Φώτου Στυλιανή, Β5
Δημοκρατία ονομάζεται το πολίτευμα στο οποίο η πολιτική εξουσία πηγάζει από τον λαό και ασκείται προς όφελός του. Στο πλαίσιό της συντελείται διάκριση τριών εξουσιών (νομοθετική, εκτελεστική, δικαστική), ώστε να επιτυγχάνεται εξισορρόπηση και αποφυγή τυχόν καταχρήσεων.
Ο πολυκομματισμός, η πολυφωνία και ο πλουραλισμός είναι κάποιες από τις κυριότερες αρχές του δημοκρατικού πολιτεύματος. Παράλληλα, η κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προασπίζει την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στα κοινά. Μ” αυτόν τον τρόπο το δημοκρατικό πολίτευμα ενισχύεται από τις αξίες της ισονομίας, της ισοπολιτείας και της αξιοκρατίας. Όμως, η τήρηση των νόμων και ο σεβασμός απέναντι στους θεσμούς απαιτούν την αντικειμενική πληροφόρηση των πολιτών από τα Μέσα μαζικής Ενημέρωσης (Μ.Μ.Ε.). Ωστόσο, το άτομο οφείλει να διασταυρώνει και να φιλτράρει τις πληροφορίες που του προσφέρονται, ώστε να ανακαλύψει την αλήθεια και να καλλιεργήσει την κριτική του ικανότητα
Επιπλέον, η αξία της Δημοκρατίας γίνεται αισθητή, αν όχι σε όλους, στους περισσότερους τομείς της σύγχρονης εποχής. Στον κοινωνικοπολιτικό τομέα ρυθμίζει την κοινωνική ευταξία και ευρυθμία, ενισχύει τον σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου και εδραιώνει την σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ πολίτη και πολιτικού. Παράλληλα, στον πνευματικό τομέα, παρέχονται ίσες ευκαιρίες για μόρφωση και επικρατούν συνθήκες ευνοϊκές για ελευθερία έκφρασης και σκέψης. Η ψυχική ισορροπία και συναισθηματική ασφάλεια καθώς και η καλλιέργεια ηθικών αξιών είναι τα οφέλη στον ηθικό τομέα που προσφέρονται απ” το δημοκρατικό πολίτευμα. Τέλος, μεγάλη είναι η συμβολή στον πολιτιστικό τομέα, αφού προωθούνται τα γράμματα, η επιστήμη, η τεχνολογία και οι τέχνες μέσω της απρόσκοπτης ανταλλαγής πολιτιστικών στοιχείων.
Το πολίτευμα της δημοκρατίας, όμως, τα τελευταία χρόνια διέρχεται κρίση. Η παραπληροφόρηση , ο λαϊκισμός , οι κοινωνικές ανισότητες και τα φαινόμενα αξιοκρατίας, η ανεργία, η έλλειψη διαλόγου είναι μερικά από τα φαινόμενα που μας φανερώνουν την κρίση της δημοκρατίας. Οι αιτίες, λοιπόν, είναι αρκετές και γίνονται αισθητές τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο.
Μια απ” τις κυριότερες αιτίες είναι η αρνητική επιρροή των φορέων κοινωνικοποίησης. Η οικογένεια και το σχολείο δε διαμορφώνουν δημοκρατικό ήθος διαπαιδαγωγώντας ελεύθερες και ολοκληρωμένες προσωπικότητες αλλά φερέφωνα, άτομα εξαρτημένα και εύκολα χειραγωγήσιμα. Παράλληλα, ο γρήγορος ρυθμός ζωής στα αστικά κέντρα και η τάση του ανθρώπου για πλουτισμό τον ωθούν στην υπερεργασία και επομένως στην έλλειψη τόσο του αναγκαίου χρόνου για πολιτική δραστηριοποίηση, όσο και της διάθεσης για ανάμιξη στα κοινά. Εξίσου σημαντικό αίτιο είναι η διαφήμιση και η επιστήμη του μάρκετινγκ που ενδέχεται να χρησιμοποιούνται για την προώθηση των ιδεολογιών και των κομμάτων σαν καταναλωτικά αγαθά, ενώ συχνά τα συνθήματα και οι υποσχέσεις παίρνουν τη θέση προγραμμάτων και πραγματικών λύσεων.
Ολοκληρώνοντας, είναι φανερό πως το δημοκρατικό πολίτευμα είναι η βάση όλων. Ο διάλογος, ο πλουραλισμός, η ισοτιμία, ο σεβασμός και όλες οι ανθρώπινες αρετές αρχίζουν και καταλήγουν εκεί. Στην σύγχρονη, όμως, εποχή που το δημοκρατικό πολίτευμα διέρχεται κρίση είναι αναγκαίο όλα τα «φώτα» να στραφούν στην παιδεία και την μόρφωση. Εμείς, οι νέοι, στο κοντινό μέλλον, θα πρέπει να υπερασπιζόμαστε αυτά τα ιδανικά και τις αξίες της δημοκρατίας. Είναι σημαντικό, λοιπόν, παιδαγωγοί, οικογένεια, κοινωνία και γενικότερα όλοι οι φορείς αγωγής να βοηθήσουν στο να κατανοήσουμε το «βάρος» της λέξης δημοκρατίας!
Χωρίς εκείνη το χάος…
