» Έφηβοι: Πώς νιώθουν και πώς σκέφτονται»
Το παρακάτω άρθρο βασίζεται στην άποψη μιας έφηβης κοπέλας, η οποία στο κείμενό της εκφράζει την γνώμη της για την εφηβική ζωή και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι έφηβοι στην καθημερινότητα τους. Μέσα από τα λόγια της, οι περισσότεροι έφηβοι ταυτίζονται με τις καταστάσεις που περιγράφονται παρακάτω, διότι βιώνουν οι ίδιοι αντίστοιχες.
«Αγαπητέ γονέα,καθηγητή,προπονητή…
Γιατί έχουν νεύρα οι έφηβοι; Σοβαρά ρωτάς εσύ, ενήλικα, γιατί έχουν νεύρα οι έφηβοι; Ε λοιπόν θα σου πω. Οι έφηβοι έχουν νεύρα επειδή στην ηλικία των 15-16 μέχρι ακόμα και 18 ζουν με μηχανικές κινήσεις. Ζουν ζωές που ήδη έχουν προγραμματίσει άλλοι για εκείνους. Ξυπνάνε από το χάραμα για να κατευθυνθούν προς ένα κρύο, άχαρο, μουντό μέρος, καθηλωμένοι σε φρικτές άβολες ξύλινες καρέκλες κι αναγκασμένοι να απορροφήσουν οποιαδήποτε μπούρδα θεωρήσει χρήσιμη το υπουργείο παιδείας. Μαθαίνουν να κάνουν πράξεις με την αλφαβήτα, μαθαίνουν για το πως δημιουργείται ο αναθεματισμένος υδράργυρος κι αποστηθίζουν ολόκληρα βιβλία γεμάτα σκονισμένο παρελθόν, αντί να μαθαίνουν χρήσιμες πληροφορίες.
Οταν πια απαλλάσσονται προσωρινά από αυτό το αποπνικτικό μέρος, καλούνται να αντιμετωπίσουν έναν πατέρα ο οποίος έχοντας τα δικά του προβλήματα δε θα φερθεί και με τον καλύτερο τρόπο. Πιθανότατα να ξεσπάσει κι σε εκείνους γιατί δε μπορεί να το διαχειριστεί. Ο έφηβος όμως θα το υπομείνει. Καλούνται να αντιμετωπίσουν μια μητέρα η οποία θα τους κατσαδιάσει για το “15” στη Χημεία, για τις λίγες ώρες που θέλουν να βγουν τα Σάββατα κι ίσως το παρακάνουν με την ώρα.
Φεύγοντας από το σπίτι που πια καταντάει όμοιο με το μουντό κτήριο που ο έφηβος περνάει τις 7 πρωινές ώρες της ημέρας του, είναι εξαναγκασμένος να υπομείνει τις ατελείωτες ώρες φροντιστηρίου, αγγλικών, μπαλέτου, ποδοσφαίρου, μαζί με όλες τις υποχρεώσεις. Αν είναι σε φροντιστήριο, καθηλώνεται πάλι σε μια ξύλινη καρέκλα κι αναγκάζεται να διαβάσει ξανά και ξανά τα ίδια μέχρι να τα μάθει όπως το πάτερ ημών. Αν πάλι είναι σε αγγλικά, πρέπει να προσπαθήσει για αυτό το αναθεματισμένο lower που χωρίς αυτό θα είναι ένα τίποτα στις μέρες μας. Αν κάνει μπαλέτο πρέπει να υπομείνει τον σωματικό πόνο κι την ψυχική φθορά που θα βιώσει εξαιτίας των δύσκολων κινήσεων και του κηρύγματος για κάτι μη πετυχημένο από την δασκάλα αντίστοιχα. Αν η ασχολία του είναι το ποδόσφαιρο ή το βόλλευ, συγγνώμη μα είναι αναγκασμένος να ανταπεξέλθει στις προπονήσεις. Δεν ενδιαφέρει κανέναν πως, απλά πρέπει να το κάνει.
Οταν πια οι ώρες γεμάτες διάβασμα, άχρηστες πληροφορίες, προπονήσεις και σωματική – και γιατί όχι ψυχική – εξάντληση τελειώνουν, έρχονται αντιμέτωποι με τα δικά τους προσωπικά προβλήματα. Ποιος δεν έχει προσωπικά προβλήματα; Μικρά ή μεγάλα, σοβαρά ή όχι, όλοι έχουν. Ακόμη και το 7χρονο παιδάκι θα βρει να σου προβάλει κάτι ως πρόβλημα. Στον έφηβο μπορεί προσωπικό πρόβλημα να αποτελεί ο χωρισμός του με το άτομο το οποίο είχε βασιστεί πάνω του. Γελάς; Γιατί γελάς; Που βρίσκεις το αστείο; Ολοι έχουν δικαίωμα στον έρωτα. Κι ο έφηβος. Φυσικά ο έφηβος! Είναι στην ηλικία κατά την οποία οι ορμόνες του κάνουν ξέφρενο πάρτυ, έχει την ανάγκη να αγαπήσει κι να αγαπηθεί. Και ναι, πονάει που χώρισε. Μπορεί για σένα να είναι μια ακόμη βλακεία ώριμε ενήλικα όμως για τον έφηβο που θα ερωτευτεί γκρεμίζεται ίσως κι ο κόσμος στον οποίο πίστευε ότι ζει. Ακούγεται υπερβολή κι ίσως είναι μα ποιος ζει την εφηβεία του με μέτρο; Ποιος είναι άξιος να της βάλει μέτρο; Κανείς. Ούτε εσύ “αγανακτησμένε” γονέα, ούτε εσύ “σοφέ” καθηγητή των Λατινικών, ούτε εσύ “παντογνώστη” προπονητή.
Αν θεωρείς όμως τον χωρισμό κάτι τελείως ασήμαντο, μπορώ να σου φέρω παράδειγμα τις φιλίες. Εχεις ενδιαφερθεί ποτέ εσύ πολυάσχολε ενήλικα με το αν ο γιος σου ή η κόρη σου έχει φίλους; Το περασμένο Σάββατο παραδόξως, δεν βγήκε έξω όπως συνηθίζουν οι περισσότεροι έφηβοι. Δεν έδωσες βάση όμως. Γιατί; Το θεώρησες κάτι φυσιολογικό; Λοιπόν, δεν νομίζω πως είναι. Εχεις αναρωτηθεί ποτέ αν το παιδί σου, ο “εξεγερμένος έφηβος” όπως τον αποκαλείς εσύ, περνάει δύσκολα με το αυτονόητο που εσύ ονομάζεις φιλία; Εχεις αναρωτηθεί ποτέ αν είναι θύμα bullying; “Μα φυσικά θα μου μιλούσε.” μου λες. Κι εγώ έρχομαι να σου σκάσω κάθε ροζ φούσκα σου που σε κάνει να πιστεύεις ότι είσαι ο τέλειος προσηλωμένος γονέας. Φυσικά κι δε θα σου μιλούσε! Πως να σου μιλήσει; Πως να σου ανοιχτεί όταν είσαι πνιγμένος στη δουλειά σου και λες “αργότερα” και το αργότερα μοιάζει ένα σημάδι στον χάρτη μίλια μακρυά από εσένα ακι το ενδιαφέρον σου; Πως, όταν τον μαλώνεις για τον κακό βαθμό στα καταραμένα αρχαία λες κι η ζωή του περιστρέφεται γύρω από κανόνες γραμματικής και χρονικές αντικαταστάσεις; Απάντησε μου!
Κι αντιμέτωπος με όλα τα παραπάνω, ο έφηβος καλείται να είναι με το χαμόγελο στα χείλη και να σε αντιμετωπίζει λες και δεν συμβαίνει τίποτα στη δύσκολη »μηχανική» ζωή του στα μόλις 14 του χρόνια. Γιαυτό έχουν νεύρα οι έφηβοι φίλε ενήλικα. Κι εσύ είσαι αναγκασμένος να τους σεβαστείς! Γιατί όσες ταλαιπωρίες περνάς εσύ, περνάει και ο έφηβος. Εσύ έχοντας μια Α πείρα ίσως να έχεις την δυνατότητα να τις διαχειριστείς, ο έφηβος όμως όντας σε άγνοια, δε μπορεί να ανταπεξέλθει. Αντιδράει κι εκρήγνυται σαν μια ωρολογιακή βόμβα.
Ελπίζω να σε κάλυψα αγαπητέ γονέα, αγαπητέ καθηγητή, αγαπητέ προπονητή, αγαπητή δασκάλα χορού και να κατάλαβες πως δεν είσαι μόνο εσύ σε αυτόν τον λαβύρινθο που ονομάζεται ζωή και καλούμαστε να διασχίσουμε. Ελπίζω να ενδιαφερθείς περισσότερο, να σεβαστείς περισσότερο κι να δικαιολογήσεις περισσότερο.»
Ζώτου Μαρία
Βέργου Δήμητρα
