Μπλάκος Δημήτρης, Β3
«Είναι απολύτως ξεκάθαρο ότι η κλιματική αλλαγή έχει ήδη επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτός ο αντίκτυπος θα εντείνεται με το πέρασμα του χρόνου».
Kumi Naidoo, πρώην Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας
Εκατομμύρια άνθρωποι, υποφέρουν ήδη από τις καταστροφικές επιπτώσεις των ακραίων γεγονότων που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή- από την παρατεταμένη ξηρασία στην υποσαχάρια Αφρική, μέχρι τις ολέθριες τροπικές καταιγίδες που απλώνονται στη Νότια Ασία, την Καραϊβική και τον Ειρηνικό Ωκεανό. Κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών , στο νότιο ημισφαίριο, οι κοινότητες από τον αρκτικό Κύκλο έως την Ελλάδα, το Πακιστάν και τις ΗΠΑ βίωσαν καταστροφικούς καύσωνες και πυρκαγιές, που προκάλεσαν τον θάνατο χιλιάδων ατόμων. Για το 2019 καταγράφηκαν 16 εκατομμύρια εκτοπισμένοι άνθρωποι εξαιτίας περιβαλλοντικών καταστροφών – περισσότεροι από όσους εκτοπίστηκαν λόγω πολέμου (περίπου 11 εκατομμύρια).
Τι σημαίνει κλιματική αλλαγή;
Το κλίμα του πλανήτη αλλάζει συνεχώς μέσα στο γεωλογικό χρόνο, με σημαντικές διακυμάνσεις στις παγκόσμιες θερμοκρασίες. Όμως, η τωρινή περίοδος αυξημένης θερμοκρασίας προκύπτει ραγδαία συγκριτικά με το παρελθόν. Η ανθρωπότητα έχει προκαλέσει την υπερθέρμανση του πλανήτη τον τελευταίο αιώνα με την απελευθέρωση ζεστών ρύπων που παγιδεύονται – γνωστό και ως φαινόμενο του θερμοκηπίου – με στόχο την παροχή ενέργειας. Τα αέρια του θερμοκηπίου βρίσκονται στα υψηλότερα επίπεδα που έχουν υπάρξει τα τελευταία 800.000 χρόνια. Αυτή η ταχεία άνοδος μεταβάλει το κλίμα μας με ρυθμό που είναι πολύ γρήγορος για να προσαρμοστούν τα έμβια όντα. Η κλιματική αλλαγή δεν αυξάνει μόνο τη θερμοκρασία, αλλά αυξάνει και τις ακραίες καιρικές συνθήκες, τη στάθμη της θάλασσας, μεταβάλλει τον πληθυσμό της άγριας φύσης και των οικοσυστημάτων και ενέχει πολλές άλλες επιπτώσεις.
Παραβιάζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα:
Τα ανθρώπινα δικαιώματα συνδέονται στενά με την κλιματική αλλαγή. Η κλιματική αλλαγή έχει επιζήμιες επιπτώσεις στα δικαιώματα στη ζωή, την υγεία, την τροφή, το νερό, τη στέγαση και τα μέσα διαβίωσης.
Δικαίωμα στη ζωή Η κλιματική αλλαγή απειλεί την ασφάλεια δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε αυτόν τον πλανήτη. Το πιο εμφανές παράδειγμα, είναι τα γεγονότα που σχετίζονται με ακραίες καιρικές συνθήκες, όπως καταιγίδες, πλημμύρες και πυρκαγιές πιο θανατηφόρες επιπτώσεις. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προβλέπει, ότι η αλλαγή του κλίματος θα προκαλέσει 250.000 θανάτους ετησίως μεταξύ 2030 και 2050, εξαιτίας της ελονοσίας, του υποσιτισμού, της διάρροιας και του θερμικού στρες.
Δικαίωμα στην υγεία Σύμφωνα με την IPCC, οι σημαντικότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην υγεία θα περιλαμβάνουν μεγαλύτερο κίνδυνο τραυματισμού, ασθένειας και θανάτου εξαιτίας των έντονων καυσώνων και πυρκαγιών, τον αυξημένο κίνδυνο υποσιτισμού, λόγω της μειωμένης παραγωγής τροφίμων σε φτωχές περιοχές και αυξημένους κινδύνους από ασθένειες που μεταδίδονται από τρόφιμα και ύδατα· και από ασθένειες που μεταδίδονται από φορείς. Τα παιδιά που εκτίθενται σε τραυματικά γεγονότα, όπως φυσικές καταστροφές που επιδεινώνονται από την κλιματική αλλαγή, μπορούν να υποφέρουν από μετατραυματικές διαταραχές άγχους.
Δικαίωμα στη στέγαση Η κλιματική αλλαγή απειλεί το δικαίωμά μας στη στέγαση με διάφορους τρόπους. Ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι πλημμύρες και οι πυρκαγιές, καταστρέφουν ήδη τα σπίτια των ανθρώπων. Η ξηρασία, η διάβρωση και οι πλημμύρες μπορούν επίσης με την πάροδο του χρόνου να αλλάξουν το περιβάλλον, ενώ οι αυξήσεις της στάθμης της θάλασσας απειλούν τα σπίτια εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο σε περιοχές με χαμηλό υψόμετρο.
Δικαιώματα στο νερό και στην υγιεινή Ένας συνδυασμός παραγόντων, όπως η τήξη χιονιού και πάγου, η μείωση των βροχοπτώσεων, οι υψηλότερες θερμοκρασίες και η αύξηση της στάθμης της θάλασσας δείχνουν ότι η αλλαγή του κλίματος επηρεάζει και θα συνεχίσει να επηρεάζει την ποιότητα και την ποσότητα των υδάτινων πόρων. Ήδη, περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό και η κλιματική αλλαγή θα χειροτερέψει την κατάσταση. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι κυκλώνες και οι πλημμύρες, επηρεάζουν την υποδομή ύδρευσης και αποχέτευσης, αφήνοντας πίσω τα μολυσμένα νερά και συμβάλλοντας έτσι στην εξάπλωση των ασθενειών που μεταδίδονται με το νερό. Τα συστήματα αποχέτευσης, ειδικά στις αστικές περιοχές, θα επηρεαστούν επίσης.
Το ανθρώπινο δικαίωμα στη ζωή επιβάλλει δράση για το κλίμα τώρα
Προκειμένου να συγκρατηθεί η θερμοκρασία κοντά στον πιο βιώσιμο 1,5°C, οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 50%-60% ως το 2030 και να τις εκμηδενίσουμε μέχρι το 2040, αν είναι εφικτό. Αυτό συνεπάγεται κατ’ ελάχιστο:
- Τον αδιαπραγμάτευτο τερματισμό της εξόρυξης και χρήσης ορυκτών καυσίμων τα επόμενα 20-25 χρόνια.
- Αλλαγές στον τρόπο που καλλιεργούμε και παράγουμε την τροφή μας και στροφή σε ένα διατροφικό μοντέλο με λιγότερο κρέας (π.χ. Μεσογειακό διατροφικό μοντέλο)
- Προστασία και ενίσχυση του ρόλου των χερσαίων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων στην οικολογική και κλιματική ισορροπία (π.χ. δάση, προστατευόμενες περιοχές, θαλάσσια καταφύγια).
Κλιματική κρίση ή απλώς κλιματική αλλαγή, η ουσία είναι μία. Η αδράνεια λήψης μέτρων για την αντιμετώπισή της θίγει βάναυσα τα βασικότερα δικαιώματά μας. Πολλοί άνθρωποι εργάζονται ήδη σε δημιουργικές, εμπνευσμένες και καινοτόμες λύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Από πολίτες έως εταιρείες και πόλεις, υπάρχουν άνθρωποι σε όλο τον κόσμο που εργάζονται ενεργά σε πολιτικές, σε εκστρατείες και λύσεις που θα προστατεύσουν τους ανθρώπους και τον πλανήτη. Είναι καιρός πια οι κυβερνήσεις να λάβουν δραστικά μέτρα για τον τερματισμό της χρήσης λιγνίτη, πετρελαίου και φυσικού αερίου, την προστασία των δασών και των θαλασσών .
ΠΗΓΕΣ
https://www.amnesty.gr/
https://www.greenpeace.org/
