Από πολύ μικρή ηλικία θυμάμαι τον εαυτό μου να προσπαθεί να απομνημονεύσει παροιμίες, «Λαϊκά γνωμικά», όπως τα αποκαλεί και η προγιαγιά μου, κι έπειτα να προσπαθεί κάπως να τα ερμηνεύσει. Αυτή η αναλλοίωτη μαγεία της σοφίας, της απλής λαϊκής θυμοσοφίας στην αίγλη των αιώνων, πάντα μου κέντριζε το ενδιαφέρον και με τραβούσε σαν μαγνήτης όλο και πιο πολύ κοντά της. Έτσι μεγαλώνοντας συνειδητοποιούσα όλο και πιο έντονα την ανάγκη των ανθρώπων να παρομοιάζουν καταστάσεις τους με απλές φράσεις, προκειμένου να δώσουν έμφαση στα λεγόμενα τους ή να τις συνδυάσουν με ένα ηθικό δίδαγμα.
Έτσι και τώρα που μεγαλώνω – ίσως λίγο απότομα – πιάνω τον εαυτό μου να τις χρησιμοποιεί για να εκφράσει καλύτερα και με μεγαλύτερη έμφαση τα λεγόμενά μου.
Πάμε να γνωρίσουμε, λοιπόν, κάποιες γαλατινιώτικες παροιμίες, που είμαι σίγουρη ότι θα σας κερδίσουν…
1.Τον Μάη με τα ποδήματα, τον Αύγουστο δυο κάπες.
2. Όσο να το σκεφτεί ο γνωστικός, ο μουρός περνάει.
3. Ανάλογα το χωριό, καλό είναι και το καμπαναριό.
4. Κουφών καμπάνα κι αν λαλείς, γκαβών κι αν θυμιατίζεις, κι όσο κι αν πίνεις κι αν κερνάς όλα χαμένα πάνε.
5. Δώσ΄ παράδες κι αφεντιά στον άνθρωπο να σου πω ποιος είναι.
6. Η κουρούνα από παλούκι, παλούκι ή τα μάτια της ή τον κώλο της θα βγάλει.
7. Πήγαν όλοι τους για παζάρεμα και πιάστηκαν οι ίδιοι τα κορόιδα.
8. Μέχρις ενός ορίου κόπτονται.
9. Τ΄ ηλίου το χαλινάρι δύο φορές βεργάρι.
10. Πάτησες καλάμια, πάτησες χιόνι.
11. Πόσα θα πάθεις κι εσύ ο ίδιος δεν ξέρεις.
12. Να σε φυλάγει ο Θεός από παλιό ζητιάνο [τοπική ομιλία:(ζιούτλαρ)] κι από καινούργιο νοικοκύρη.
13.Όποιος ανακατώνεται με τα πίτουρα, τον τρώνε κι οι κότες.
14. Εάν άκουγε ο Θεός τις καραμούζες, χα να ψοφήσουν τα γουμάρια.
15. Όλα τα πουλιά πάνε να κοιμηθούν κι ο κούκος πάει να βοσκήσει.
16. Άλλα τα μάτια του λαγού κι άλλα της κουκουβάγιας.
17. Ένας κούκος δε φέρνει την άνοιξη.
18. Κάθε πετεινός στην κοπριά του λαλάει.
19. Τρεις λαλούν και δύο χορεύουν.
20. Από σκυλί δεμάτι δε γίνεται.
21. Σκυλί δεμένο πρόβατα δε φυλάει.
22. Έπαθα του σκυλιού.
23. Ο λύκος έχει τον σβέρκο του χοντρό, για να κάμει μοναχός του την δουλειά.
24. Διέταξαν την αλεπού κι αυτήν όρισε την ουρά της.
25. Περιμένοντας η αλεπού να πέσει το κριάρι, ψόφησε η ίδια από την πείνα.
26. Θα ρωτήσουνε τη γάτα πού θέλει να βάλουνε τα ψάρια.
27. Εμ γαλάτα, εμ αλλάτα, εμ τ” αρνί θηλκό.
28. Καλόμαθε η γριά στα σύκα.
29. Η νύφη που στολίζονταν, εδώ θα μείνει απόψε.
30. Η ψείρα μας στον Όλυμπο κι εμείς στο πανηγύρι.
31. Ποιος βάζει το δάχτυλο στο μέλι και δεν το γλύφει.
32. Όλα τα έπαθα μόνο στον μύλο δεν αλέστηκα.
33. Δεν είδα χαρακίρι από τα μάτια, θα δω από τα φρύδια;
34. Το γινάτι βγάζει μάτι.
35. Όσο αραιώνουν τα σκόρδα, τόσο χοντραίνουν.
36. Η ψυχή βγαίνει, το χούι (συνήθεια) μένει.
37. Το στραβό το ξύλο το ισιάζουν στη φωτιά.
38. Το καρφί με το καρφί βγαίνει.
39. Άσπρα γρόσια για μαύρες μέρες.
40. – Πώς πηγαίνουν τα παιδιά σου κόρακα;
- Όσο πάνε και μαυρίζουν.

Βιβλιογραφία:
Πηγές παροιμιών: Θεοδώρα Παπαδηλέρη – Γρεβενήτη και βιβλίο Γαλατινής Νικολάου Κ. Γκαντώνα.

Νάσια Τσιτσιγάνη