Παρακολουθώντας την κινηματογραφική ταινία «Το κύμα» (σκηνοθ. Ντ. Γκάνσες)

ΑΠΟ: ΘΩΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ - Μαρ• 18•14

των Γιώργου Αγερίδη και Γιώργου Θεοδωρέλου (Γ1, Γυμνάσιο)

die-welle

«Το κύμα» είναι μια ταινία γερμανικής παραγωγής που αφηγείται ένα πραγματικό πείραμα. Σε ένα γερμανικό σχολείο ο καθηγητής Ράινερ Βένγκερ αναλαμβάνει, παρά τη θέλησή του, να διδάξει το θέμα «απολυταρχία» στο μάθημα της πολιτικής θεωρίας. Η ανάθεση αυτού του θέματος τον δυσαρεστεί γιατί έρχεται σε αντίθεση με τις ιδέες του και το αναρχικό του παρελθόν, αποφασίζει όμως να πειραματιστεί και να το διδάξει με βιωματικό τρόπο. Με αφορμή το σχόλιο ενός μαθητή, ότι δηλαδή δεν μπορεί να υπάρξει ξανά φασισμός στη Γερμανία, ο καθηγητής δημιουργεί μια ομάδα, την ονομάζει «το κύμα» και γίνεται ηγέτης τους. Τα μέλη της κοινότητας αυτής πειθαρχούν με χαρά σε μια σειρά από κανόνες, όπως το ομοιόμορφο ντύσιμο με λευκό πουκάμισο. Χρησιμοποιούν έναν πρωτότυπο χαιρετισμό και δημιουργούν έναν δικό τους διαδικτυακό χώρο. Οι μαθητές αρχίζουν να νιώθουν οικειότητα μέσα στην ομάδα και κάνουν ό,τι δεν θα μπορούσαν να κάνουν ποτέ μόνοι τους. Η δύναμη της ομάδας σταδιακά αυξάνεται, καθώς τα μέλη της βρίσκουν νόημα μέσα σ’ αυτήν δεδομένου ότι κάποια από αυτά στερούνται αποδοχής, ομαλής κοινωνικοποίησης, ακόμα και οικογένειας. Με αυτόν τον τρόπο ξεκινά ο εθισμός και η φανατική ένταξη των περισσοτέρων στην ομάδα. Όσοι διαφωνούν με το πνεύμα του κύματος απομακρύνονται. Πειθαρχία, συλλογικότητα και αλληλεγγύη φαίνεται ότι ενώνουν σφιχτά την ομάδα μέχρι τη στιγμή που αποδεικνύεται ότι ο καθηγητής έχει χάσει τον έλεγχο. Το πείραμα της διδασκαλίας με αυτόν τον πρωτοποριακό βιωματικό τρόπο δημιουργεί σιγά σιγά μια φασιστική ομάδα, με αποτέλεσμα ο καθηγητής να ελέγφει τη βία και να επαναφέρει τους μαθητές. Αν και καταλαβαίνει τη σοβαρότητα της κατάστασης και προσπαθεί να το σταματήσει, δεν το καταφέρνει και το πείραμα έχει τραγική κατάληξη. Συγκεντρώνει τους μαθητές και τους εξηγεί ότι, όπως αποδείχτηκε, μπορεί να υπάρξει ξανά στη Γερμανία φασισμός και ότι εκείνοι αποτελούν το ζωντανό παράδειγμα. Γι’ αυτό το λόγο προτείνει τη διάλυση της ομάδας καθώς τόσο η επιρροή του όσο και οι σχέσεις ανάμεσα στα μέλη της λειτουργούν πλέον επικίνδυνα. Ένας μαθητής που είχε ταυτίσει όμως τη ζωή του με την ύπαρξη της ομάδας τραυματίζει ένα άλλο μέλος και, στη συνέχεια, αυτοκτονεί. Οι υπόλοιποι σκορπίζονται τρομαγμένοι στα σπίτια τους, ενώ ο καθηγητής συλλαμβάνεται από τις αρχές, γνωρίζοντας το κακό που δημιούργησε. Η ταινία δείχνει με τον πιο αποκαλυπτικό τρόπο πώς μπορούν άνθρωποι χωρίς ισχυρές αντιστάσεις να προσαρμοστούν σε μια ομάδα που επιβάλλει έναν πανομοιότυπο τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς. Σε αυτές τις καταστάσεις η διαφορετικότητα δεν γίνεται αποδεκτή και αντιμετωπίζεται με φασιστική βία. Η ταινία που είδαμε γυρίστηκε το 2008, όμως πιστεύουμε ότι στις μέρες μας είναι πολύ επίκαιρη γιατί δείχνει πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει η μάζα κάτω από ορισμένες συνθήκες.

Σχολιάστε

Top