Το Σάββατο 13/04/2024 η Γ” Γυμνασίου πραγματοποίησε μία 4ήμερη σχολική εκδρομή στην Πελοπόννησο. Μετά από πολλές ώρες ταξιδιού από την Λάρισα μέχρι την Πελοπόννησο και συγκεκριμένα μέχρι το Ναύπλιο, μέσω της γέφυρας του Ισθμού της Κορίνθου φτάσαμε στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, όπου εκεί περιηγηθήκαμε στον χώρο και ενθουσιαστήκαμε από το κύρος και την ομορφιά αυτού του Θεάτρου. Στην συνέχεια ξεκινήσαμε για το Ναύπλιο, όπου και διαμείναμε. Περιπλανηθήκαμε στην πανέμορφη πόλη του Ναυπλίου βλέποντας το λιμάνι και από μακριά το Μπούρτζι.
Το πρωί της επόμενης μέρας ξεκινήσαμε για τον αρχαιολογικό χώρο των Μυκηνών. Αφού φτάσαμε στον χώρο αυτό, αμέσως αρχίσαμε να τον εξερευνούμε. Ανεβήκαμε έως το τέλος της αρχαίας αυτής πόλης. Εκεί ο διευθυντής του σχολείου μας μας εξιστόρησε όλη την ιστορία σε σχέση με τον χώρο, στον οποίο βρισκόμασταν.
Όταν πλέον είχαμε τελειώσει την ξενάγησή μας στις Μυκήνες, αναχωρήσαμε για το Κατάκολο, όπου και είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε το Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας. Εκεί είδαμε τις μηχανές, τις οποίες χρησιμοποιούσαν οι πρόγονοί μας και τις μεγάλες ομοιότητες που έχουν με τις σημερινές σύγχρονες μηχανές.
Ύστερα και από την εμπειρία αυτή στο Κατάκολο, αναχωρήσαμε για το ξενοδοχείο μας στην πόλη της Κυπαρισσίας.
Η επόμενη ημέρα ήταν και η πιο σημαντική ημέρα στην εκδρομή μας, καθώς την ημέρα εκείνη θα γινόταν η επίσημη πρόβα της αφής της Ολυμπιακής φλόγας, η οποία ήταν και ο κυριότερος λόγος, για τον οποίο επιλέξαμε να κάνουμε αυτήν την εκδρομή. Έτσι αναχωρήσαμε για την Αρχαία Ολυμπία.
Αμέσως μετά την άφιξή μας εκεί περιπλανηθήκμε στο πανέμορφο Μουσείο της Αρχαίας Ολυμπίας. Το μουσείο αυτό, όπως είδαμε, στεγάζει ευρήματα από την Ιερή Άλτη, τον χώρο της Ολυμπίας, αντικείμενα που χρονολογούνται από την προϊστορική εποχή μέχρι τους ρωμαϊκούς χρόνους, ακόμη μέχρι και τον 6ο - 7ο αι. μ.Χ. Κεντρικό έκθεμα είναι ο Ερμής του Πραξιτέλους, τα αετώματα του ναού του Δία, η Νίκη του Μενδαίου Παιωνίου και το κύπελλο που ανήκε στον Φειδία. Η συλλογή των χάλκινων αντικειμένων αποτελεί μία από τις σημαντικότερες συλλογές παγκοσμίως. Από το σύνολο των ανεκτίμητης αξίας εκθεμάτων σημαντικότερη είναι η έκθεση των γλυπτών, για την οποία είναι κυρίως γνωστό το μουσείο, καθώς και η συλλογή χάλκινων αντικειμένων, που είναι η πλουσιότερη στον κόσμο και απαρτίζεται από όπλα, ειδώλια και άλλα αντικείμενα, ενώ ιδιαίτερα σημαντικά είναι και τα ευρήματα της μεγάλης πηλοπλαστικής. Επιπλέον, ένα από τα πλέον συγκλονιστικά εκθέματα του Μουσείου με μεγάλη ιστορική σημασία είναι το χάλκινο κορινθιακό κράνος του Μιλτιάδη. Μετά την μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.) ο μεγάλος Αθηναίος στρατηγός αφιέρωσε το κράνος του στο Ιερό του Διός, για να τον ευχαριστήσει για τη νίκη. Ενδεχομένως πρόκειται για το κράνος που είχε χρησιμοποιήσει στη νικηφόρα μάχη.
Μετά από τη λεπτομερή ξενάγησή μας στο Μουσείο ξεναγηθήκαμε και στον εξωτερικό χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας, καθώς και στο στάδιο. Εκεί, σε σχέση με αυτά που μας έλεγε η ξεναγός μας, μάθαμε ότι το στάδιο της Ολυμπίας είναι ο χώρος όπου τελούνταν οι αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες αλλά και τα Ηραία, αγώνες γυναικών προς τιμήν της Ήρας. Βρίσκεται ανατολικά της Άλτεως, ακριβώς έξω από τη βορειοανατολική γωνία του ιερού περιβόλου, αλλά η θέση του δεν ήταν η ίδια στους πρώτους αιώνες τέλεσης των αγώνων.
Πριν από τον 6ο αι. π.Χ. το αγώνισμα του σταδίου δρόμου γινόταν σε έναν επίπεδο χώρο, χωρίς κανονικά πρανή, κατά μήκος του ανδήρου των θησαυρών, στα ανατολικά του μεγάλου βωμού του Δία. Κατά την αρχαϊκή εποχή, γύρω στα μέσα του 6ου αι. π.Χ., έγινε η πρώτη διαμόρφωση του σταδίου (στάδιο Ι), που ήταν μία απλή εξομάλυνση του εδάφους στα νότια του Κρονίου λόφου, μέσα στον ιερό χώρο της Άλτεως. Η δυτική στενή πλευρά του σταδίου, η άφεση, ήταν ανοικτή προς τον μεγάλο βωμό του Δία, προς τιμήν του οποίου γίνονταν οι αγώνες.
Λίγο αργότερα, στα τέλη του 6ου αι. π.Χ., δημιουργήθηκε το στάδιο ΙΙ. Ο στίβος μεταφέρθηκε ανατολικότερα και επεκτάθηκε και μετά το πέρας του ανδήρου των θησαυρών. Κατά μήκος της νότιας πλευράς διαμορφώθηκε τεχνητό πρανές για τους θεατές, ύψους περίπου 3μ., ενώ στην βόρεια πλευρά χρησιμοποιήθηκε το φυσικό πρανές στις υπώρειες του Κρονίου λόφου.
Στις αρχές του 5ου αι. π.Χ., όταν οικοδομήθηκε ο μεγάλος ναός του Δία, το στάδιο έλαβε την τελική του μορφή, αυτή που βλέπει σήμερα ο επισκέπτης (στάδιο ΙΙΙ). Οι αγώνες είχαν πια αποκτήσει μεγάλη αίγλη, οι θεατές ήταν χιλιάδες και οι αθλητές, που συμμετείχαν στα αγωνίσματα, περισσότεροι από πριν. Οι λόγοι αυτοί ήταν αρκετοί, για να αποκτήσει η Ολυμπία ένα μεγαλύτερο στάδιο, το οποίο μετατοπίσθηκε 82 μ. ανατολικότερα και 7 μ. προς τα βόρεια. Ο προσανατολισμός του παρέμεινε ο ίδιος και δημιουργήθηκαν τεχνητά πρανή για τους θεατές σε όλες τις πλευρές του.
Στα μέσα περίπου του 4ου αι. π.Χ., με την κατασκευή της στοάς της Ηχούς, το στάδιο απομονώθηκε οριστικά από την ιερά Άλτη, γεγονός που απηχεί το πνεύμα της εποχής, καθώς οι αγώνες είχαν χάσει πλέον τον καθαρά θρησκευτικό τους χαρακτήρα και αποτελούσαν γεγονός περισσότερο αθλητικό και κοσμικό.
Ο στίβος του σταδίου έχει μήκος 212,54 μ. και πλάτος 30 περίπου μ. Η απόσταση ανάμεσα στις δύο λίθινες βαλβίδες, που σηματοδοτούν τις αφέσεις, είναι 192,27 μ., δηλαδή ένα ολυμπιακό στάδιο ή 600 ολυμπιακά πόδια (1 πους=32,04 εκ.). Στο νότιο πρανές του σταδίου υπάρχει η εξέδρα των Ελλανοδικών και απέναντι, στο βόρειο πρανές, ο βωμός της Δήμητρας Χαμύνης, όπου καθόταν η ιέρεια της θεάς, η μοναδική γυναίκα που επιτρεπόταν να παρακολουθήσει τους αγώνες. Υπολογίζεται ότι το στάδιο χωρούσε περίπου 45.000 θεατές, ωστόσο δεν απέκτησε ποτέ λίθινα καθίσματα και οι θεατές κάθονταν κατά γης. Ελάχιστα λίθινα καθίσματα υπήρχαν μόνο για τους επισήμους, ενώ στα ρωμαϊκά χρόνια πιθανόν κατασκευάσθηκαν ξύλινα έδρανα στα πρανή (στάδιο IV-V) και έγιναν εργασίες συντήρησης. Γύρω από το στίβο υπήρχε λίθινος αγωγός, με μικρές λεκάνες ανά διαστήματα, όπου συγκεντρώνονταν τα νερά από τα πρανή. Στα τέλη του 3ου αι. π.Χ. κατασκευάσθηκε η μνημειακή είσοδος του σταδίου, η λεγόμενη Κρυπτή, μία λίθινη καμαροσκεπής στοά μήκους 32 μ., από την οποία έμπαιναν στο στάδιο οι αθλητές.
Στα ρωμαϊκά χρόνια, στο δυτικό της άκρο προστέθηκε ένα μνημειακό πρόπυλο. Από την ανασκαφή του χώρου προέρχεται πλήθος ευρημάτων, κυρίως χάλκινων, τα οποία βρέθηκαν μέσα στα φρέατα, που είχαν ανοιχθεί στα πρανή ήδη από την αρχαϊκή εποχή, για να εξασφαλίσουν νερό στους θεατές. Όταν αχρηστεύθηκαν τα φρέατα αυτά, χρησιμοποιήθηκαν ως αποθέτες.
Το στάδιο ερευνήθηκε για πρώτη φορά στις παλαιές γερμανικές ανασκαφές, οπότε αποκαλύφθηκαν τα ακριβή όρια του στίβου, ενώ η πλήρης αποκάλυψη του μνημείου έγινε από τις νεότερες γερμανικές ανασκαφές, την περίοδο 1952-1966.
Στις 18/08/2004 το αρχαίο στάδιο της Ολυμπίας ξαναγνώρισε την παλαιά του αίγλη, μετά από 1611 χρόνια, αφού φιλοξένησε το αγώνισμα της σφαιροβολίας ανδρών και γυναικών στο πλαίσιο των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας.
Στη συνέχεια, αφού περιηγηθήκαμε σε όλο τον αρχαιολογικό αυτό χώρο, περιμέναμε με υπομονή, όπως και πολύς ακόμα κόσμος, την έναρξη της επίσημης πρόβας της αφής της Ολυμπιακής φλόγας, ώσπου κάποια στιγμή ξεκίνησε. Σύμφωνα με την ξεναγό, αλλά και με όσα βλέπαμε, η Αφή της Ολυμπιακής φλόγας γίνεται πριν από κάθε Ολυμπιάδα στον χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας και αναγγέλλει την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων. Το λιτό και συμβολικό τελετουργικό πραγματοποιείται στον βωμό, που υπάρχει στον χώρο του ναού της Ήρας (Ηραίον). Η Πρωθιέρεια, με επίκληση στον θεό Απόλλωνα, ανάβει τη δάδα με την βοήθεια κοίλου κατόπτρου. Σύμφωνα με το τελετουργικό, που έχει καθιερωθεί, την αφή κάνει η πρωθιέρεια στον χώρο του ναού της Ήρας (Ηραίου), που βρίσκεται απέναντι από το ναό του Δία, στον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας. Εκεί η πρωθιέρεια ζητά τη βοήθεια του θεού του ήλιου Απόλλωνα, ώστε να ανάψει η δάδα, απαγγέλοντας την ακόλουθη επίκληση:
ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΣΤΟΝ ΑΠΟΛΛΩΝΑ
Ιερά σιωπή!
Να ηχήσει όλος ο αιθέρας, η γη, η θάλασσα και οι πνοές των ανέμων.
Όρη και Τέμπη σιγήστε.
Ήχοι και φωνές πουλιών παύσατε.
Γιατί μέλλει να μας συντροφεύσει ο Φοίβος, ο Φωσφόρος Βασιλεύς.
Απόλλωνα, θεέ του ήλιου και της ιδέας του φωτός,
στείλε τις ακτίνες σου και άναψε την ιερή δάδα
για την φιλόξενη πόλη… (όνομα της διοργανώτριας πόλης).
Και συ, ω Δία, χάρισε ειρήνη σ” όλους τους λαούς της Γης
και στεφάνωσε τους νικητές του Ιερού Αγώνα.
Έπειτα, η πρωθιέρεια κατευθύνεται προς το Στάδιο, μεταφέροντας την φλόγα σε πήλινο αγγείο και με τη συνοδεία των ιερειών. Η πομπή κάνει μία στάση στην ιερή Ελιά, από την οποία ο «αμφιθαλής παις», δηλαδή ένας νέος που έχει εν ζωή και τους δύο γονείς του, κόβει ένα κλαδί, σύμβολο ειρήνης και έπαθλο νίκης, που δινόταν κατά τους αρχαίους Ολυμπιακούς αγώνες στους νικητές. Στο Στάδιο η πρωθιέρεια ανάβει τη δάδα του πρώτου δρομέα και η λαμπαδηδρομία ξεκινά το ταξίδι της. Ακολουθεί λαμπαδηδρομία σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, πριν παραδοθεί η ιερή φλόγα στους εκπροσώπους της διοργανώτριας χώρας, ώστε να φτάσει στον τελικό της προορισμό, στο στάδιο της διοργανώτριας πόλης την ημέρα της τελετής έναρξης των Αγώνων. Κατά τη διάρκεια του τελετουργικού η πρωθιέρεια και οι ιέρειες είναι ντυμένες κατά τον αρχαϊκό τρόπο, ενώ ακολουθούν συγκεκριμένη κινησιολογία και χορογραφία.
Όταν πλέον η πρόβα για την αφή είχε φτάσει στο τέλος της, αναχωρήσαμε από τον χώρο εκείνο και κάναμε μία περιήγηση στην κωμόπολη της Αρχαίας Ολυμπίας. Έπειτα επιστρέψαμε στον ξενοδοχείο.
Πλέον είχαμε φτάσει στην τελευταία ημέρα της εκδρομής μας. Αμέσως σχέδον μετά το πρωινό ξύπνημα πήραμε τον δρόμο της επιστροφής. Περάσαμε από την Πάτρα, όπου και είχαμε ελεύθερο χρόνο να κάνουμε μία βόλτα στην πόλη. Ύστερα περάσαμε την εντυπωσιακή γέφυρα του Ρίου Αντιρίου και φτάσαμε στην Ναύπακτο, όπου και σταματήσαμε για φαγητό σε ταβέρνα.
Προς το βράδυ φτάσαμε στην πόλη μας, την Λάρισα.
Η εκδρομή αυτή ήταν πολύ ιδιαίτερη, καθώς είδαμε πολλά καινούργια μέρη και αξιοθέατα, τα οποία μπορεί να μην έχουμε την ευκαιρία να τα δούμε ξανά, όπως την αφή της Ολυμπιακής Φλόγας, την οποία, για μπορέσει κάποιος να την παρακολουθήσει, είναι πολύ δύσκολο.
Ήταν μία εκδρομή, στην οποία αποκτήσαμε πολλές εμπειρίες και ζήσαμε πολύ όμορφες στιγμές, αναμνήσεις με τους συμμαθητές και τους καθηγητές μας, που θα μας μείνουν για πάντα στο μυαλό και δεν πρόκειται να τις ξεχάσουμε ποτέ.
Ισσά Χρυσούλα Γ΄3
