Γράφει η Βασιλική Μπαλιάφα
Το 1789 πραγματοποιήθηκε η πρώτη επανάσταση η οποία προώθησε τα ανθρώπινα δικαιώματα, η γαλλική επανάσταση. Από τότε διεθνείς οργανισμοί δημιουργούνται, όπως η ΕΕ (Ευρωπαϊκή Ένωση) ή ο ΟΗΕ (Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών) με στόχο να θεμελιώσουν και να υπερασπιστούν τα δικαιώματα αυτά. Τι είναι όμως δικαιώματα και για ποιο λόγο θεωρείται σημαντική η υπεράσπισή τους; Δικαίωμα είναι οι αξιώσεις, οι ηθικές αρχές, όπως η αξιοπρέπεια, η δικαιοσύνη, ο σεβασμός και η ισότητα. Σκοπός τους είναι να θέσουν πρότυπα για τον τρόπο ζωής, ώστε να απομακρυνθούμε από καταστάσεις δουλείας, ανισότητας και άδικης μεταχείρισης.
Με το πέρασμα των χρόνων, τόσο τα γραπτά όσο και τα άγραφα δικαιώματα αυξήθηκαν και κατηγοριοποιήθηκαν, με αποτέλεσμα σήμερα να έχουν κατοχυρωθεί τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, των παιδιών, των νέων, ενώ πολλές φωνές υψώνονται και για τα δικαιώματα της φύσης. Παράλληλα, υπάρχουν ορισμένα, τα θεμελιώδη, που απευθύνονται σε όλα τα άτομα ανεξαρτήτως φύλου, θρησκείας, καταγωγής, ιατρικής κατάστασης, ηλικίας. Αυτά είναι τα θεμελιώδη δικαιώματα και σύμφωνα με τον ΟΗΕ είναι τα εξής:
Αν σήμερα βγούμε στους δρόμους οποιασδήποτε πόλης, οποιασδήποτε χώρας και οργανώσουμε μια δημοσκόπηση με θέμα: “Ποια είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα;”, θα συνειδητοποιήσουμε ότι παρά το γεγονός ότι τα δικαιώματα είναι αμέτρητα, λίγα άτομα τα γνωρίζουν και ακόμη λιγότερα τα τηρούν και τα διεκδικούν στη ζωή τους. Ζούμε σε μια κοινωνία που ως βάση της θέτει αυτές τις αρχές. Όμως, εάν τα άτομα πάψουν να συντηρούν και να ενισχύουν τις βάσεις αυτές, κάποια στιγμή αργά ή γρήγορα το οικοδόμημα του πολιτισμού, ίσως, ακόμη, και η ίδια η ύπαρξη του ανθρώπου θα καταρρεύσουν και τα θύματα του θα είμαστε όλοι εμείς. Από την άλλη ίσως ευθύνεται και το γεγονός ότι μαζί με τα δικαιώματα ακολουθούν και οι υποχρεώσεις, τις οποίες δεν έχουν όλοι την ψυχική ευρωστία να αντιμετωπίσουν.
Φανταστείτε έναν κόσμο που ο καθένας αποκτά τη δύναμη να γίνει δικτάτορας, να κλέψει, να βασανίσει, να σκοτώσει… Ακούγεται σαν ένας κόσμος από βιντεοπαιχνίδι στο playstation ενός δεκαπεντάχρονου που περνάει εφηβεία! Όμως τα παιχνίδια αυτά αποτελούν μια αντανάκλαση του τι θα συμβεί, εάν τα θεμελιώδη δικαιώματα, εξαφανιστούν. Πόλεμος, θάνατος και τελικά όλεθρος, θα επικρατήσει, αλλά αυτή τη φορά δε θα έχουμε μια δεύτερη ζωή ή την ευκαιρία να επανεκκινήσουμε το παιχνίδι, να κάνουμε επαναφορά στις επιλογές μας!
Δικαίωμα στη ζωή. Το πρώτο από τα δικαιώματα που αναγράφονται. Ζήσε! Ταξίδεψε, μάθε, διασκέδασε, ερωτεύσου, διεκδίκησε. Φρόντισε, όμως, να το κάνεις με σεβασμό στα δικαιώματα των υπόλοιπων και με τρόπο κατά τον οποίο αυτά θα εξασφαλίζονται για τις επόμενες γενιές. Η ελευθερία και τα δικαιώματα είναι ένα ενιαίο κάστρο από τραπουλόχαρτα. Εάν δεν το προφυλάξεις, ο άνεμος που θα φυσήξει θα το συντρίψει στο πέρασμά του και τότε ο κάθε άνθρωπος καταβεβλημένος θα ψάχνει στα συντρίμμια ένα κομμάτι ελπίδας για να ξεκινήσει από την αρχή.
