Άλκη Ζέη, Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της (2002)

ΑΠΟ: ΘΩΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ - Ιαν• 17•15
της Όλγας και της Μαρίας Χαβάκη (Γ3, Γυμνάσιο) 319502-big

Το πολυδιαβασμένο αυτό βιβλίο της Άλκης Ζέη αναφέρεται σε ένα από τα πιο επίκαιρα θέματα που απασχολεί σε μεγάλο βαθμό τους νέους της εποχής μας, αλλά και τους γονείς τους: τη χρήση ναρκωτικών ουσιών.

Η υπόθεση του μυθιστορήματος εξελίσσεται στη σημερινή εποχή, τα γεγονότα διαδραματίζονται τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Γερμανία. Η Κωνσταντίνα, η μικρή πρωταγωνίστρια του βιβλίου, θα έρθει πρόσωπο με πρόσωπο με τις «αράχνες» της και θα παλέψει με χέρια και με πόδια να ξεμπλεχτεί από τους ιστούς που αυτές πλέκουν. Στην προσπάθεια της, υπάρχουν πρόσωπα που την υποστηρίζουν και άλλα που τη μπλέκουν όλο και περισσότερο. Τα πρόσωπα αυτά είναι τα εξής: η γιαγιά της, η Φάρμουρ -όπως τη φωνάζει η ίδια στα σουηδικά, οι τρεις Ασπασίες -οι φίλες της Φάρμουρ από την Αντίσταση, ο κύριος Μπένιος -ο μαθηματικός της στο σχολείο και τέλος ο Λουμίνης -ένα μεγαλύτερο αγόρι που της δίνει το «μαγικό χαπάκι».

Η Κωνσταντίνα θυμάται τη ζωή της από τη μέρα που κάτι μεγάλα ζεστά χέρια την κράτησαν στις χούφτες τους αφού πρώτα την ξέμπλεξαν από τις αράχνες που την είχανε τυλίξει.

«Μα δεν πήρες είδηση τίποτα;» «Όχι, Φάρμουρ, τίποτα»

Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η εφηβεία είναι η καλύτερη περίοδος στη ζωή του ανθρώπου, ίσως επειδή η παιδική αθωότητα, η νεανική ομορφιά και ο πειραματισμός είναι τα καίρια στοιχεία που τη χαρακτηρίζουν. Κάποιοι άλλοι πάλι ισχυρίζονται ακριβώς το αντίθετο.

Η Κωνσταντίνα από τότε που μετακόμισε με την οικογένειά της στη Γερμανία ήταν πανευτυχής, μακριά από τη γκρίνια της γιαγιάς της και τις χιλιοειπωμένες ιστορίες της για την Κατοχή και την Αντίσταση. Όμως, η μοίρα παίζει πονηρά παιχνίδια και η μικρή Κωνσταντίνα είναι άπειρη … Ο χωρισμός των γονιών της, η επιστροφή της στην Ελλάδα, τα προβλήματα που αντιμετώπισε στο νέο της σχολείο, γκρέμισαν όλα τα όνειρά της! Πώς να αντέξει την άσχημη τροπή που πήραν τα πράγματα; Εκείνη ποιος θα την καταλάβει; Ας είναι καλά ο Λουμίνης, ένα μεγαλύτερο αγόρι και το «θαυματουργό χαπάκι», που χάρη σε αυτό νομίζει ότι ξεχνά τα προβλήματα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Όμως, το ένα χαπάκι οδηγεί σε δυο, τρία, τέσσερα … και η Κωνσταντίνα ζει στο δικό της κόσμο, σε έναν κόσμο όπου κυριαρχεί το ψέμα και η υποκρισία, περιτριγυρισμένη από τις αράχνες της, χωρίς να υπάρχει τρόπος διαφυγής. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στο σχολείο την καθιστούν επιφυλακτική και εσωστρεφή, με αποτέλεσμα να μην δημιουργεί φιλίες και να μην εξωτερικεύει τα συναισθήματά της. Επίσης, νιώθει ανασφάλεια, είναι ευάλωτη και επιρρεπής στα αρνητικά ερεθίσματα που δέχεται από το περιβάλλον της, γι’ αυτό εκδηλώνει θυμό και αντιδραστικότητα.

Στο βιβλίο θίγονται θέματα που αφορούν κυρίως κοινωνικά προβλήματα, όπως η χρήση ναρκωτικών ουσιών από εφήβους, η κρίση στην οικογένεια, οι κακές συναναστροφές που μπορούν να καταστρέψουν την ψυχική ισορροπία των νέων και να τους οδηγήσουν σε άσχημες καταστάσεις. Η χρήση ναρκωτικών ουσιών από εφήβους αποτελεί ένα από τα φλέγοντα ζητήματα της σημερινής κοινωνίας. Την περίοδο της εφηβείας, ο νέος προσπαθεί να αποτελέσει μέρος του κοινωνικού συνόλου και παράλληλα να εξερευνήσει τα όριά του και να αναπτύξει την προσωπικότητά του. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, είναι αναμενόμενο να δέχεται έντονη πίεση από το περιβάλλον του. Όταν, εξαιτίας των πιέσεων αυτών, οι έφηβοι νιώθουν ανήμποροι, καταλήγουν να κάνουν πράξεις που υπό άλλες συνθήκες δε θα έκαναν, καθώς πιστεύουν ότι έτσι αποφεύγουν την απόρριψη και το χλευασμό από τους συνομήλικους, ή γίνονται αρεστοί. Ωστόσο ο σημαντικότερος παράγοντας για την αποτροπή των εφήβων από τη χρήση των ναρκωτικών είναι η ενεργή παρουσία των γονέων στη ζωή τους. Το υγιές οικογενειακό περιβάλλον παίζει πολύ σπουδαίο ρόλο διότι δημιουργεί συνθήκες ασφάλειας και εμπιστοσύνης. Έτσι τα παιδιά βιώνουν πραγματική αγάπη και φροντίδα, γεγονός που τα αποτρέπει από το να αναζητήσουν τις αξίες αυτές σε άλλες καταστάσεις, οι οποίες αποδεικνύονται καταστροφικές. Αντίθετα, οι αλλαγές στο οικογενειακό περιβάλλον του εφήβου, λόγω διαζυγίου των γονέων του, σε συνδυασμό με τις αλλαγές που συμβαίνουν στον εαυτό του κατά την περίοδο της εφηβείας,  προκαλούν ανασφάλεια, στεναχώρια, μελαγχολία και άγχος, με αποτέλεσμα να εκδηλώνει επιθετικότητα, και να χάνει την αυτοπεποίθησή του.   Η γονεϊκή αγάπη είναι ένα σπουδαίο «εργαλείο» για τη συναισθηματική ωρίμανση του εφήβου, γιατί τον βοηθάει να εκφράσει τα συναισθήματά του, να κατανοήσει την αξία της συντροφικότητας και της οικογενειακής ευτυχίας.

 Η Άλκη Ζέη αντιμετωπίζει τους ήρωές της με σεβασμό και αντικειμενικότητα, χωρίς επικριτική διάθεση ή σαρκασμό. Τα πρόσωπα παρουσιάζονται στις πραγματικές τους διαστάσεις, χωρίς υπερβολές και ακρότητες. Μας άρεσαν οι ζωντανές περιγραφές της Κωνσταντίνας και η άμεση επικοινωνία της συγγραφέως με την ηρωίδα του βιβλίου. Το άρωμα της παιδικής αθωότητας έχει διαποτίσει όλες τις σελίδες του βιβλίου. Διαβάζοντάς το, αντιληφθήκαμε την επικίνδυνη κατάσταση στην οποία μπορεί να βρεθεί ένας χρήστης ναρκωτικών ουσιών, αλλά και το αισιόδοξο μήνυμα της θέλησης για ζωή. Προτείνουμε «Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της» να διαβαστεί τόσο από εφήβους όσο και από γονείς. Οι πρώτοι θα πρέπει να αντιληφθούν τις παγίδες που κρύβονται στον κόσμο των τεχνητών παραδείσων και να καταλάβουν ότι δεν αποτελούν τα ναρκωτικά λύση στα προβλήματά τους. Οι δεύτεροι, γιατί θα τους βοηθήσει να καταλάβουν καλύτερα τα συναισθήματα των εφήβων, τους λόγους που μπορεί να τους οδηγήσουν στα ναρκωτικά και τις ευθύνες που έχουν ως γονείς  για τη σωστή διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους.

Σχολιάστε

Top