά μόνο για μια εβδομάδα το πολύ, γιατί μας κατέκτησε όλους αμέσως και μας κέρδισε με το συναρπαστικό χαρακτήρα της». Επίσης μας διηγήθηκε ένα γεγονός, την ημέρα του γάμου έγραψε ένα ποίημα για τη Διδώ το οποίο της έδωσε. Επί τόπου η Διδώ το διάβασε και από το βλέμμα της κατάλαβε πως μάλλον δεν θα έπρεπε να ασχοληθεί ξανά με την ποίηση. Έτσι στράφηκε στον πεζό λόγο όπου και διέπρεψε στη συνέχεια!

Ένας εξαιρετικά σημαντικός άνθρωπος για την κα Ζέη αλλά και για εμάς, υπήρξε ο Γιάννης Ρίτσος, ποιητής που πέρασε πολλές δοκιμασίες για τα πολιτικά φρονήματά του. Μας αποκάλυψε ότι τους συνέδεε πολύχρονη φιλία και ότι υπήρξε ο άνθρωπος που τη στήριξε στα πρώτα της συγγραφικά βήματα. Ήταν ο πρώτος που διάβασε το «Καπλάνι της βιτρίνας», γιατί ήθελε τη γνώμη ή μάλλον την έγκρισή του ως πεπειραμένου και καταξιωμένου λογοτέχνη για να εκδώσει τα χειρόγραφα αυτά. Ο Ρίτσος δεν της απάντησε μα τα πήγε κατευθείαν στον εκδοτικό οίκο. Επίσης μας διηγήθηκε  τις εμπειρίες της από τα χρόνια της εξορίας (κοινό βίωμα με το Ρίτσο),  καθώς βρέθηκε εξόριστη  στη Χίο μαζί με την ιδρύτρια του εκδοτικού οίκου «Κέδρος» Νανά Καλλιανέση, την ηθοποιό Αλέκα Παΐζη και πολλές άλλες γυναίκες.

Στη συνέχεια τη ρωτήσαμε ό,τι θέλαμε. Έτσι μάθαμε για τον άντρα της, το θεατρικό συγγραφέα Γιώργο Σεβαστίκογλου και για  το γνωστό του έργο «Αγγέλα», ένα από τα πιο χαρακτηριστικά έργα του μεταπολεμικού νεοελληνικού θεάτρου. Μιλήσαμε επίσης για τη γνωριμία της με τον κορυφαίο σκηνοθέτη Κάρολο Κουν αλλά και τη συνεργασία του άντρα της μαζί του, καθώς ήταν από τους πρωτεργάτες-ιδρυτές του Θεάτρου Τέχνης. Ακόμα αναφερθήκαμε στη φιλία της με τη Μελίνα Μερκούρη και για το θέατρο που έγραφε μαθήτρια, έφηβη τότε, τις «Κλαψωδίες» με πρωταγωνιστή τον Κλούβιο και με θεατές αναγνωρίσιμους μετέπειτα αλλά τότε νέους λογοτέχνες, όπως τον Εμπειρίκο, το Γκάτσο, τον Ελύτη, το Πλωρίτη κ.α.

Η συνάντηση έκλεισε με φωτογραφίες και αυτόγραφα. Το καλύτερο που άκουσα ήταν τα λόγια που μας είπε για το  σύζυγό της, τα οποία άλλωστε δημοσίευσε στον πρόλογο της «Αγγέλας» που υπογράφει η ίδια: «Το καλύτερο γι’ αυτόν το έγραψε ο Γάλλος σκηνοθέτης Αντουάν Βιτέζ, που συνεργάστηκε μαζί του στο Παρίσι. Στον Σεβαστίκογλου βλέπει και θαυμάζει κανείς κάθε στιγμή όχι μόνο όσα έκανε, αλλά και όσα θα μπορούσε να κάνει. Η απάντηση στο γιατί δεν τα έκανε βρίσκεται στην ιστορία της Ελλάδας».

 

Σχολιάστε

Top