Φίλιπ Πούλμαν, Το αστέρι του Βορρά (1995)

ΑΠΟ: ΘΩΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ - Ιαν• 08•15

της Δάφνης Ψαράκη (Β2, Γυμνάσιο)

ΤΟ ΑΣΤΕΡΙ ΤΟΥ ΒΟΡΡΑ

To Αστέρι του Βορρά τοποθετείται σε ένα σύμπαν παρόμοιο με το δικό μας, που έχει όμως και πολλές διαφορές. Η υπόθεση του μυθιστορήματος διαδραματίζεται στην Οξφόρδη, αλλά, καθώς η Λύρα  ταξιδεύει, το σκηνικό αλλάζει. Πιστεύω πως τα γεγονότα εξελίσσονται στη διάρκεια της βικτοριανής εποχής, αφού η τεχνολογία δεν είναι πολύ εξελιγμένη. Η κύρια ηρωίδα είναι η Λύρα, αλλά και το δαιμόνιό της, ο Πανταλεήμων. Το θέμα του βιβλίου είναι οι περιπέτειες της Λύρας όταν επιχειρεί να διασώσει το φίλο της, Ρότζερ Πάρσλοου, τον οποίον έχουν απαγάγει οι Καταβροχθιστές.

Όλο το μυθιστόρημα περιστρέφεται γύρω από τη ζωή της Λύρας, ενός δωδεκάχρονου κοριτσιού, που ζει σε έναν κόσμο στον οποίο οι άνθρωποι συνοδεύονται από τα δαιμόνια, πλάσματα που από την παιδική ηλικία μέχρι περίπου την εφηβεία τους, μπορούν να μεταμορφώνονται σε διάφορα ζώα. Η Λύρα ζει στο κολέγιο Τζόρνταν, όπου μαθαίνει κατά λάθος για τη Σκόνη, ένα περίεργο στοιχειώδες μόριο, το οποίο πιθανόν συνδέεται με το προπατορικό αμάρτημα. Η Σκόνη έλκεται κυρίως από τους ενήλικες, και γι’ αυτό, ξεκινάει μια σειρά πειραμάτων, με σκοπό να μην αποκτήσουν τα παιδιά τη Σκόνη. Ορισμένοι επιστήμονες του Διευθυντηρίου, (ένα εκκλησιαστικό σώμα), που αποκαλούνται Καταβροχθιστές,  αποκόπτουν τα παιδιά από τα δαιμόνιά τους, με τις εντολές της κυρίας Κάλτερ, στο μακρινό Βορρά. Έτσι ο διευθυντής του κολεγίου Τζόρνταν παραδίδει τη Λύρα στην κυρία Κάλτερ, δίνοντας της πρώτα όμως το αληθειόμετρο, ένα όργανο το οποίο απαντάει σε κάθε ερώτηση, αν ξέρει κάποιος πώς να διαβάσει την απάντηση. Η Λύρα είναι αρχικά ενθουσιασμένη, αλλά δραπετεύει στους Τσιγγάνους μόλις ανακαλύπτει τη σχέση της κυρίας Κάλτερ με τους Καταβροχθιστές. Από τους Τσιγγάνους μαθαίνει πως ο λόρδος Άσριελ είναι ο πατέρας της, και όχι ο θείος της, και η κυρία Κάλτερ είναι η μητέρα της. Οι Τσιγγάνοι πηγαίνουν να σώσουν τα παιδιά που έχουν απαγάγει οι Καταβροχθιστές, και η Λύρα πηγαίνει μαζί τους, για να σώσει τον φίλο της Ρότζερ. Με τη βοήθεια μιας φυλής μαγισσών και της οπλισμένης αρκούδας Γιόρεκ Μπάρνισον, οι Τσιγγάνοι και η Λύρα καταφέρνουν να διασώσουν τα παιδιά. Ύστερα η Λύρα βοηθά τον Γιόρεκ Μπάρνισον να ξαναπάρει πίσω το θρόνο του, εξαπατώντας το βασιλιά Γιόφερ Ράκνισον. Μετά, η Λύρα κινεί για να βρει το λόρδο Άσριελ, που είναι φυλακισμένος υπό τις εντολές της κυρίας Κάλτερ. Όταν  φτάνει κοντά του, εκείνος απαγάγει τον Ρότζερ και τον χρησιμοποιεί για να χτίσει τη γέφυρα σε έναν άλλο κόσμο, όπου στο τέλος του βιβλίου η Λύρα και ο Πανταλεήμων τον ακολουθούν.

Η πρωταγωνίστρια Λύρα Μπελάκουα είναι 12 χρονών. Όπως προαναφέραμε, η Λύρα μαθαίνει ότι ο πατέρας της είναι ο λόρδος Άσριελ και η μητέρα της η Μαρίζα Κάλτερ. Έχει σκούρα ξανθά μαλλιά και ανοιχτά γαλανά μάτια, και είναι σχετικά μικροκαμωμένη για την ηλικία της. Συχνά είναι ανυπάκουη και συμπεριφέρεται πολλές φορές σαν αγοροκόριτσο. Έχει ταλέντο στο να εξαπατά τους άλλους, είναι έξυπνη και θεωρεί ότι λέει  καλά ψέματα. Της αρέσει να παίζει με άτομα των κατώτερων κοινωνικών τάξεων, προτιμά τα αλητάκια στο δρόμο. Επιχειρεί επίσης ριψοκίνδυνα κόλπα,  κρύφτηκε π.χ. στο ντουλάπι των καθηγητών. Μαθαίνουμε τα πάντα γι’ αυτήν μέσα από την εικόνα που μας δίνει ο παντογνώστης αφηγητής του κειμένου, ο οποίος όμως δεν συμμετέχει στην πλοκή. Ανάμεσα στα διάφορα πρόσωπα του μυθιστορήματος υπάρχει κοινωνική και οικονομική ανισότητα, άλλοι είναι αρκετά φτωχοί ενώ άλλοι πολύ πλούσιοι. Τα περισσότερα παιδιά που έπεσαν θύματα απαγωγής ήταν παιδιά Τσιγγάνων ή παιδιά φτωχών ανθρώπων, ενώ κανείς δεν είχε σκεφτεί να απαγάγει τα παιδιά της υψηλής κοινωνίας, όπως τη Λύρα. Επίσης, οι κοινωνικά ισχυρότεροι άνθρωποι, όπως η κυρία Κάλτερ, είχαν περισσότερα δικαιώματα, προνόμια, και διάφορες θέσεις.

Ο συγγραφέας Φίλιπ Πούλμαν ασχολείται σε αυτό το βιβλίο με τη θεολογία, τη φιλοσοφία, αλλά και με τις θετικές επιστήμες, όπως είναι η Φυσική και η Χημεία. Εξετάζει την ύπαρξη άλλων κόσμων, πέρα από τη φαντασία μας. Πιστεύω πως αυτός είναι ένας τρόπος για να μας πει να είμαστε ανοιχτοί σε νέα πράγματα και να μην φοβόμαστε το καινούριο, όπως κάνουν διάφοροι χαρακτήρες στο βιβλίο, αλλά και να δεχόμαστε πως θα συμβούν αλλαγές στη ζωή μας. Παρουσιάζει ως αξίες τη γενναιότητα, μια αρετή όχι και πολύ συχνή στους σημερινούς ανθρώπους, καθώς και τη φιλία και το δέσιμο με ανθρώπους (ή ζώα) που αγαπάμε, την αυτοθυσία και την κατανόηση. Ο συγγραφέας κρατάει μια σχετικά ουδέτερη στάση, παρουσιάζοντας τα πρόσωπα όπως πραγματικά είναι, και όχι όπως τα βλέπει εκείνος ή ο υπόλοιπος κόσμος. Κρίνει τους  χαρακτήρες κυρίως με βάση την οπτική γωνία άλλων χαρακτήρων, και δεν προβάλει τη γνώμη του.

Επέλεξα αυτό το βιβλίο διότι μου το πρότεινε μια συγγενής μου με την οποία μοιραζόμαστε κοινά ενδιαφέροντα στα βιβλία. Επίσης, διάβασα την περίληψη και το βρήκα ενδιαφέρον, οπότε αποφάσισα να το διαβάσω. Μου άρεσε ο τρόπος που ήταν γραμμένο, επειδή είχε πολλές αναπάντεχες και απρόβλεπτες ανατροπές. Θα το προτείνω σε μία φίλη μου, με την οποία έχουμε τα ίδια γούστα.

 

Σχολιάστε

Top