Στην περιοχή μας, στη Δυτική Μακεδονία λειτουργούν δομές προσφύγων., στην Αιανή ,στα Γρεβενά, στην Καστοριά και στον Πεντάλοφο Κοζάνης. όπου και υπάρχει μεγάλος αριθμός προσφύγων με παιδιά. Έτσι, πήραμε την πρωτοβουλία να καλέσουμε στο σχολείο μας τους δύο συντονιστές εκπαίδευσης προσφύγων, την κ. Αναστασία Πάτσιου και τον κ. Γιώργο Καδιγιαννόπουλο, προκειμένου να μας μιλήσουν για το έργο τους.
Κυρία Πάτσιου, είστε κοινωνιολόγος. Ποια είναι η θέση ευθύνης που υπηρετείτε τη συγκεκριμένη στιγμή;
Φέτος, είμαι Συντονίστρια Εκπαίδευσης Προσφύγων για τη περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, που σημαίνει πως συντονίζω τον τρόπο και σε ποια σχολεία θα πάνε όσα προσφυγόπουλα κατοικούν εδώ. Δηλαδή τις σχολικές ηλικίες του Δημοτικού , του Γυμνασίου μέχρι και το Λύκειο.
-Μπορείτε να μας πείτε ποιο είναι το πλαίσιο της εκπαίδευσης των προσφύγων ;
Υπάρχουν δύο μορφές εκπαίδευσης προσφύγων: η μια μορφή είναι οι απογευματινές ΔΥΕΠ, αρχικά των Δομών Υποδοχής και Εκπαίδευσης Προσφύγων. Στις ΔΥΕΠ πηγαίνουν τα παιδιά από το Νηπιαγωγείο μέχρι και το Γυμνάσιο, δηλαδή αυτά που είναι από 5 μέχρι 15 ετών, και οι ΔΥΕΠ λειτουργούν το απόγευμα στο πλαίσιο των σχολείων. Έτσι, σε ένα δημοτικό σχολείο, για παράδειγμα, το απόγευμα φοιτούν παιδιά που είναι στην ηλικία από 6 μέχρι 12 ετών. Εκεί έχουν τους δικούς τους δασκάλους και κάνουν μαθηματικά, αγγλικά, ελληνικά, γυμναστική, πληροφορική, εικαστικά, θεατρολογία από τη Δευτέρα έως την Παρασκευή για 4 ώρες την ημέρα. Η άλλη μορφή της εκπαίδευσης είναι οι Τάξεις Υποδοχής, όπου τα παιδιά φοιτούν το πρωί στο σχολείο μαζί με τα άλλα παιδιά. Τάξεις υποδοχής έχουμε από το Δημοτικό, το Γυμνάσιο μέχρι και το Λύκειο και, όταν κάνουν τα άλλα παιδιά ελληνικά, αρχαία, ιστορία, τα προσφυγόπουλα για 15 ώρες την εβδομάδα πηγαίνουν σε μια άλλη αίθουσα με δικό τους καθηγητή.
-Πώς ορίζονται τα σχολεία υποδοχής των προσφύγων;
Ορίζονται κάθε χρόνο από το υπουργείο με υπουργική απόφαση, αφού λάβουν υπόψη τους τον πληθυσμό της περιοχής, στην οποία βρίσκονται οι πρόσφυγες.
-Ποιοι εκπαιδευτικοί και ποιες ειδικότητες διδάσκουν;
Διδάσκουν αναπληρωτές εκπαιδευτικοί και είναι φιλόλογοι, μαθηματικοί, αγγλικών, γυμναστές και καλλιτεχνικών που προσλαμβάνονται από το Γενικό Πίνακα με τους αναπληρωτές, πληρώνονται από το ΕΣΠΑ και προσλαμβάνονται για όλη τη σχολική χρονιά.
-Πόσες ώρες λειτουργούν τα σχολεία υποδοχής;
Είναι από τις 2 μέχρι τις 6. Πέντε διδακτικές ώρες, γιατί έχουν μικρότερες ώρες, δηλαδή δεν είναι 45 λεπτά οι ώρες, είναι 40 λεπτά και έχουν 10 λεπτά διάλειμμα.
-Ποια είναι η μέθοδος διδασκαλίας και ποια τα βιβλία;
Αποστέλλονται από το Υπουργείο ειδικά βιβλία για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας. Η μέθοδος διδασκαλίας εξαρτάται από τον κάθε εκπαιδευτικό. Συνήθως οι εκπαιδευτικοί διαλέγουν την ομαδοσυνεργατική μέθοδο. Δηλαδή χωρίζουν τα παιδιά σε ομάδες, καθώς αυτό βοηθάει στο να μαθαίνει το ένα παιδί από το άλλο. Πάντα σε κάθε ομάδα υπάρχει κάποιος που ξέρει καλύτερα ελληνικά από τους άλλους και μπορεί να βοηθήσει τους υπολοίπους. Πολλές φορές, βέβαια ,όταν δεν υπάρχει κάποιος που να ξέρει ελληνικά χρησιμοποιούνται τα αγγλικά ως «γλώσσα- γέφυρα » ανάμεσα στα ελληνικά και την μητρική γλώσσα των παιδιών. Ξέρουν αγγλικά –κάποια-. Για όποια δεν ξέρουν αγγλικά υπάρχουν κάποια άλλα που ξέρουν και βοηθούν. Δεν είναι μόνο ο εκπαιδευτικός σημαντικός, είναι και οι συμμαθητές των παιδιών.
-Τελικά, είναι εύκολη η ένταξη των προσφύγων μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία;
-Υπάρχουν πολλές δυσκολίες, δεν είναι
εύκολη. Οι πρώτοι πρόσφυγες που ήρθαν εδώ στη περιοχή, πριν 3 χρόνια, όταν έπρεπε να στείλουν τα παιδιά στο σχολείο, οι ίδιοι δεν θέλησαν. Γιατί πίστευαν πως εφόσον η χώρα μας είναι χώρα «transit» για να πάνε σε μια άλλη χώρα στην Ευρώπη, αν έστελναν τα παιδιά τους στο σχολείο , αναγκαστικά θα έμεναν εδώ. Τώρα όμως ,επειδή έχουν ήδη πολύ καιρό εδώ , θέλουν να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο για να ενταχθούν καλύτερα στην κοινωνία και γιατί πιστεύουν ότι παίρνοντας το χαρτί του σχολείου θα τους δεχτούν πιο εύκολα στην Ευρώπη. Από την άλλη μεριά, όμως, υπάρχουν αντιδράσεις από την κοινωνία, η οποία δεν αποδέχεται τα παιδιά των προσφύγων να πάνε στο σχολείο. Όμως, επειδή η εκπαίδευση είναι ανθρώπινο δικαίωμα και επειδή υπάρχουν διεθνείς κανόνες και νόμοι που μας υποχρεώνουν σαν χώρα να στείλουμε τα παιδιά στο σχολειό, εμείς κάμπτουμε αυτές τις αντιδράσεις και τα στέλνουμε. Να σημειώσω ότι από τα παιδιά που υπάρχουν στη Δυτική Μακεδονία τώρα, σχεδόν όλα σήμερα πηγαίνουν στο σχολείο.
-Πώς μπορούν οι εκπαιδευτικοί και οι υπεύθυνοι να υπερβούν αυτές τις δυσκολίες;
Οι εκπαιδευτικοί, αρχικά, θα το καταφέρουν αγκαλιάζοντας τα προσφυγόπουλα και δείχνοντας μια εικόνα στη κοινωνία ότι οι πρόσφυγες δεν αντιπροσωπεύουν την αρνητική αυτή εικόνα που μας δείχνουν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Δηλαδή, και οι ίδιοι με δράσεις, μέσα στα σχολεία καλό είναι να προωθούν στην κοινωνία την εικόνα ότι τα προσφυγόπουλα είναι παιδιά τα οποία πηγαίνοντας στο σχολείο βοηθούν τόσο τον εαυτό τους, όσο και το σχολείο και την κοινότητα. Φανταστείτε ποια θα είναι η επίπτωση στην κοινωνία, αν δεν πάνε τα παιδιά στο σχολείο. Αναγκαστικά θα στραφούν σε παραβατικές συμπεριφορές, γιατί το σχολείο είναι αυτό που κρατάει τα παιδιά μέσα σε ένα πρόγραμμα. Και υπάρχει μια παροιμία που λέει: «Όπου κλείνει ένα σχολείο, ανοίγει μια φυλακή» , που σημαίνει ότι, όταν τα παιδιά πάνε στο σχολείο, εκτός από το ότι είναι σε πρόγραμμα, μαθαίνουν να συνεργάζονται και να συνυπάρχουν με άλλους ανθρώπους, γίνονται καλύτεροι άνθρωποι και αυτό έχει αντίκτυπο και στις κοινωνίες καθώς γίνονται και αυτές καλύτερες.
-Ευχαριστούμε πολύ.
