Ρωμιοσύνη

              Γιάννης Ρίτσος

Λίγα λόγια για το ποίημα…

Ο ασίγαστος πόθος των Ελλήνων για ελευθερία, οι συνεχείς μόχθοι του Ελληνικού λαού, ο πόνος που έχει γίνει πια ένα με την ψυχή τους, αλλά και ο ακατάλυτος δεσμός με τον τόπο που κατοικούν αδιάκοπα για χιλιάδες χρόνια, είναι μερικές από τις θεματικές του ποιήματος. Ο λόγος του ποιητή κινείται πέρα από την κυριολεξία με διατυπώσεις υπερρεαλιστικές που αποσκοπούν στη συγκινησιακή απόδοση στοιχείων της ελληνικής ψυχής και του τοπίου. Η δημιουργία εικόνων φέρνει στο φως συναισθήματα εξ αιτίας της αγάπης του για τον Ελληνισμό. Καθώς ο ποιητής μιλά για το δύσκολο παρελθόν της Ελλάδας, προσδοκά μια ουσιώδη αλλαγή σε ότι μοιάζει να αποτελεί μια συνεχή πορεία δυστυχίας και ψυχικής φθοράς.   

Ποια στάση ζωής προβάλλεται στο ποίημα και ποιες οι αξίες της;

     Το ποίημα αυτό επικεντρώνεται, κυρίως, στην αγωνιστική τάση των Ελλήνων για ελευθερία. Εμπνέεται από τα ιδεώδη αφενός της ελευθερίας, αφετέρου  της δικαιοσύνης. Ο ποιητής φαίνεται να προβάλλει μια ζωή γεμάτη οράματα στρατευμένη στην υπηρεσία της ειρήνης. Θεωρεί ότι ο άνθρωπος ζει ουσιαστικά, όταν την καρδιά του  θερμαίνει η πίστη σε αξίες, όταν το βλέμμα του απεικονίζει το όραμα μιας καλύτερης ζωής για τους συγκεκριμένους ανθρώπους, όταν τις δυνάμεις του τις χρησιμοποιεί για να στείλει ένα μήνυμα, για να δώσει με αυτόν τον τρόπο ένα πρότυπο αγωνιστικότητας.

                                                                                                                Δήμητρα Ελέζι

     Η στάση ζωής που προβάλλεται στο συγκεκριμένο ποίημα είναι υπέρ της αυτοθυσίας και του αγώνα για ελευθερία, δικαιοσύνη και ανθρωπιά. Ο ι βασικές αξίες αυτής της στάσης ζωής είναι η ελπίδα, η δίψα για ελευθερία, η αγάπη για την πατρίδα, η γενναιότητα ,και η ορμή, παρά τις αντίξοες συνθήκες. Είναι φανερό πως ο ποιητής τονίζει την επιθυμία για υπεράσπιση της πατρίδας και την επιθυμία για ελευθερία.

                                                                                                                Κατερίνα Ασβεστά

Να συσχετίσετε ποιητικά τους αγωνιστές της Ρωμιοσύνης με τους αγωνιζόμενους Μεσολογγίτες στους Ελεύθερους Πολιορκημένους του Σολωμού και να τις εκθέσετε σε μορφή δοκιμίου.

     Στη δεύτερη ενότητα και συγκεκριμένα στους στίχους 17-22 του ποιήματος Ρωμιοσύνη αναδεικνύει ο ποιητής  το ήθος των προσώπων. Οι στίχοι αυτοί είναι ένας ύμνος στους αγωνιστές που προασπίζονται τον τόπο τους και μας φέρνουν στη μνήμη τους στίχους των Ελεύθερων Πολιορκημένων του Σολωμού. Το ντουφέκι έγινε μέλος του σώματος, προέκταση του χεριού τους και συνέχεια της ψυχής τους. Τα συναισθήματά τους είναι ο θυμός στα χείλη τους και ο καημός στα μάτια τους. Στους στίχους 35-39 χρησιμοποιεί δύο υπερρεαλιστικές εικόνες, οι οποίες συνδέουν τους αγωνιστές με τους Ελεύθερους Πολιορκημένους. Η πρώτη εικόνα θέλει τους αγωνιστές να υπομένουν το κρύο και τις κακουχίες με υπομονή και αντοχή. Στη δεύτερη εικόνα δεν πτοούνται από την έλλειψη τροφίμων και πυρομαχικών πολεμούν με την καρδιά τους, δεν παραδίδονται και είναι έτοιμοι για την υπέρτατη θυσία, όπως και οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι.

                                                                                                                   Βαγγέλης Καραντανάς      

      Η Ρωμιοσύνη του Ρίτσου και οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι του Δ. Σολωμού μπορούν να συσχετισθούν ποιητικά καθώς και οι δύο ποιητές εμπνέονται από το θάρρος και την εσωτερική τους δύναμη. Η κεντρική ιδέα και των δύο ποιημάτων είναι ο αγώνας των Πολιορκημένων και των αγωνιζομένων ενάντια στις κακουχίες, ενώ είναι πραγματικά ελεύθεροι όσον αφορά στην πνευματική νίκη ενάντια σε μια σειρά από πειρασμούς.

     Γίνεται λόγος για την εσωτερική ελευθερία της θέλησης να υπερβούν όλα αυτά που απειλούν τη δυναμικότητα της αντίστασής τους, όχι μόνο την πείνα και τη σωματική εξασθένηση αλλά και κάθε πειρασμό που προσφέρει η ίδια η ομορφιά της φύσης.

                                                                                                                                                          Βέρα Ζαννίκου                                                                                                                                                                                                  

     Στο ποίημα Ρωμιοσύνη οι άνθρωποι είναι υποδουλωμένοι μόνο όσον αφορά στη σωματική τους υπόσταση και στον τόπο τους. Βέβαια, εξακολουθούν να είναι ελεύθεροι στο νου και να ελπίζουν ότι κάποια μέρα το γένος και ο τόπος τους θα απελευθερωθούν. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τους Ελεύθερους Πολιορκημένους , οι οποίοι πολιορκούνται από τους Τούρκους για μέρες. Μπορεί να μην είχαν την ευκαιρία να βγουν στη φύση αλλά, όμως είχαν τη δυνατότητα να τη φαντάζονται.  Σε καμία από τις δύο περιπτώσεις κανένας δεν κατάφερε να τους στερήσει το δικαίωμα να σκέπτονται ελεύθερα και να πολεμούν για τα ιδανικά του τόπου τους και τα προσωπικά τους, τα οποία ήταν ενάντια σε αυτά των κατακτητών.

                                                                                                                Ναστίνα Γερακάρη  

     Η Ρωμιοσύνη του Ρίτσου και οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι του Σολωμού εμφανίζουν πολλές ομοιότητες. Παρόλο που είναι δύο ποιήματα, τα οποία γράφτηκαν με διαφορά χρόνου, παρουσιάζουν πληθώρα ομοιοτήτων όσον αφορά στο περιεχόμενο. Αναφέρονται και τα δύο στον πατριωτισμό που χαρακτηρίζει τους Έλληνες. Οι Έλληνες αγαπούν τόσο πολύ την πατρίδα τους που φτάνουν στο σημείο να θυσιάζονται για αυτή. Παρ’ όλες τις δυσκολίες που κατακλύζουν την Ελλάδα, οι Έλληνες παραμένουν ενωμένοι και έτοιμοι να αγωνιστούν με οποιοδήποτε τίμημα. Παρά το θάνατό τους μένουν αξέχαστοι στις καρδιές και στο μυαλό των Ελλήνων μέχρι και σήμερα καθώς κατέθεσαν την ψυχή τους στο βωμό του αγώνα για να είμαστε σήμερα εμείς ελεύθεροι. 

                                                                                                                      Βασίλης Αστροπαλιώτης